Macaristan parlamentosu, LGBTİ+’ların ve çifte vatandaşların haklarını sınırlayacak bir dizi anayasa değişikliğini kabul etti.
Hükümetin ‘çocukların fiziksel ve ahlâki gelişimini koruma’ gerekçesiyle sunduğu değişiklikler, kamuya açık LGBTİ+ etkinliklerinin yasaklamasının önünü açıyor. Yasaya karşı çıkanlar, kararı protesto etmek amacıyla parlamentoya sis bombası attı.
Parlamento binası önünde toplanan yüzlerce kişi de kararı protesto etti. İnsan hakları savunucuları söz konusu değişikliği Macaristan’ın özgürlük karşıtı yönetime geçişinde kritik bir an olarak değerlendiriyor.
Başbakan Viktor Orbán’ın partisi Fidesz’in desteklediği yasa tasarısı, 140 milletvekilinin lehte, 21’inin ise aleyhte oy vermesiyle kabul edildi. Orbán, mart ayında yaptığı bir açıklamada, muhaliflere yönelik bir ‘Paskalya temizliği’ başlatılacağını söylemişti.
Yasaya giden süreçte yaşananlar
Macaristan, LGBTİ+ hakları konusunda yıllardır ayrımcı adımlar atıyor.
Ülkede 2020 yılında kabul edilen bir yasayla transların yasal olarak tanınma hakkı kaldırılırken, aynı yıl Meclis’te onaylanan bir düzenlemeyle eşcinsel çiftlerin evlat edinmesi de yasaklandı. 2021’de ise 18 yaş altındakilere eşcinselliğin herhangi bir şekilde tasvir edilmesini engelleyen bir yasa yürürlüğe girdi.
Başbakan Viktor Orbán da son aylarda ülkedeki tüm muhaliflere yönelik baskıları artırarak daha fazla ‘muhafazakâr yasa’ değişikliği planladığını duyurdu.
Orbán hükümeti, LGBTİ+ hakları, medya özgürlüğü ve hukukun üstünlüğü gibi konularda Avrupa Birliği (AB) ile sık sık karşı karşıya geliyor. Orbán, Batı’nın dayattığını öne sürdüğü ‘woke ideolojisine’ karşı mücadele ettiğini savunarak, Macaristan’da geleneksel aile yapısını koruma söylemini öne çıkarıyor.
Fakat Orbán’ın liderliğindeki Fidesz partisi 2010’dan bu yana iktidarda olmasına rağmen, son anketler yeni merkez sağ parti Tisza’nın gelecek yılki parlamento seçimlerinde öne geçtiğini gösteriyor.
Yasa hangi hakları kısıtlayacak?
Yeni değişikliklerle hükümet, ülke güvenliği veya egemenliğinin tehdit ettiğini düşündüğü çifte vatandaşların vatandaşlıklarını da geçici olarak askıya alabilecek.
Fidesz Partisi, bu adımın yurt dışından ‘sahte STK’leri, satın alınmış siyasetçileri ve sözde bağımsız medyayı’ finanse eden kişi ve yapıları hedef aldığını savundu. Açıklama, Orbán’ın uzun süredir hedef gösterdiği iş insanı George Soros’un bu düzenlemenin dolaylı hedefi olabileceği yorumlarını beraberinde getirdi.
Macaristan’da geçtiğimiz ay da LGBTİ+ Onur Yürüyüşleri, çocuklar için zararlı olduğu iddiasıyla yasaklanmıştı. Orban o dönemde bu yasayı övmüştü.
