İsrail Parlamentosu, Batı Şeria’nın ilhakını destekleyen bir ön oylamayı onayladı.
Tasarının, parlamentodaki aşırı sağcı milletvekilleri tarafından sunulduğu belirtiliyor.
İktidardaki İsrailli Başbakan Binyamin Netanyahu’nun koalisyonundaki birçok isim, ilhak fikrini desteklese de, ABD Başkanı Donald Trump geçen ay bu adımı desteklemeyeceğini açıklamıştı.
Genişleme adımı daha önce Arap ülkeleri, Filistin Yönetimi ve İsrail arasında imzalanan anlaşmaların ruhuna aykırı olmakla da eleştiriliyor. İsrail’in Batı Şeria’da Filistin yönetimi tarafından kontrol edilen bölgeleri ilhak etmesi, iki devletli çözüm umutlarını fiilen ortadan kaldıracak bir adım olarak da değerlendiriliyor. Türkiye’nin Knesset’in kararına tepki göstermesinin yanı sıra Birleşik Arap Emirlikleri de ilhakı bir “kırmızı çizgi” olarak tanımladı.
Trump’tan açıklama
TIME dergisine röportaj veren ABD Başkanı Donald Trump, Batı Şeria’da olası bir ilhalka ilgili “Arap ülkelerine söz verdim. Böyle bir şey olursa İsrail, ABD’den aldığı tüm desteği kaybeder” dedi.
Gazze’deki gelişmeleri değerlendiren Trump’a İsrail Parlamentosunun Batı Şeria adımı soruldu.
Trump olası bir ilhalka ilgili “Olmayacak çünkü Arap ülkelerine söz verdim. Böyle bir şey olursa İsrail, ABD’den aldığı tüm desteği kaybeder” ifadelerini kullandı.
Netanyahu’yu kendisinin durdurduğunu ifade eden Trump, “Dünya bizim saldırılarımızdan bıkmıştı. Bibi’ye (İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu) dedim ki ‘Bibi, dünyayla savaşamazsın. Bireysel savaşlar yapabilirsin, ama dünya sana karşı. Ve İsrail, dünyaya kıyasla çok küçük bir yer.” diye konuştu.
ABD Başkanı, röportajda Gazze’ye gitmeyi planladığını da söyledi.
‘Katar saldırısı korkunçtu’
Donald Trump, İsrail’in Katar’ın başkenti Doha’ya yönelik saldırısını ise “Katar’ı vurması taktik hataydı. Korkunçtu. Ama herkesi bir araya getirdi” diyen Trump, “Durmak zorunda kaldı çünkü dünya onu durduracaktı. İsrail dünyada giderek sevilmeyen bir hale geliyordu” şeklinde yorumladı.
Trump, Gazze’nin savaş sonrası yönetimi konusunu da değerlendirdi.
Bir seçenek olarak, şu anda İsrail cezaevinde bulunan İkinci İntifada’nın lideri Mervan Barguti’nin sorulduğu Trump, “Siz aramadan yaklaşık 15 dakika önce bu soruyla karşı karşıya kaldım. Bu yüzden bir karar vereceğim” dedi.
TIME dergisi, şunları yazdı: “Birçok bölgesel gözlemci, Barguti’nin Filistinlileri birleştirebilecek tek kişi olduğuna inanıyor. Anketler, onu Filistin Yönetimi başkanlığı için varsayımsal bir seçimde önde gelen aday olarak gösteriyor.”
Trump’tan İsrail’e Batı Şeria uyarısı: ABD’nin tüm desteğini kaybeder – 1ABD Başkanı Donald Trump, TIME dergisinin kapağında yer aldı.
Vance: Aptalca bir siyasi gösteri
Tel Aviv’deki Ben Gurion Havalimanı’nda ABD’ye dönmeden önce konuşan Vance, ziyareti sırasında böyle bir tasarının onay almasınına ilişkin “Eğer bu Knesset oylaması bir siyasi gösteriyse, çok aptalca bir siyasi gösteri… Açıkçası bundan kişisel olarak rahatsızlık duydum. Trump yönetiminin politikası, Batı Şeria’nın İsrail tarafından ilhak edilmeyeceği yönündedir” ifadelerini kullandı.
Gazze sınırında barış için görev gücü
Vance, İsrail’in güneyinde Gazze’nin istikrarı ve yeniden inşası için oluşturulan, içinde 200 Amerikan askeri ile farklı ülkelerden temsilcilerin bulunduğu bir koordinasyon merkezinin faaliyete geçtiğini duyurdu.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da dün akşam gazetecilere yaptığı açıklamada merkeze gitmeyi planladığını ve buraya ABD Merkez Kuvvetler Komutanı Koramiral Brad Cooper ile birlikte çalışacak bir Dış Hizmet yetkilisi atayacağını söyledi. Rubio, “Gazze’de Hamas olmayan, iyi iş çıkaracak Filistinli polis güçleri görmek istiyoruz, ancak bunların eğitilmesi ve donatılması gerekiyor” dedi.
Rubio ayrıca, İsrail parlamentosundaki aşırı sağcı politikacıların Batı Şeria’nın bazı kısımlarını ilhak etme girişimlerini de eleştirdi ve “Trump, bunun şu anda destekleyeceğimiz bir şey olmadığını açıkça belirtti; bu girişimin barış sürecini tehlikeye atabileceğini düşünüyoruz” ifadesini kullandı.
Öte yandan Vance, dün Netanyahu ile yaptığı ortak açıklamada, Trump yönetiminin İsrail’e talimat veren bir müttefik gibi davranmadığını “Biz İsrail’de bir vasal devlet istemiyoruz, İsrail de öyle değil. Biz bir ortaklık, bir ittifak istiyoruz” ifadeleri ile vurguladı Netanyahu ise ABD’nin önerdiği ateşkes planının ilerletilmesi sürecinde görüş ayrılıkları olabileceğini ancak iki ülkenin ortak hedeflere sahip olduğunu söyledi.
İsrail medyası, ateşkesin sürmesini sağlamak amacıyla ABD’nin çabalarını “Bibi-sitting” (‘Bebek bakıcılığı’na atıfla Netanyahu’ya -Bibi- bakıcılık) olarak nitelendirdi. Bu ifade, Netanyahu’nun eski bir seçim kampanyasında kendisini “çocuklara göz kulak olacak güvenilir kişi” olarak tanıttığı reklama gönderme de yapıyor.
Vance İsrail ziyareti sırasında ayrıca, Hristiyan inancına göre İsa’nın çarmıha gerildiği, öldüğü ve yeniden dirildiği yer olarak kabul edilen Kudüs’ün Eski Şehri’ndeki Kutsal Kabir Kilisesi’ni gezdi.
Gazze’de ateşkese rağmen insani yardım ve sağlık krizi devam ediyor
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, ateşkesin başladığı 10 Ekim’den bu yana ilk tıbbi tahliye operasyonunun tamamlandığını, 41 kritik hastayla birlikte 145 refakatçinin Gazze’den çıkarıldığını açıkladı.
Tedros, X platformu üzerinden yaptığı açıklamada ülkeleri “dayanışma göstermeye” ve hâlâ tedavi izni bekleyen yaklaşık 15 bin hastaya yardım etmeye çağırdı.
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu’ndan (UNFPA) üst düzey yetkili Andrew Saberton da dün yaptığı açıklamada, “Gazze’de artık normal bir doğum diye bir şey yok… Kadınların çoğu hastaneye ulaşamıyor. Çoğu çadırda özel bir alana bile sahip değil. Yol kenarında, enkazın içinde doğum yapan kadınların hikâyeleri var” ifadelerini kullandı.
Ateşkese rağmen uluslararası gazetecilerin Gazze’ye girişine izin verilmemesi uygulaması da sürüyor. Yerel Filistinli gazetecilerin uluslararası medya için yaptığı haberlerde ateşkese rağmen insani yardıma erişim koşullarında Gazzeliler için bir rahatlama görülmediği belirtiliyor.
Gazetecileri Koruma Komitesi’ne (CPJ) göre, savaş boyunca yaklaşık 200 Filistinli gazeteci İsrail ateşiyle hayatını kaybetti.
Batı Şeria
İsrail’in 1967’de işgal ettiği Batı Şeria’da 4 milyondan fazla Filistinli, Tel Aviv’in “askeri yönetiminde” yaşıyor.
Buna karşın İsrail’in uluslararası hukuka aykırı işgal ettiği topraklarda Filistinlilerden gasp ettiği alanlara inşa ettiği 250’den fazla Yahudi yerleşiminde, 600 bin kadar İsrailli, bu ülkenin kanunlarına göre ikamet ediyor. (AA/ANKA)
