Şeyh Said ve arkadaşları 29 Haziran 2025’te idam edildikleri Dağkapı Meydanı’nda anıldı.
Anmaya demokratik kitle örgütleri, Şeyh Said ve arkadaşlarının yakınları, siyasi parti temsilcileri, belediye eşbaşkanları ve çok sayıda kişi katıldı. Açıklamada Şeyh Said ve arkadaşlarının fotoğraflarının yer aldığı pankart açıldı.
Açıklamayı yapan Şeyh Said Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ramazan Arı, Şeyh Said ve dava arkadaşlarının mücadelesinin direniş sembolü olarak tarihe kazındığını belirtti.
Arı, “Yüz yıl önce bu coğrafyada, Şeyh Said ve dava arkadaşları, Kürt halkının onurlu hak ve adalet mücadelesini temsil ederken darağacına yürüdüler. Ne yazık ki, aradan geçen bir asra rağmen, naaşlarının gömüldüğü yerler hâlâ bir sır olarak saklanmaktadır. Bu durum, hem Şeyh Said ve dava arkadaşlarının aileleri, hem de bedel ödeyen tüm kesimlerin toplumsal vicdanı için kapanmamış bir yara olmaya devam etmektedir. Mezar yerlerinin açıklanması, yalnızca bu ailelerin değil, bir halkın tarihle yüzleşme ve helalleşme talebidir. Şeyh Said ve dava arkadaşlarının torunları, sevenleri ve bu topraklarda adalet arayanlar olarak, mezar yerlerinin açıklanması için hukuki ve vicdani mücadelenin devam edeceğini bir kez daha vurguluyoruz” diye belirtti.
‘Kalıcı barış hakikatle mümkündür’
Yetkilileri adım atmaya çağıran Arı, “Yetkililerden bu yarayı kapatacak adımları atmasını bekliyoruz. Şeyh Said ve dava arkadaşlarının mezar yerlerinin açıklanması, bu ülkede kalıcı barışın tesisi için önemli bir adım olacaktır. Kalıcı barış, ancak hakikatle yüzleşerek, geçmişin yaralarını sararak ve adaleti sağlayarak mümkündür. Bizler, bu ülkenin tüm renkleriyle, farklı kimlik ve inançlarıyla bir arada, barış içinde yaşamayı arzuluyoruz. Mezar yerlerinin açıklanması ve toplumsal barışın tesisi için atılan yeni adımlarla beraber umudumuzu koruyor, bu ortak hedefe ulaşmak için dayanışma içinde çalışmaya devam edeceğimizi vurgulamak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
‘Zaman Şeyh Said zamanıdır’
Mele Süleyman Kurşun da yaşamını yitirenleri andı. Ortadoğu’da yaşananlara değinen Kurşun, “Lozan’da Kürtler idam edildi. Şeyh Said ve arkadaşları buna sessiz kalmadılar ve canlarını bu vatan için feda ettiler. Şeyh Said her Kürt’ün içinde yer edinmiştir. Zaman Şeyh Said’in zamanıdır. Şeyh Said ölmedi, sağdır bugünden itibaren onun öncülüğü yüreğimizde yer alacaktır. Onun yolu kutlu yoldur. Ortadoğu’da savaşlardan yoruldu. Ortadoğu’nun hakkı onurlu barış, hak, hukuk ve adalettir. Biz Kürtlerin hakkı daha çoktur” dedi. Kurşun, sözlerini dualarla sonlandırdı.
‘Mezar yerlerini açıklayın’
Şeyh Said Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı ve Şeyh Said’in torunu Kasım Fırat, “Artık yeter. 100 yıldır imha ve inkâr politikanız Kürtleri bitirmedi. Kürtler köylerinden uzaklaştılar, dağlara gittiler ama mücadelelerini bitirmediler. Bir süreç başladı, bu süreci güzel yapsınlar. Kürtler bu sürece hazırdır” dedi. Kürtlerin ölüme, imha ve inkara boyun eğmediğini söyleyen Fırat, “47 kişi 1925’te halk için başını eğmedi. Adaletsiz bir şekilde idam edildi. Diyarbakır Barosu ile başvuruda bulunduk. Bize bir cevap vermediler. Diyoruz ki; siz barış istiyorsanız Kürtlerin Cumhuriyet direnişi Şeyh Said ve arkadaşlarıyla başladı. Şeyh Said Efendi ve arkadaşlarının mezar yerlerini açıklayın, cenazelerini teslim edin. Bu vesileyle diyoruz ki; onlar bizim onurumuzdur” diye konuştu.
‘Kürtler birlik olmalı’
Demokratik Birlik İnisiyatif Eşsözcüsü Mehmet Kamaç ise Kürtlerin yüz yıldır katliamlara maruz kaldığını söyledi. Kamaç, “100’üncü yılında diyoruz ki bu meydan Kürtlerin önderleri, liderleri idam edildi. Yüz yıldır Kürt halkının değerleri için yaşamını yitirenleri anıyoruz. Çarçela Meydanı’ndan, Buğday Meydanı’na, Dağkapı’dan İmralı Adası’na kadar bu saldırılar sürdü. Sizin bu zulümleriniz karşısında başını eğen kimse yok. Buğday Meydanı’ndan İmralı Adası’na kadar Kürt halkı öncülerini bırakmadı, bırakmayacak. Kürtlerin başına gelenler Kürtlerin ittifak olamamasından kaynaklandı. Kürtler devletsiz diye bunlar onların başına geldi. Diyoruz ki; Kürtlerin tarihi, öncüleri, yüzyıllardır yaşıyor. Bu yüzyıl Kürtlerin yüzyılıdır. Bunun içinde sadece Kürtlerin birliği gerekmektedir” dedi.
PSK Genel Başkanı Bayram Bozyel de yaptığı konuşmada Şeyh Said ve arkadaşlarının direnişine değinerek, onları andı.
Şeyh Said ve arkadaşlarının idam edildiği belirtilen alana kadar sessiz yürüyüş gerçekleşti. Anma yapılan dualar ardından sona erdi. (MA)
