İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrası dünyadan tepkiler

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun evine yapılan polis operasyonuyla gözaltına alınmasının ardından, uluslararası toplumdan gelen tepkiler giderek büyüyor. Türkiye’deki demokrasiye yönelik ağır bir darbe olarak nitelendirilen bu gelişme, Almanya’dan Amerika’ya, Avrupa Birliği’nden Fransa’ya kadar pek çok ülkeden tepki topladı.

Dışişleri bakanları ve uluslararası insan hakları örgütleri, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının Türkiye’nin demokratik değerler ve hukukun üstünlüğü konusundaki taahhütlerini sorgulatan bir adım olduğunu ifade etti.

Almanya Dışişleri Bakanı

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, “İstanbul’un seçilmiş belediye başkanının gözaltına alınması Türkiye’deki demokrasiye vurulmuş ağır bir darbedir” diyerek Türkiye’de muhalif siyasetçiler için alanların gittikçe daraldığını ifade etti.

Dışişleri Bakanı açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“Ekrem İmamoğlu, İstanbul’un seçilmiş belediye başkanıdır. Bugün kendisi ile birlikte 100’den fazla kişi gözaltına alınmıştır. Bu 100 kişinin, özellikle de İstanbul’un seçilmiş belediye başkanının gözaltına alınması Türkiye’deki demokrasiye vurulmuş ağır bir darbedir. Muhalif siyasetçiler için alanların gittikçe daraldığını açıkça görebiliyoruz. Bu konuyu geçen yaz Berlin’de bizzat Büyüksehir Belediye Başkanı ile de konuşmuştum. Elbette Türk hükümeti ile yaptığımız görüşmelerde de olduğu gibi, seçilmiş halk temsilcilerinin haklarına saygı gösterilmesi, diğer görüsmelerimizin de her zaman bir parçasi olmuştur. Bu, işleyen bir hukuk devleti için esastır. Türk hükümeti, demokrasi ve hukuk devleti ilkelerine bağlı kalacağını taahhüt etmiştir. Buna uymasını bekliyoruz.”

Almanya Sosyal Demokrat Partisi

Almanya Sosyal Demokrat Parti (SPD) Genel Başkanı Lars Klingbeil, ise gelişmelere ilişkin, “Türkiye’deki demokrasiye yönelik ağır bir saldırı” açıklaması yaptı.

Almanya’nın önde gelen basın kuruluşları, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasını, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’a karşı güçlü rakip olduğunu” vurgulanarak  gündemlerine taşırken; Almanya Sosyal Demokrat Parti (SPD) Genel Başkanı Lars Klingbeil de tepki gösterdi.

Klingbeil, “Türkiye’deki en büyük muhalefet partisinin Cumhurbaşkanı adayı olarak ilan edilmesine günler kala, Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması demokrasiye saldırıdır. Benim ve SPD’nin Ekrem İmamoğlu ve diğer tutuklananların yanında ve dayanışma içinde olduğumuzu bildirmek istiyoruz. Keyfi davranışlar Türkiye’nin geleceği olmamalıdır” ifadelerini kullandı.

Klingbeil, tutuklamanın Türkiye’deki adil seçimler ve bağımsız hukuk devleti taleplerini yansıtmadığını belirterek, “Daha dün kendisinin üniversite diploması iptal edildi. Onu siyasi yarıştan saf dışı bırakma girişimi apaçık ortada. Türk hükümeti, adil seçimler ve bağımsız bir hukuk devleti istemediğini bir kez daha gösterdi” dedi.

SPD lideri, tutumun orantısız olduğunu ve bunun Türkiye genelinde güven ve itibarın dramatik sonuçlarla sarsılmasına neden olacağını da vurguladı.

Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ve Genişlemeden Sorumlu Komiseri Marta Kos, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasına ilişkin, ortak bir yazılı açıklama yaptı.

Açıklama şöyle:

“Bugün İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı İmamoğlu’nun gözaltına alınması ve sene başından bu yana seçilmiş yetkililere, siyasi aktivistlere, sivil toplum ve iş dünyası temsilcilerine, gazetecilere ve diğer kişilere yönelik tutuklamalar ve suçlamalar, Türkiye’nin köklü demokratik geleneğine bağlılığı hususunda soru işaretleri doğurmaktadır.

AB, Türk yetkililerini tam şeffaflık sağlamaya ve hukukun gerektirdiği süreci takip etmeye çağırmaktadır. AB aday ülkesi ve Avrupa Konseyi’nin uzun süredir üyesi olan Türkiye’den en yüksek demokratik standartları ve uygulamaları benimsemesi beklenmektedir.

Temel haklara saygı ve hukukun üstünlüğü, AB’ye katılım süreci açısından hayati öneme sahiptir. Bu ilkeler, AB-Türkiye ilişkilerinin ayrılmaz bir parçası olmaya devam edecektir.”

Avrupa Komisyonu Başkanı

Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasına ilişkin yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin Avrupa’ya bağlı kalmasını istiyoruz, ancak bunun için demokratik normlara ve uygulamalara açık bir taahhüt gerekiyor” dedi. Leyen, gözaltının kararının “derin endişe verici” olduğunu söyledi.

Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasını “derin endişe verici” bir gelişme olarak nitelendirdi. Leyen, gazetecilere yaptığı açıklamada “Türkiye, özellikle seçilmiş yetkililerin hakları olmak üzere, demokratik değerleri korumalıdır. Türkiye’nin Avrupa’ya bağlı kalmasını istiyoruz, ancak bunun için demokratik normlara ve uygulamalara açık bir taahhüt gerekiyor. Türkiye’nin bu temel ilkelere saygı göstermesi kritik önem taşıyor” ifadelerini kullandı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, basın toplantısının sonunda kendisine yöneltilen “Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ana rakibi İmamoğlu yolsuzluk ve teröre yardım etme soruşturmasında gözaltına alındı. Endişeli misiniz? Değerlendirmeniz nedir” sorusuna şu cevabı verdi:

“Türkiye’yi insan haklarına saygı göstermeye, kendi içişleri çerçevesini uygun şekilde ele almaya teşvik edebiliriz. Başka bir ülkenin iç karar alma süreçleri hakkında yorum yapmayacağız. Sadece tüm vatandaşların haklarına saygı gösteren bir şekilde dikkat etmelerini beklediğimizi hatırlatırız.”