Avustralya hükümeti, İran’ın Melbourne ve Sidney’deki Yahudi kurumlarını hedef alan saldırıların arkasında olduğunu açıklayarak İran’ın Canberra Büyükelçisini sınır dışı etti. Başbakan Anthony Albanese, Avustralya istihbarat servislerinin “son derece rahatsız edici” bulgularına göre Tahran’ın en az iki saldırıyı doğrudan yönettiğini söyledi.
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk sınır dışı
Başbakan Albanese, Avustralya’nın İran Büyükelçisi Ahmed Sadeghi’yi “istenmeyen kişi” ilan ettiğini ve üç görevliyle birlikte ülkeyi terk etmeleri için bir hafta süre verildiğini duyurdu.
İki saldırı: Kafe ve sinagog hedef alındı
Albanese, İran’ın Ekim 2024’te Sidney’in Bondi semtindeki Lewis Continental Cafe adlı koşer kafeye yönelik kundaklama saldırısını, Aralık 2024’te ise Melbourne’deki Adass Israel Sinagogu’na yapılan yangın saldırısını organize ettiğini belirtti.
Her iki saldırıda da fiziksel yaralanma yaşanmadı ancak hükümet bunları “Avustralya topraklarında yabancı bir devlet tarafından yönlendirilen olağanüstü ve tehlikeli saldırılar” olarak tanımladı.
‘Toplumsal uyumu bozma girişimi’
Albanese, “Bu saldırılar toplumsal uyumu baltalamayı, toplumumuzda nefret ve bölünme yaratmayı hedefliyordu. Bu kesinlikle kabul edilemez. Avustralya hükümeti güçlü ve kararlı adımlar atıyor,” ifadelerini kullandı.
İstihbarat bulgularına göre İran’ın Avustralya’daki başka antisemitik saldırıların arkasında olma ihtimali de yüksek.
Tahran ile diplomatik ilişkiler askıya alındı
Avustralya hükümeti Tahran’daki büyükelçiliğini kapattığını ve tüm diplomatlarını İran’dan çektiğini duyurdu. Albanese, tüm personelin “güvenli bir üçüncü ülkede” bulunduğunu söyledi.
Bu karar, Avustralya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk kez bir büyükelçiyi sınır dışı etmesi anlamına geliyor.
Dışişleri Bakanı Penny Wong da, “Bu karar, İran’ın eylemlerinin tamamen kabul edilemez olmasından dolayı alındı. İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde bir ilk yaşanıyor” açıklaması yaptı.
Wong, Avustralya’nın Tahran ile bazı diplomatik ilişkilerini sürdüreceğini, ancak personelinin güvenliği için İran’daki büyükelçiliğinin faaliyetlerini askıya aldığını belirtti.
Ayrıca Avustralyalılara İran’a seyahat etmemelerini tavsiye etti ve ülkede bulunan vatandaşların güvenli ise hemen ayrılmalarını istedi.
ASIO’dan açıklama
Avustralya Güvenlik İstihbarat Örgütü (ASIO) başkanı Mike Burgess, kurumunun İran’ın Avustralya’daki Yahudi hedeflerine yönelik saldırıların arkasında “muhtemelen” olduğunu gösteren istihbarata sahip olduğunu söyledi.
Burgess, “İran, bu olaylara karıştığını gizlemeye çalıştı, ancak Asio, geçen yıl 20 Ekim’de Sidney’deki Lewis Continental Kitchen ve 6 Aralık’ta Melbourne’daki Adass Israel Sinagogu’na düzenlenen saldırıların arkasında İran’ın olduğunu değerlendiriyor” dedi.
Avustralya ayrıca, İran’ın Devrim Muhafızları Ordusu’nu (IRGC) terör örgütü listesine almak için yasal düzenleme hazırlığında.
Avustralya’daki saldırılar
Avustralya’da geçen yıl farklı kentlerde 2 ayrı saldırı yaşandı. Melbourne’deki bir sinagog hedef alındı. Sydney’de ise Lewis Continental Kitchen isimli restoran saldırıya uğradı. Olaylar ülke genelinde güvenlik endişelerini artırdı.
Melbourne’de düzenlenen saldırıda sinagogun duvarlarına saldırganlar zarar verdi. Polis, olayın antisemit bir motivasyon taşıdığını değerlendirdi. Saldırı sonrası bölgede güvenlik önlemleri sıkılaştırıldı. Toplum temsilcileri saldırıya sert tepki gösterdi.
Sydney’deki saldırı ise bir restoranın giriş bölümünde gerçekleşti. İşletme ciddi maddi hasara uğradı. Olay sırasında içeride bulunan kişiler büyük panik yaşadı. Yetkililer saldırının organize şekilde yapıldığını belirtti.
