Rusya, Ukrayna’nın Türkiye ile bağlantılı enerji altyapısına yönelik saldırılar düzenlediğine dair ‘kanıt’ içerdiğini iddia ettiği bir diplomatik dosyayı Ankara’ya teslim etti. Middle East Eye‘a konuşan kaynaklara göre, Rus yetkililer bu dosyayı Nisan ayı başında Türkye makamlarına sundu. Dosyada, Ukrayna’nın Rusya topraklarındaki TürkAkım boru hattı ve diğer enerji altyapılarına yönelik saldırıları izlediği iddia edilen haritalar ve belgeler yer alıyor.
Ankara dosya hakkında henüz kamuoyu önünde bir açıklama yapmadı, ancak konuya yakın bir kaynak, dosyanın detaylı bir şekilde incelendiğini belirtti. Aynı kaynak, Rusya’nın benzer dosyaları, 2022’de Ukrayna’yı işgalinden bu yana Moskova ile sınırlı diplomatik ilişki sürdüren bazı Avrupa ülkelerine de gönderdiğini ifade etti.
Rusya Savunma Bakanlığı, Ocak ayında Ukrayna güçlerinin TürkAkım’a hizmet veren Krasnodar’daki bir gaz kompresör istasyonuna dokuz kamikaze insansız hava aracıyla saldırı düzenlediğini iddia etmişti. Bakanlığa göre, Rus hava savunma sistemleri tüm dronları etkisiz hale getirdi, ancak bir dronun enkazı gaz ölçüm ünitesindeki bir bina ve ekipmanlarda küçük çaplı hasara yol açtı. Geçtiğimiz ay ise Rusya, aynı istasyona yönelik üç Ukrayna dronuyla gerçekleştirilen bir başka saldırıyı geri püskürttüğünü duyurdu.
930 kilometre uzunluğundaki TürkAkım, şu anda Rusya ile Avrupa arasındaki tek doğrudan boru hattı olma özelliğini taşıyor. Karadeniz’deki Türk karasularından ve Trakya’dan geçen hat, Bulgaristan, Sırbistan ve Macaristan’a Balkan Akımı olarak devam ediyor. Ayrıca Karadeniz’in altından geçen Mavi Akım boru hattı, Türkiye anakarasına doğrudan gaz sağlıyor.
Rusya, 2023’ten bu yana Ukrayna’yı TürkAkım boru hattına dronlar ve diğer yöntemlerle saldırmaya çalışmakla suçluyor. Geçtiğimiz yıl Middle East Eye’a konuşan Ankara’dan üst düzey bir yetkili, Ankara’nın Ukrayna’nın boru hattını hedef aldığı yönündeki Moskova’nın görüşüne katıldığını belirtmiş ve TürkAkım’ın hem Rusya hem de Türkiye için stratejik bir enerji projesi olduğunu vurgulamıştı. Yetkili, Ankara’nın bölgesel enerji merkezi olma hedefi doğrultusunda bu projenin önemine dikkat çekmişti.
Türkiye, savaşın başlangıcından bu yana Rusya ve Ukrayna arasında diplomatik bir denge politikası izliyor. Ankara, Ukrayna’ya lazer güdümlü füzeler, silahlı insansız hava araçları ve mühimmat gibi gelişmiş silahlar sağlarken, Moskova ile ticaret ilişkilerini ve diplomatik kanalları sürdürmeye devam ediyor. TürkAkım, Türkiye’ye yılda 31 milyar metreküp gaz taşırken, Mavi Akım boru hattı 16 milyar metreküp gaz sağlıyor.
Türkiye’nin bu durumdan duyduğu rahatsızlık, Ocak ayında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın TürkAkım’a bir saldırı gerçekleştiğini kamuoyuyla paylaşmasıyla daha belirgin hale geldi. Bakan, gaz akışının kesintisiz devam ettiğini de ekledi.
Alman Der Spiegel dergisi, geçen yıl Ukrayna’nın o dönemki başkomutanı Valerii Zaluzhnyi’nin 2022 sonlarında Karadeniz’de TürkAkım boru hattını hedef alan bir deniz operasyonu planladığını yazmıştı. Dergiye göre bu operasyon başarısızlıkla sonuçlandı.
Hem Rusya hem de Ukrayna, birbirlerinin enerji altyapılarını hedef alıyor. Geçtiğimiz ay, iki ülke, ABD’nin arabuluculuğunda enerji tesislerine yönelik saldırıları 30 gün boyunca durdurma konusunda anlaştı. Ancak her iki taraf da bu anlaşmayı ihlal etmekle suçlanıyor. Anlaşma, Ocak ayında yeniden göreve başlayan ABD Başkanı Donald Trump’ın çatışmayı sona erdirmeye yönelik daha geniş bir diplomatik çabasının parçasıydı.
Nisan ayı başında Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın moratoryuma rağmen Rus enerji altyapısına yönelik saldırılarını artırdığını ve sadece 24 saat içinde 14 hedefi vurduğunu iddia etti. Ukrayna ordusu bu iddiayı “sahte” ve “dezenformasyon” olarak nitelendirerek reddetti. Bakanlık, Telegram’da yayımladığı bir açıklamada, Ukrayna’nın “dronlar ve top mermileri kullanarak Rus bölgelerindeki enerji altyapısına yönelik tek taraflı saldırılarının sayısını artırdığını” belirtti.
