Kuzey ve Doğu Suriye Müzakere Heyeti Sözcüsü Yaser Süleyman, Geçici Şam Hükümeti ile yürütülen görüşmelerde somut adımlar atıldığını açıkladı.
Süleyman, “Suriye’de tek bir ordu olacak, sınır kapıları ise ortak yönetilecek” dedi.
Rûdaw’a konuşan Yaser Süleyman, Şam ile yürütülen görüşmelerin sadece teorik olmadığını, nihai bir anlaşma için uygulama aşamasına geçildiğini söyledi.
Suriye’nin birliği vurgusu yapan Süleyman, “Suriye’de iki ordu olmayacak; aksine çeşitli bileşenleri içinde barındıran tek bir ordu olacak. SDG’nin entegrasyon süreci ve askeri yapıların niteliği, her iki tarafın uzman askeri komiteleri tarafından karara bağlanacak” diye konuştu.
Sınır kapılarında ortak yönetim
Ekonomik ve stratejik adımların da masada olduğunu belirten Süleyman, Türkiye ve Irak sınırındaki kapıların yönetiminin “ortak” olacağını duyurdu.
Ayrıca, bölgedeki petrol ve yeraltı kaynaklarının resmi devlet kurumları aracılığıyla tüm Suriye halkının hizmetine sunulması konusunda mutabakata varıldığı öğrenildi.
Süleyman, mevcut çalışanların haklarının korunacağını ve altyapının devlet sistemine uyumlu hale getirileceğini ekledi.
Ademi merkeziyetçilik modeli
Gelecekteki yönetim modeline dair “ademi merkeziyetçi” bir sistemin sinyalini veren Süleyman, yerel yönetimlerin güçlendirileceğini ifade etti.
Halkın kendi valilerini ve belediye başkanlarını seçmesini istediklerini belirten Süleyman, mevcut 107 sayılı yerel yönetimler yasasının güncellenerek uygulanabileceğini söyledi.
Anlaşma kapsamında tapu ve nüfus dairesi gibi devletin egemenlik kurumları da Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgelerinde yeniden faaliyete geçecek.
Şara’dan ABD’ye ‘denetleme’ çağrısı
10 Mart Mutabakatı’nın uygulanabilirliği konusundaki garantörlük tartışmalarına da değinen Yaser Süleyman, Geçici Şam Yönetimi Başkanı Ahmed Şara’nın askeri entegrasyon sürecini denetlemesi için ABD ordusuna çağrıda bulunduğunu açıkladı.
Süleyman, başta Arap ülkeleri olmak üzere bölgesel aktörlerin bu uzlaşıyı desteklemek için olumlu bir tavır sergilediğini ve anlaşmanın başarıya ulaşması konusunda iyimser olduklarını ifade etti.
Anlayış birliği vurgusu
Rûdaw’ın, Şam’ın müzakerelerin sadece teorik düzeyde kaldığını ve ortada pratik bir şey olmadığı iddiasına atıfla “Gerçekten hiçbir pratik adım atılmadı mı? Müzakereler ne aşamada?” sorusunu yanıtlaya Süleyman şunları belirtti:
“İlk aşama, bu anlaşmayı gerçekleştirmek amacıyla tarafımızca resmi bir müzakere ekibinin oluşturulmasıydı. Bu konuda ciddiyetle çalışıyor ve başarıya ulaşması için çaba sarf ediyoruz. Uygulama sürecini başlatacak olan nihai anlaşmanın imzalanması yönünde pratik adımlar da attık. Nitekim dün General Mazlum Abdi, Tabka Forumu’nda müzakere heyetine ve sürece destek verdiğini belirterek; askeri ve güvenlik dosyalarında ilerleme kaydedildiğini ifade etti. Ayrıca Türkiye tarafıyla bir anlayış birliği olduğunu, yani kanalların tamamen kapalı olmadığını, açık olduğunu dile getirdi.
Ayrıca kendisi tüm Suriyelileri ilgilendiren çok önemli bir konuya, yani doğal kaynaklara değindi. Yeraltı zenginliklerinin ve petrol ürünlerinin resmi kurumlar aracılığıyla tüm Suriyelilerin hizmetine sunulması tartışılıyor. Abdi ayrıca; tapu dairesi, nüfus müdürlüğü gibi Suriye devletinin egemenlik kurumlarının Kuzey ve Doğu Suriye bölgelerinde faaliyete geçmesi gerektiğini ve bu bölgelerdeki Türkiye ve Irak sınır kapılarının açılması ihtiyacını da vurguladı.
Yine kendisi, ordu meselesinin Suriye’nin birliğiyle ilgili olduğunu, Suriye’de iki ordu olamayacağını, aksine çeşitli bileşenlerden oluşan tek bir ordu olması gerektiğini yineledi. Eğer bana askeri yapıların niteliğini soracak olursanız, bu konuyu her iki tarafın uzman askeri komitelerine bırakıyoruz. Biz bir yakınlaşma sağlamaya çalışıyor ve müzakere sürecini destekliyoruz; müzakerelerin başarılı olmasını istiyoruz ki böylece Suriyeliler, iç savaş ve çatışmalarla yıkılan ülkelerini yeniden inşa etmeye başlayabilsinler.”
Mazlum Abdi’nin Şam ziyareti
Yaser Süleyman Rûdaw’ın askeri entegrasyon bağlamında “SDG’nin Suriye ordusuna entegre edilmesi konusunda ne kadar yakınlaştı? SDG’nin mevcut yapısı aynen mi korunacak?” sorusuna ise şöyle yanıtladı:
“Az önce de belirttiğim gibi, bu konuyu askeri komitelere bırakıyoruz. General Mazlum Abdi, görüşmelerin kesilmediğini ve anlaşmayı tamamlamak üzere önümüzdeki günlerde de devam edeceğini belirtti. Yaşanan her şey, askerlerin bildiği ve askerlerin denetleyeceği, çeşitli bileşenlere sahip ‘tek bir ordu’ ve ‘tek bir askeri kurum’ çerçevesindedir. Biz siviller olarak bu konunun detayları hakkında konuşma yetkisine sahip değiliz; biz genel çerçeve üzerinden konuşuyoruz. Suriye hükümetine yakın sosyal medya hesaplarının söylentiler yaydığını söylediniz; ben ise şunu söylüyorum: Biz Sayın Ahmed Şara ile anlaştık ve imzaladık; Şam hükümetinin bu anlaşmayı başarıya ulaştırma garantisi budur. Evet, baskı oluşturan bir medya var, anlaşmanın gerçekleşmemesi için çabalayan yerel ve dış aktörler var; ancak biz Kuzey ve Doğu Suriye’de bu anlaşmanın başarısı için tüm samimiyetimizle kararlıyız.
Sayın Mazlum Abdi önümüzdeki günlerde görüşmelerin olacağını belirtti. Bazen askeri, idari veya güvenlik gibi konularda uzmanlaşmış komiteler gidebilir, bazen de gerekirse müzakere heyetinin tamamı gider. Belirli bir tarih yok, yani bugün sizin için net bir gün belirleyemem; bu süreç her iki tarafın koordinasyonuyla, ABD’nin gözetiminde yürütülüyor. Ayrıca bölgesel tarafların ve Arap ülkelerinin bu anlaşmanın başarısı için ısrarcı olduklarına ve imzalanan bu anlaşmanın gerçekleşmesi için olumlu bir müdahalede bulunduklarına dair bir iyimserlik de var.”
Yaser Süleyman görüşmelerin olumlu yönde ilerlediğini ifade ederek “Belirttiğim gibi, bu konuda ilerleme var. Görüşmeler olumlu yönde gelişti ve Allah’ın izniyle önümüzdeki günlerde, yakın bir zamanda sonuçlarını göreceğiz. Sonuçlar ortaya çıkacaktır, gizli kalmayacaktır. Bazen müzakere süreci, işlerin yürütülmesi ve teknik konuların tamamlanması için bir miktar gizlilik gerektirir; daha sonra bu sonuçlar sunulur, açıklanır ve tüm Suriyelilere ve dünyaya ilan edilir.” diye konuştu.
