Çin’in misillemesi, Washington’un bu hafta açıkladığı Çin mallarına yönelik toplam yüzde 34 oranındaki ABD gümrük vergilerine yanıt olarak geldi.
Çin Cuma günü yaptığı açıklamada, 10 Nisan’dan itibaren ABD’den ithal edilen mallara yüzde 34 ek gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu.
Söz konusu hamle, ABD Başkanı Donald Trump’ın bu hafta başında ‘Kurtuluş Günü’ paketinin bir parçası olarak açıkladığı, ABD’nin Çin mallarına uyguladığı aynı miktardaki vergiye bir yanıt niteliği taşıyor.
Daha fazla ihracat kontrolü de uygulanacak
Çin, yayınladığı bir bildiriyle, bilgisayar çipleri ve elektrikli araç bataryaları gibi yüksek teknoloji ürünlerinde kullanılan nadir toprak elementleri üzerinde daha fazla ihracat kontrolü uygulayacağını açıkladı.
Buna göre samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının olduğu yedi kategorideki orta ve ağır nadir metaller 4 Nisan’dan itibaren ihracat kontrol listesine alınacak.
Çinli tedarikçiler, söz konusu nadir toprak elementlerini ancak hükümet izniyle ihracat edebilecek.
Öte yandan Çin gümrük görevlileri kısıtlanan elementlerin bulunduğundan şüphelenilen sevkiyatlara el koyabilecek.
Çin 17 grup nadir toprak elementinin yaklaşık 90’ını üretiyor.
İhracat kısıtlaması getirilen elementler Çin’in küresel arzının büyük bölümünü sağlıyor.
Bu elementler silah sistemlerinden yüksek performans motorlarına, nükleer reaktörlerden elektronik ve optik donanımlara, uzay araçlarından tıbbi görüntüleme makinelerine, batarya ve yakıt hücrelerinden yarı iletken ve süper iletkenlere dek çok sayıda üründe kullanılıyor.
Askıya alınan ithal mallar
Çin gümrük idaresi, iki ABD tedarikçisi olan Mountaire Farms of Delaware ve Coastal Processing’den tavuk ithalatını askıya aldığını duyurmutu. Çin gümrüklerinin bu şirketlerden yapılan sevkiyatlarda Çin’de yasaklı bir ilaç olan furazolidone’u tekrar tekrar tespit ettiğini söyledi.
Çin hükümeti, 27 ABD şirketini ticari yaptırımlara veya ihracat kontrollerine tabi firmalar listesine ekleyeceğini de belirtmişti.
16 şirketin ‘çift kullanımlı’ malların ihracatına yasak getirildi. Listelenenler arasında savunma teknolojisi şirketi High Point Aerotechnologies ve halka açık bir taşımacılık ve lojistik şirketi olan Universal Logistics Holding yer aldı.
Dünya Ticaret Örgütü’ne dava
Çin Maliye Bakanlığı, ABD’nin Çin ürünlerine uyguladığı verginin “uluslararası ticaret yasalarıyla uyumlu olmadığını” belirtmişti.
Çin hükümeti ayrıca gümrük vergileri konusunda Dünya Ticaret Örgütü’ne dava açtığını da duyurmuştu.
Açıklamada, “Bu, küresel ekonomik ve ticari düzenin istikrarını tehlikeye atan tipik bir tek taraflı zorbalık uygulamasıdır. Çin buna kesinlikle karşı çıkmaktadır” denilmişti.
Şubat ayında Çin, ABD’den kömür ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ürünleri ithalatına yüzde 15 gümrük vergisi uyguladığını duyurdu. Ayrıca ham petrol, tarım makineleri ve büyük motorlu araçlara yüzde 10 gümrük vergisi ekledi.
Maliye Bakanlığı Devlet Konseyi Gümrük Komisyonu’ndan yapılan açıklamaya göre, son gümrük vergileri ABD’de üretilen tüm ürünlere uygulanıyor.
Ne olmuştu?
Washington yönetimi, Çin’e yüzde 10 baz tarifeye ilave olarak yüzde 24 “karşılıklı tarife” olmak üzere toplam yüzde 34 ek gümrük tarifesi getirileceğini açıklamıştı.
Yeni tarife artışlarıyla ABD’nin Çin’den ithal ürünlere uyguladığı asgari gümrük tarifesi yüzde 54’e kadar çıkmıştı.
Pekin yönetimi de ABD’nin “karşılıklı tarifeler” kapsamında getirdiği yüzde 34’lük tarife artışına karşı aynı oranda ek tarife uygulayacağını duyurmuş, ayrıca bazı nadir toprak elementlerinin ihracatına kısıtlama getirmişti.
Yeni gümrük vergileri ne zaman başlayacak?
Beyaz Saray, yüzde 10’luk gümrük vergilerinin 5 Nisan’da uygulanmaya başlanacağını, daha yüksek vergilerin ise 9 Nisan’da yürürlüğe gireceğini duyurmuştu.
Trump, Beyaz Saray’daki açıklamasında ABD bayrakları önünde konuşarak, “Bu, bizim ekonomik bağımsızlık ilanımızdır” demişti.
Hangi ülkelere ne kadar vergi geliyor?
Beyaz Saray, Meksika ve Kanada’nın son değişikliklerden muaf tutulacağını açıkladı.
ABD’nin en yakın ticaret ortaklarından olan bu iki ülkeye yeni vergiler uygulanmayacak.
İngiltere’den gelen ürünlere yüzde 10 vergi uygulanacak.
Avrupa Birliği’nden gelen mallara yüzde 20 vergi getirilecek.
Çin’den ithal edilen ürünler yüzde 34, Japonya’dan gelenler yüzde 24, Hindistan’dan gelenler ise yüzde 26 oranında vergilendirilecek.
Lesotho’dan gelen ürünlere yüzde 50, Vietnam’dan gelenlere yüzde 46 ve Kamboçya’dan gelenlere yüzde 49 vergi uygulanacak.
Özellikle Vietnam ve Kamboçya, son yıllarda Çin’den kaçan yatırımların yeni adresi haline gelmişti.
Türkiye, yüzde 10 gümrük vergisi uygulanacak ülkeler arasında yer alıyor.
