İsrail merkezli insan hakları örgütü İnsan Hakları İçin Doktorlar’ın (PHRI) hazırladığı yeni rapor, 7 Ekim 2023’ten bu yana en az 98 Filistinlinin gözaltında veya cezaevlerinde hayatını kaybettiğini ortaya koydu. Kuruluş, bu verilere adli tıp raporları, avukat ve aktivist görüşmeleri, tanık ifadeleri ve yakınların aktardığı bilgilerle ulaştı.
Rapor, ölümlerin çoğunun askerler veya gardiyanlar tarafından uygulanan işkence, fiziksel şiddet, tıbbi ihmal ve yetersiz beslenme gibi nedenlerle gerçekleştiğini ortaya koyuyor. PHRI, bulguların “münferit olaylar” değil, son iki yıldır askeri ve sivil gözaltı tesislerinde uygulanan daha geniş bir politikanın parçası olduğunu belirtiyor.
+972 Magazine, Local Call ve The Guardian tarafından ortaklaştırılan çalışma, PHRI verilerini sızdırılan bir İsrail askeri istihbarat veri tabanıyla karşılaştırdı. Buna göre yaşamını yitiren 98 kişiden 46’sı İsrail Cezaevi Servisine (IPS) bağlı tesislerde, 52’si ise askeri gözaltında öldü.
The Guardian’ın aktardığı resmi verilere göre Filistinli tutuklular arasında ölüm oranı eşi benzeri görülmemiş seviyelere ulaştı. Buna göre ortalama her dört günde bir kişi gözaltında hayatını kaybediyor.
PHRI yetkilileri, açıklanan rakamların gerçek durumu tam olarak yansıtmadığı görüşünde. Tutuklular ve Gözaltındakiler Dairesi Başkanı Naci Abbas, “Bu tam bir resim değil. Gözaltında ölen ve hakkında bilgimiz olmayan insanlar olduğundan eminiz” dedi.
Araştırmada, İsrail’de gözaltında yaşamını yitiren 10 Filistinlinin otopsi raporları da incelendi. Bu raporların beşinde ölüm sebebiyle bağlantılı olabilecek şiddet izleri tespit edildi. Kırık kaburgalar, deri ve iç organların yakınında morluklar ile iç organ yırtıkları en sık rastlanan bulgular arasında yer aldı. En az üç ölümün ise doğrudan ihmalden kaynaklandığı, bunlar arasında aşırı yetersiz beslenme, tedavi edilmemiş kan kanseri ve diyabet hastası bir tutuklunun insülin tedavisinden mahrum bırakılması gibi vakaların bulunduğu belirtildi.
Filistinli Tutsaklar Cemiyetine göre 1967 ile Ekim 2023 arasında 237 Filistinli İsrail’de gözaltında hayatını kaybetti. Yeni veriler, son iki yıldaki kayıpların bu istatistikleri hızla aşabileceğini gösteriyor.
