Endülüs Yüksek Adalet Divanı (TSJA) ve Cinsiyete Dayalı Şiddete Karşı Gözlemevi’nin 2024 yılını içeren raporunda bölgedeki toplumsal sorunların yargısal boyutu ele alındı.
Rapor gelinen noktayı çarpıcı bir şekilde ortaya koyarken verilere göre 2024’de Endülüs mahkemelerine 40 bin 168 cinsiyete dayalı şiddet şikâyeti ulaştı. Bu veri günde yüzlerce vakaya karşılık geliyor.
Eşitlik Bakanlığı’na göre, 2003 yılından bu yana en düşük kadın katliamı rakamları kaydedilse de, 47 kadın ve 9 çocuk katledildi.
Kadınların büyük çoğunluğunun koruma altına alınmadığı belirtilen raporda 36 bin 905 kadının şikâyette bulunduğu 9 bin 790 koruma kararı başvurusundan ise yüzde 76’sının onaylandığı belirtildi.
Adalet algısı değişiyor
Adalet Divanı raporunda adalet sisteminin çöküşü ve etkisizliği vurgulandı. Yargıçlar, yargı yetkisinin artmasıyla mahkemelerde “tam bir çöküş” yaşanacağı uyarısında bulunurken El Salto’ya konuşan TSJA Başkan Lorenzo del Río, “Endülüs adalet sistemi, devam eden yargılamalar ve gecikmelerle boğuşuyor; bu, topluma yavaş ve etkisiz bir adalet algısı veriyor” uyarısında bulundu. Başkan aynı zamanda yasal reformlar yapılması gerektiğine de dikkat çekti.
‘Tamamen çöküş’
Öte yandan bölgede kadına yönelik şiddet konusunda uzmanlaşmış 135 hakim, birkaç ay içinde cinsel suçlar gibi bir dizi başka suça da bakmak zorunda kalacakları bu kurumların yetkilerini genişleten yeni Usul Verimliliği Yasası’nın, daha fazla kaynak sağlanmazsa “tamamen çöküşe” yol açacağı konusunda uyarıda bulundu.
Cinsiyete dayalı şiddetin İspanya’da ve küresel ölçekte ciddi bir sorun olmaya devam ettiğini vurgulayan uzmanlar kapsamlı bir yol haritasının olması gerekliliğine dikkat çekiyor.
2025’te 7 kadın öldürüldü
İspanya’nın Ourense iline bağlı O Bolo belediyesinde, 18 Mayıs 2025 Pazar günü 76 yaşındaki bir kadın, kocası tarafından bıçaklanarak katledildi. Eşitlik Bakanlığı, bu olayın 2025’te cinsiyete dayalı şiddete bağlı yedinci kadın katliamı olduğunu doğruladı. Europa Press’e konuşan mağdurun yeğeni, katilin alkol problemi olduğunu ve yerel barlardaki sosyal çevrenin bu tür davranışları dolaylı olarak teşvik etmiş olabileceğini ifade etti. Bu cinayet, Galiçya’da 2025’in ilk cinsiyete dayalı şiddet kaynaklı katliamı olurken, İspanya genelinde 70 yaş üstü kadınlara yönelik üçüncü vaka olarak kaydedildi. Bakanlık verilerine göre, bu yıl katledilen yedi kadından altısı, saldırganları hakkında önceden şikayette bulunmamıştı. Endülüs’te iki, Asturias, Balear Adaları, Kastilya ve Leon ile Katalonya’da birer benzer vaka raporlandı.
Mahkeme verileri
Endülüs Yüksek Mahkemesi verilerine göre:
- Endülüs’te 10.000 kadın başına cinsiyete dayalı şiddet mağduru oranı 82,6 olarak gerçekleşti.
- Balear Adaları’nda ise 10.000 kadın başına 118,7’lik bir oranla ulusal ortalamanın üzerinde olay yaşandı.
- Bir yıl içerisinde yargı organlarından toplam 9.790 koruma kararı talep edildi.
- Yargı organlarınca verilen toplam koruma kararı sayısının 27 bin 245’i uzman mahkemeler tarafından verildi.
- Vakaların yüzde 43,4’ünde koruma kararı talep edildiği sırada çiftlerin ilişkisi devam ediyordu. Koruma kararı talep eden kadınların yüzde 74’ü İspanyol, yüzde 1,3’ü (İspanyol ve yabancı) ise reşit olmayan kişilerden oluşuyor.
- Mahkemeler, ceza yargılaması sırasında kadın ve çocukların korunması amacıyla toplam 4 bin 918 adet hukuki ihtiyati tedbir kararı verdi.
