Gazze’de ateşkes devreye girdi

Ateşkes anlaşmasını onaylamasının ardından İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde işgal ettiği bazı bölgelerden kısmi olarak çekilmeye başladığı bildirildi.

Gazze’de ateşkes devreye girdi
Foto: Arşiv
Gazze’de ateşkes devreye girdi
Haber Merkezi
  • Yayınlanma: 10 Ekim 2025 10:30
  • Güncellenme: 10 Ekim 2025 13:01

İsrail Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının görüşüldüğü İsrail kabine toplantısı yapıldı.

Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümet, “Gazze’deki savaşı sona erdirme ve tüm İsrailli esirleri geri getirme anlaşmasını” onayladı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner’in de katıldığı toplantıda 5 aşırı sağcı bakan anlaşmaya “hayır” oyu verdi.

Aşırı sağcı bakanların “hayır” oyuna rağmen Hamas ile varılan Gazze’deki ateşkes anlaşmasının ilk aşaması Güvenlik Kabinesi’nde kabul edildi.

İsrail resmi yayın kurumu KAN’ın haberine göre, hükümetteki bakanların çoğunluğu anlaşmayı onaylarken, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich dahil 5 bakan karşı oy kullandı.

Karşı oy kullanan tüm bakanların Ben-Gvir ve Smotrich’in liderliğindeki partilere mensup olduğu aktarıldı.

İsrail ordusunun kısmi çekilmesi başladı

İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde işgal ettiği bazı bölgelerden kısmi olarak çekilmeye başladığı bildirildi.

İsrail devlet televizyonu KAN’da yer alan haberlere göre, anlaşmanın kabul edilmesi sonrası İsrail askerleri Gazze’de işgal edilen bazı bölgelerden “ayarlanmış konuşlanma hatlarına” çekilmeye başladı.

İsrail Ordu Radyosu ise anlaşmanın yürürlüğe girmesinin ardından bazı tugayların Gazze’den çekildiğini yazdı.

Öte yandan bölgeden gelen görüntülerde, kısmi çekilmenin ardından Gazze sınırında yaşanan askeri hareketlilik dikkati çekiyor. İsrail ordusuna ait çok sayıda tank ve zırhlı aracın Gazze’den ayrıldığı görülüyor.

İsrail basını, ateşkes anlaşmasının ayrıntılarını yayımladı

İsrail resmi yayın kurumu KAN, söz konusu anlaşmanın hem İsrail hem Hamas tarafından imzalandığını ve arabulucu ülkeler tarafından da onaylandığını bildirdi.

İsrail basını tarafından ayrıntıları yayımlanan anlaşmaya göre, İsrail hükümetinin anlaşmayı onaylamasının ardından çatışmalar derhal sona erecek. Ateşkes, hava saldırıları, top atışları ve kara saldırıları da dahil olmak üzere tüm askeri faaliyetlerin tamamen durdurulmasını kapsıyor.

Anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze’de ateşkes hemen uygulanacak, İsrail ordusu 24 saat içinde “sarı hat” olarak tanımlanan sınıra çekilecek. Bu sürecin ardından, Hamas’ın 72 saat içinde tüm İsrailli esirleri serbest bırakması öngörülüyor.

İsrail hükümetinin onayından hemen sonra Gazze’ye tüm insani yardımların girişine ve yardımların serbestçe dağıtılmasına izin verilecek. Bu uygulama, 19 Ocak 2025 tarihli kararda belirlenen günde 600 yardım tırı standardına dayanacak.

Hamas’ın, elindeki ölü İsrailli askerlerin bilgilerini, Katar, Mısır, Türkiye ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin katılımıyla oluşturulacak ortak bir mekanizmaya devretmesi kararlaştırıldı.

Anlaşma uyarınca İsrail ordusu, ABD Başkanı Donald Trump’ın açıklamasından itibaren 24 saat içinde belirlenen “X” sınırlarına (kısmi çekilme) kadar geri çekilecek. Ordu, çekildiği bölgelere yeniden giremeyecek ve ateşkes kapsamı tam olarak uygulanacak.

Tam çekilmenin ardından, Gazze’deki tüm İsrailli esirlerin (hayatta olanlar ve ölenler) serbest bırakılması süreci başlayacak.

İsrail tarafı, Gazze’de 48 İsrailli esir bulunduğunu, bunlardan 20’sinin hayatta olduğunu, buna karşılık İsrail hapishanelerinde 11 binden fazla Filistinlinin tutulduğunu belirtiyor. Filistinli ve İsrailli insan hakları kaynaklarına göre, bu tutuklular işkence, aç bırakma ve tıbbi ihmal koşullarında tutuluyor.

Belgeye göre, ilk 72 saatlik süreçte İsrail ordusunun çekildiği bölgelerde hava gözetimi askıya alınacak. Ayrıca, esirlerin serbest bırakılmasının herhangi bir tören veya medya kapsamı olmadan yapılacağı, sürecin ABD, Katar, Mısır ve Türkiye’den oluşan bir ortak komite tarafından denetleneceği aktarıldı.

KAN’ın adı açıklanmayan kaynaklara dayandırdığı haberde, bazı İsrailli askerlerin cesetlerinin yerinin hala tespit edilemediği, bu konuda İsrail-Filistin-Mısır-Katar-Türkiye ortak mekanizmasının oluşturulacağı ifade edildi.

Söz konusu “Gazze Savaşı’nın Tamamen Sona Erdirilmesi” başlığını taşıyan anlaşma, Trump’ın Gazze savaşını sona erdirme planının ilk aşamasının temelini oluşturuyor.

Trump, dün yaptığı açıklamada, İsrail ile Hamas’ın ateşkes ve esir değişimi planının ilk aşaması üzerinde anlaştığını duyurmuştu.

Bu anlaşma, Mısır’ın Şarm eş-Şeyh kentinde, Türkiye, Mısır ve Katar’ın katılımıyla, ABD’nin gözetiminde dört gün süren dolaylı müzakerelerin ardından sağlanmıştı.

“Gazze Savaşı’nın Kapsamlı Şekilde Sonlandırılması” başlıklı anlaşmanın detayları belli oldu

Gazze’de ateşkesi sağlayan ve yürürlük sürecine ilişkin gelişmelerin izlendiği anlaşmanın ayrıntıları ortaya çıktı.

Belge, “Başkan Trump’ın ‘Gazze Savaşı’nın Kapsamlı Şekilde Sonlandırılması’ Önerisinin Uygulama Adımları” başlığını taşıyor ve 6 maddeden oluşuyor.

Metinde, Türkiye adına Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın’ın imzası yer alıyor.

Anlaşmanın tam metni şöyle:

1. ABD Başkanı Donald Trump, Gazze Şeridi’ndeki savaşın sona erdiğini ve tarafların bu amaçla gerekli adımları uygulamaya koymayı kabul ettiklerini duyurur.

2. Savaş, İsrail hükümetinin onayıyla derhal sona erecektir. Hava ve topçu bombardımanı ve hedefleme operasyonları dahil olmak üzere tüm askeri operasyonlar askıya alınacaktır. 72 saatlik süre boyunca, İsrail ordusunun çekildiği bölgelerde hava gözetimi askıya alınacaktır.

3. Teklifte belirlenen ve 19 Ocak 2025 tarihli insani yardım anlaşmasına asgari düzeyde uygun olarak insani yardım ve destek malzemelerinin eksiksiz girişine derhal başlanacaktır. İnsani yardım ve destek malzemelerinin uygulanmasına ilişkin adımlar ekte sunulmuştur.

4. İsrail ordusu, ekte sunulan X numaralı haritada mutabık kalınan hatlara çekilecektir. Bu geri çekilme, Başkan Trump’ın açıklamasının ardından ve İsrail hükümetinin onayını takiben 24 saat içinde tamamlanacaktır. Hamas anlaşmayı tam olarak uyguladığı sürece, İsrail ordusu çekildiği bölgelere geri dönmeyecektir.

5. İsrail ordusunun 72 saat içinde çekilmesinin ardından Gazze’de hayatta olan ve ölü tüm İsrailli rehineler serbest bırakılacaktır. (Liste ektedir)

a. İsrail ordusunun çekilme işlemini tamamlamasının ardından Hamas, rehinelerin durumunu araştırmaya başlayacak ve onlara ilişkin tüm bilgileri toplayacaktır. Hamas, elde ettiği bulgulara dair geri bildirimi aşağıda 5.e maddesinde belirtilen bilgi paylaşım mekanizması aracılığıyla sunacaktır. İsrail ise Gazze Şeridi’nden olup İsrail’de tutulan Filistinli mahkumlar ve gözaltındakilere ilişkin bilgileri sağlayacaktır.

b. 72 saat içinde Hamas, Gazze’deki Filistinli grupların elindekiler de dahil olmak üzere, hayattaki rehinelerin tümünü serbest bırakacaktır.

c. 72 saat içinde Hamas, elinde bulunan ve Gazze’deki Filistinli grupların elinde bulunan ölü rehinelerin naaşlarını teslim edecektir.

d. 72 saat içinde Hamas, aşağıdaki (e) paragrafında belirtilen bilgi paylaşım mekanizması aracılığıyla, kalan herhangi bir ölü rehineyle ilgili elde ettiği tüm bilgileri paylaşacaktır. İsrail elinde tuttuğu ölü Gazzelilerin naaşlarıyla ilgili bilgi sağlayacaktır.

e. 72 saatte alınamayan ölü rehineler veya İsrail’in elinde bulunan Gazzelilerin naaşları hakkında bilgi ve istihbarat alışverişinde bulunulması için, arabulucular ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla iki taraf arasında bir bilgi paylaşım mekanizması kurulacaktır. Mekanizma, tüm rehinelerin naaşlarının tam ve güvenli bir şekilde mezardan çıkarılmasını ve teslim edilmesini sağlayacaktır. Hamas, bu taahhütlerin mümkün olan en kısa sürede yerine getirilmesi için azami çaba gösterecektir.

f. Hamas tüm rehineleri serbest bıraktıkça, İsrail de ekli listelere göre karşılık gelen sayı kadar Filistinli tutukluyu buna paralel olarak serbest bırakacaktır.

g. Rehine ve tutukluların değişimi, arabulucular aracılığıyla ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) gözetiminde, üzerinde mutabık kalınan mekanizma uyarınca gerçekleştirilecektir. Bu süreçte herhangi bir kamu töreni veya medya yayını yapılmayacaktır.

6. Tarafların mutabık kalacağı şekilde, Amerika Birleşik Devletleri, Katar, Mısır, Türkiye ve diğer ülkelerin temsilcilerinden, iki tarafla uygulamayı takip ve koordine edecek bir görev gücü oluşturulacak.

ABD’nin, Gazze’de ateşkesi izlemek için İsrail’e 200 asker göndereceği iddiası

ABD’li yetkililer, adının açıklanmaması koşuluyla Associated Press’e (AP) konuya ilişkin açıklamada bulundu.

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM) İsrail’de “sivil-askeri koordinasyon merkezi” kuracağını belirten yetkililer, bu yapının “insani yardım akışının yanı sıra lojistik ve güvenlik desteğini kolaylaştıracağını” aktardı.

Yetkililer, ABD’nin Gazze’de sağlanan ve yürürlüğe girmesi beklenen ateşkes anlaşmasını desteklemek ve izlemek için, ortak ülkeler ve sivil toplum kuruluşlarının da dahil olduğu bir ekip kapsamında yaklaşık 200 askeri İsrail’e göndereceğini söyledi.

Yetkililerden biri, yeni ekibin “ateşkes anlaşmasının uygulanmasını ve Gazze’de sivil bir hükümete geçişi izlemeye yardımcı olacağını” savundu.

Gazze’ye hiçbir ABD askerinin gönderilmeyeceğine işaret eden yetkililer, askerlerin bir kısmının vardığını ve hafta sonu boyunca merkezin kurulması için çalışmalara başlamak üzere bölgeye seyahat etmeye devam edeceklerini kaydetti. (AA)