İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, Kürt sorununun çözüm sürecine ilişkin devletin somut bir yol haritası açıklaması gerektiğini söyledi. Küçükbalaban, çözüm için öncelikli adımların atılması gerektiğini vurgulayarak, hasta tutukluların serbest bırakılmasının ve “umut hakkı” düzenlemesinin hayata geçirilmesinin zorunlu olduğunu ifade etti.
Küçükbalaban, Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat’ta yaptığı “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı”na atıf yaparak, çağrı sonrasında PKK’nin 1 Mart tarihinde ateşkes ilan ettiğini hatırlattı. DEM Parti heyetinin Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile yaptığı görüşmede somut adımlar için dosya sunduğunu belirten Küçükbalaban, iktidar kanadında olumlu mesajlar verilmesine rağmen henüz bir adım atılmadığını söyledi.
‘İlk adım hasta tutsaklar olmalı’
Cezaevlerinin Kürt sorununun önemli bir parçası olduğunu dile getiren Küçükbalaban, Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ve infaz yasalarından kaynaklı hak ihlallerinin sürdüğünü ifade etti. İHD olarak düzenledikleri “Hapishane Çalıştayı”nda cezaevlerindeki sorunların tartışıldığını aktaran Küçükbalaban, “Geçtiğimiz yılın ilk 10 ayında Adalet Bakanlığı verilerine göre 709 mahpusun sağlık hakkına erişemediği için yaşamını yitirdiğini öğrendik. Bu rakamın daha da yüksek olduğunu düşünüyoruz” dedi.
Küçükbalaban, hasta tutukluların tahliyesinin sürecin ilerlemesi açısından kritik olduğunu belirterek, Adli Tıp Kurumu’nun (ATK) yapısının değiştirilmesi gerektiğini, siyasi saiklerle alınan sağlık raporlarının hasta tutukluların yaşam haklarını tehdit ettiğini söyledi.
‘Umut hakkı uygulanmalı’
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının uluslararası insan hakları hukukuna aykırı olduğunu dile getiren Küçükbalaban, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Abdullah Öcalan ve benzer davalar üzerinden verdiği kararları hatırlattı. Türkiye’nin Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından “umut hakkı” konusunda 2024 yılında değerlendirmeye tabi tutulduğunu belirten Küçükbalaban, mevzuat değişikliği için verilen 1 yıllık sürenin dolmak üzere olduğunu vurguladı.
‘Öcalan’ın özgür koşulları sağlanmalı’
Çözüm sürecinin ilerleyebilmesi için Abdullah Öcalan’ın çalışabilir koşullara kavuşması gerektiğini belirten Küçükbalaban, “Ömürlerini dağda geçiren insanların ikna edilmesi için demokratik siyaset kanallarının açık olması gerekir” dedi ve devletin bu konuda hızlı ve güven verici adımlar atması gerektiğini kaydetti.
‘Devlet yol haritasını açıklamalı’
Çözüm sürecinin güven içinde ilerleyebilmesi için devletin açık bir yol haritası açıklaması gerektiğinin altını çizen Küçükbalaban, bu sürece sivil toplum örgütleri ve tüm siyasi partilerin dahil edilmesi gerektiğini ifade etti.
“40 yıllık savaşın ortaya çıkardığı tahribat nasıl giderilecek? Silahsızlanma nasıl sağlanacak? Silahlar nereye bırakılacak? Süreci kim izleyecek? Provokasyonlar nasıl önlenecek? Bunların netleşmesi gerekir” diyen Küçükbalaban, sürecin şeffaf ve toplumun güvenini sağlayacak şekilde yürütülmesi gerektiğini belirtti.
Atılması gereken adımlar
Küçükbalaban, çözüm için öncelikli olarak Meclis’te infaz yasasında değişiklik yapılması, hasta tutukluların tahliyesinin kolaylaştırılması, 30 yılını doldurmuş tutukluların infazlarının engellenmemesi gerektiğini söyledi. Ayrıca İdare ve Gözlem Kurulları’nın işleyişinin değiştirilmesi gerektiğini ifade eden Küçükbalaban, “Kürt meselesi öncelikle bir barış meselesidir. Önce dilin barışa evrilmesi, ardından güven verici adımların atılması gerekir” dedi.
