ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında hamile kadınlara ağrı kesici Tylenol’u (etkin madde: asetaminofen) kullanmamaları çağrısı yaptı. Konuşması boyunca en az 10 kez “Tylenol kullanmayın” ifadesini yineleyen Trump, ilacın otizmle bağlantılı olabileceğini iddia etti. Sözlerinin büyük ölçüde kişisel görüşleri olduğunu kabul eden Trump, ayrıca aşılar, obezite ilaçları ve otizm üzerine yeni tedavi yöntemlerinden de bahsetti.
‘Otizm ve DEHB’e neden oluyor’
Trump’ın açıklamalarının arka planında, ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından finanse edilen ve 14 ağustos’ta yayımlanan bir araştırma bulunuyor. Mount Sinai’den Didier Prada ve Harvard’dan araştırmacıların 46 epidemiyolojik çalışmayı inceleyerek hazırladığı raporda, gebelikte asetaminofen kullanımının otizm ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) riskini artırabileceği öne sürülmüştü. Ancak Prada, “ilişki var ama neden-sonuç yok” diyerek kesin bir bağ kurulamayacağını vurguladı.
Bilim insanları reddetti
2024’te JAMA’da yayımlanan geniş kapsamlı bir araştırma ise bu iddiaları reddetti. Drexel Üniversitesi’nden Brian Lee’nin ekibi, 2,5 milyon çocuğun verilerini inceleyerek, aynı annenin farklı çocukları üzerinde yapılan analizlerde otizm riskinin ortadan kalktığını ortaya koydu. Lee, bunun genetik belirleyicilerden kaynaklandığını ifade etti.
ABD Kadın Doğum Uzmanları Koleji, “Hamilelikte asetaminofen kullanımının otizme yol açtığına dair iddialar yanıltıcıdır ve güvenilir bilimsel verilere dayanmamaktadır” açıklamasını yaptı. FDA ise doktorlara gönderdiği mektupta “net bir nedensel bağ bulunmadığını” belirtirken, düşük ateş için kullanımın olabildiğince sınırlı tutulmasını tavsiye etti.
Tylenol’un üreticisi Kenvue’den yapılan açıklamada ise, “Bağımsız ve güvenilir bilim, asetaminofen kullanımının otizme yol açmadığını göstermektedir. Aksi yöndeki iddiaların hamile kadınlar için ciddi sağlık riski oluşturmasından kaygı duyuyoruz” denildi.
Uzmanlar, hamilelikte asetaminofen kullanımının genel olarak güvenli kabul edildiğini ancak mutlaka doktor tavsiyesiyle alınması gerektiğini hatırlatıyor. Tedavi edilmeyen yüksek ateşin fetüs açısından ciddi tehlikeler yaratabileceği uyarısında bulunuluyor.
