Irak’ta seçim: Oy verme işlemi başladı

Irak’ta genel seçimler için oy verme işlemi başladı. 21 milyon kişinin oy kullanması bekleniyor.

Irak’ta seçim: Oy verme işlemi başladı
Irak’ta seçim: Oy verme işlemi başladı
Haber Merkezi
  • Yayınlanma: 11 Kasım 2025 09:36
  • Güncellenme: 11 Kasım 2025 11:37

Irak Yüksek Seçim Komisyonu’nun verilerine göre, 20 milyon 63 bin 773 seçmen bu seçimlerde oy kullanma hakkına sahip. Bunlardan 2 milyon 488 bin 51 seçmen, Kürdistan Bölgesi’nin üç seçim bölgesi olan Erbil, Süleymaniye ve Duhok’ta kayıtlı. Bu sayı, 140. madde kapsamındaki bölgelerde Kerkük, Selahaddin, Ninova ve Diyala ve ayrıca Bağdat’ta yaşayan Kürtleri kapsamıyor.

Genel oy verme işlemi için ülke genelinde 8 bin 703 merkez ve 39 bin 285 sandık kuruldu. Bu merkezlerden 1.543’ü ve sandıklardan 6.655’i Kürdistan Bölgesi’nde bulunuyor.

Seçimler, çok sayıda yerel ve uluslararası medya kuruluşu, gözlemci heyetler ve denetim ekipleri tarafından izleniyor. Oy verme işlemi saat 18.00’de sona erecek. Sandıklar kapatıldıktan sonra sonuç verileri elektronik sistem aracılığıyla Bağdat’taki Yüksek Seçim Komisyonu’nun merkezine gönderilecek. Sandık mühürleri, gözlemcilere ve basın mensuplarına açık şekilde gösterilecek.

Öte yandan 9 Kasım’da yapılan özel oylamada, güvenlik güçleri ve göçmenlerden oluşan 1 milyon 340 bin 518 seçmen oy kullandı. Komisyonun açıklamasına göre, özel oylamada katılım oranı yüzde 82 olarak gerçekleşti ve 841 seçim ihlali kayda geçti.

Genel oy verme süreci, akşam saatlerinde sandıkların kapanmasıyla tamamlanacak. Oy sayımı ve resmi sonuçların açıklanması, Bağdat’taki Yüksek Seçim Komisyonu’nun değerlendirmesinin ardından yapılacak.

Şengal halkı sandık başında

20 milyondan fazla kişinin oy kullandığı Irak 6. dönem parlamento seçimleri için Irak ve Kürdistan Bölgesi genelinde 39 binden fazla sandık kuruldu. Bunların 39’u Şengal’de.

Êzidî, Arap, Kürt, Şii ve diğer bileşenlerin oluşturduğu Şengal halkı, sabah saat 07.00’den itibaren oy kullanma merkezlerindeki sandıklara giderek oy kullanmaya başladı.

Şengal genelinde halkın topluluklar halinde sandığa gittiği ve seçim sürecini ilgiyle takip ettiği bildiriliyor.

Bölgeden gelen görüntülerde oy kullanmaya giden halk içinde gençlerin yoğunlukta olduğu görülüyor.

Ayrıca bazı listelerde yer alan adayların, seçim bölgelerinde açık bir ihlalde bulunarak halktan, kendi adaylarına oy vermelerini istedikleri aktarılıyor.

Irak’ta siyasetçiler oy kullandı

YNK lideri Bafil Talabani, Süleymaniye’deki Rewşen Bedirxan Lisesi’nde sandık başına gitti. Oy kullandıktan sonra basın mensuplarına konuşan Talabani, yurttaşlara oy kullanma çağrısında bulundu.

Irak Federal Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, sabah erken saatlerde oy kullanan isimlerden biri oldu.

Oyunu Kerkük’te kullanan Kerkük Valisi Rêbwar Teha, Kerkük’teki oy kullanma sürecinin sorunsuz ilerlediğini belirterek tüm yurttaşlara oylarını kullanmaları çağrısında bulundu.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani, Bağdat’ta sandık başına gitti.

Sudani, Irak halkını kutlayarak, seçimlerin anayasal çerçevede yapıldığını ve bunun Irak’taki siyasi sistem içinde iktidarın barışçıl bir şekilde devri ilkesini bir kez daha teyit ettiğini ifade etti.

Hükümetin il genel meclisi seçimleri ile Kürdistan Bölgesi parlamento seçimlerinde siyasi sistemin güçlendirilmesine ve iktidarın barışçıl bir şekilde devrine büyük önem verdiğine dikkat çeken Irak Başbakanı, siyasi partiler ve adayların istikrarlı bir seçim süreci atlatması için Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu’nun tüm ihtiyaçlarının hükümet tarafından karşılandığını bildirdi.

Zekiye Alkan Lisesi’nde oy kullanan Süleymaniye Valisi Heval Ebûbekir, oy kullanma süreci hakkında resmi Facebook hesabı üzerinden bir mesaj yayımladı. Yurttaşlara seçimlerdeki yerlerini alma çağrısında bulunan Heval Ebûbekir, siyasi partilere de şu çağrıda bulundu; “Siyasi partilere bugün birbirlerini suçlamaktan vazgeçme ve kendilerini federal bir Irak’ta Kürt halkının haklarını, isteklerini ve amaçlarını gözetecekleri yeni bir karar alma sürecine, oylama sonuçlarına, halk mahkemesine, birlik ve örgütlenme aşamasına hazırlanmaya çağırıyorum.”

Yasa Devleti Koalisyonu lideri Nuri Maliki, seçimlere ilişkin yayınladığı mesajında yurttaşların oylama sürecine yüksek katılımlarını beklediklerini vurgulayarak, “Irak halkı ve siyasi güçleri bu büyük güne ulaşmayı başardı ve seçimleri gerçekleştirmek için önümüze çıkan tüm engelleri aştı. Sonuçlar açıklandığında daha da mutlu olacağız. Irak halkının tüm evlatlarını sandığa gitmeye ve geç kalmamaya çağırmak için erkenden sandık başına gittik” diye kaydetti.

Esayib Ehli Hak Hareketi Genel Sekreteri Qeys Xezeli de sabahın erken saatlerinde oyunu kullanan isimlerden oldu. Xezeli oy kullandıktan sonra yaptığı basın açıklamasında, seçimlere ve hükümetin kurulmasına hiçbir müdahale olmayacağını ve seçim sonuçlarının hiçbir şekilde değiştirilmeyeceğini vurguladı. Xezeli ayrıca siyasi güçlerin koordineli olarak hareket etmesi gerektiğini belirterek hiçbir dış müdahaleyi kabul etmeyeceklerini bildirdi.

Bafıl Talabani oy kullandıktan sonra açıklama yaptı

Seçimin eski Başbakan Nuri el Maliki önderliğindeki Şii bloğu ve ülkenin şu andaki başbakanı Muhammed Şia El Sudani’nin liderliğindeki koalisyon arasında geçmesi bekleniyor.

BBC’nin haberine göre El Sudani ikinci kez başbakan olmak istese de uzmanlar başlıca Şii bloğu olan SCF arasındaki derin görüş ayrılıkları nedeniyle bunun zor olduğu görüşünde.

Reuters’ın tahminlerine göre en fazla sandalyeyi kazansa bile Sudani’nin çoğunluğu ele geçirme ihtimali çok düşük. Bunun da seçim sonrası başbakan seçme pazarlıklarının uzun sürmesi anlamına geleceği yorumu yapılıyor.

SCF 2021’de oluşturulmuş ve El Sudani 2022’de başbakanlığa getirilmişti.

Seçimlerdeki başlıca Sünni siyasi güç ise Parlamento Başkanı Muhammed El Halbusi’nin liderliğindeki İlerleme Partisi. Partiye genelde ülkenin kuzey ve batısındaki Sünni nüfus destek veriyor.

Seçime giren başlıca Kürt partileri ise Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) ve Bağdat yönetimiyle daha yakın ilişkilerden yana olan rakibi Kürdistan Yurtseverler Birliği.

Güçlü Şii din adamı Mukteda El Sadr ise taraftarlarına seçimi boykot etme çağrıları yaptı.

Oy verme hakkı bulunan 32 milyon kişiden 21,4 milyonu seçmen kütüklerine kayıt yaptırdı.

Reuters, Irak’ta seçimlere katılımın düşük olmasının “sisteme güvensizlikten” kaynaklandığını aktardı. 2021’de seçime katılım oranı %41’in altında kalmıştı.