İnsan Hakları Derneği (İHD) Şırnak Şubesi, Trendyol’da “Ötüken Online” adlı üretici tarafından satışa sunulan “Beyaz Toros” baskılı tişörte tepki gösterdi. İHD Şırnak Şubesi paylaşımında, “Beyaz Toroslar’, bir dönemin değil, devlet eliyle işlenmiş sistematik kayıpların, korkunun ve adaletsizliğin simgesidir. Bu sembolle tişört satmak nefret suçu niteliğindedir. Mağdurların acılarını hiçe sayan bu tutum, toplumsal barışı zedeler” ifadelerine yer verdi.
İHD Genel Merkezi ise konuya ilişkin olarak, “Beyaz Toros, faili meçhul cinayetlerin ve gözaltında kaybedilenlerin simgesidir – Pazarlanamaz!” açıklamasını yaptı.
İHD açıklamasında, “1990’lı yıllarda işlenen zorla kaybetmelerin ve faili meçhul cinayetlerin simgesi olan bir aracı ticari bir ürüne dönüştürmektedir.” diyerek şunları kaydetti:
“Bu tür ürünler, binlerce insanın acısını ticarileştirmekte, insanlık suçlarını meşrulaştırmakta ve toplumsal hafızayı tahrip etmektedir.
“Beyaz Toros’, gözaltında kaybetmelerin, faili meçhul cinayetlerin, devlet şiddetinin ve cezasızlığın simgesidir; modanın ya da mizahın konusu yapılamaz.
Bu simgeyi ticari bir ürün haline getirmek; yalnızca geçmişte yaşanan ağır insanlık suçlarını hafife almak değil, aynı zamanda bu suçları ve faillerini meşrulaştırmak anlamına gelmektedir. Bu durum, Türk Ceza Kanunu’nun 215. maddesinde düzenlenen “suçu ve suçluyu övme yasağı” ile de bağdaşmamaktadır.
İHD, Trendyol ve ilgili üretici firmaya şu çağrılarda bulundu:
“-Trendyol’u ve ilgili üretici firmayı bu ürünü derhal satıştan kaldırmaya,
-Yakınlarını kaybeden ailelerden ve kamuoyundan açıkça özür dilemeye,
-İnsan hakları ve etik değerlere aykırı içeriklerin satışına karşı etkin denetim mekanizmaları kurmaya çağırıyoruz.”
