ABD’de bugün resmi görevi başlayacak olan Donald Trump henüz yemin etmeden dünyada farklı gündemleri etkiledi. Yaşanan önemli değişimlerde O’nun etkisi konuşulurken, Ortadoğu’dan Avrupa’ya, Kanada’dan Çin’e kadar birçok ülke Trump’ı beklemeye başladı.
Gazze’de ateşkes
Gazze’deki savaşta, Joe Biden’ın aylarca süren çabaları sonuç vermezken, Donald Trump’ın yemin töreninde bir gün önce çok manidar bir şekilde ateşkes başladı ve hemen ardından rehine takasları gerçekleşti. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Trump’ın baskısıyla Biden’ın önerdiği ateşkes planını kabul etti. Trump, Gazze’de savaşan taraflar üzerinde baskı kurarak ateşkesin sağlanmasında önemli rol oynadı. Biden döneminde Tel Aviv üzerinde hiç kullanılmayan diplomatik baskı, Trump’ın seçilmesiyle birlikte etkisini gösterdi. Bu, Trump’ın dış politikada ‘baskı diplomasisi’ kullanacağı şeklinde yorumlandı.
Ukrayna’da ateşkes beklentisi
Trump’ın başkanlığının, Ukrayna’daki savaşın gidişatını değiştirmesi bekleniyor. Rusya birçok cephede ilerlemeye devam ederken, Trump yönetiminin barış anlaşması için ‘baskı diplomasisi’ tahmin ediliyor. Uzmanlar, Trump’ın arabuluculuğuyla yapılacak bir anlaşmanın Ukrayna’nın istediği şartları taşımayabileceği konusunda uyarıyor. Bu durum, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı konusunda endişelere yol açıyor.
Kanada’da Trump etkisi: Trudeau yönetimi değişti
Trump’ın Kanada’ya yönelik ticari tehditleri, ülkede siyasi krize neden oldu. Kanada mallarına yüzde 25 gümrük vergisi getirme vaadi, Trudeau hükümetini sarstı. Başbakan Trudeau’nun bu tehdidi yeterince ciddiye almaması, hükümetin en güçlü isimlerinden Maliye Bakanı Chrystia Freeland’in istifasına yol açtı. Freeland’in istifası domino etkisi yarattı ve parti içinden gelen baskılar sonucu Trudeau da görevi bırakmak zorunda kaldı. Bu gelişmeler, Trump’ın daha göreve başlamadan komşu ülkelerin iç siyasetini nasıl etkileyebileceğini gösterdi.
Çin ekonomisinde Trump tedirginliği
Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin, Trump dönemine tedirginlikle hazırlanıyor. Ülke 2024’te yüzde 5’lik büyüme hedefini tutturmasına rağmen, gelecek konusunda endişeli. Trump’ın Çin mallarına getirmeyi planladığı 500 milyar dolarlık gümrük vergisi tedirginlik nedeni. Çin ekonomisi halen emlak sektöründeki kriz, yerel yönetimlerin aşırı borçlanması ve genç işsizliği gibi ciddi sorunlarla mücadele ediyor. Çin İstatistik Bürosu Başkanı, 2024’teki ekonomik başarıların çok zor elde edildiğini vurguluyor. Uzmanlar, Trump’ın ticaret savaşını yeniden başlatması durumunda Çin’in büyüme hedeflerini tutturmasının neredeyse imkansız olacağını düşünüyor.
İngiltere’de daraltılmış ve gizli kabine toplantıları
İngiltere’de Trump dönemine hazırlık için olağanüstü önlemler alıyor. Başbakan Keir Starmer başkanlığında düzenlenen gizli ve daraltılmış kabine toplantıları, yeni dönemin nasıl yönetileceğini planlamak için yapılıyor. Bu toplantılara sadece en üst düzey bakanlar katılabiliyor: Maliye Bakanı Rachel Reeves, Dışişleri Bakanı David Lammy ve İş Bakanı Jonathan Reynolds. Toplantılarda Trump’ın olası hamlelerine karşı stratejiler geliştiriliyor. İngiliz yetkililer, Trump’ın her hamlesini tahmin etmenin imkansız olduğunu kabul ediyor. İngiltere bu nedenle spesifik senaryolar yerine, genel bir hazırlık stratejisi belirlemeyi tercih ediyor. Bakanlar, Trump döneminde ortaya çıkabilecek fırsatları da değerlendirmeye odaklanıyor. (Kaynak)
