Duhok Kürdistan Amerikan Üniversitesi’nde IKBY hükümeti tarafından gerçekleştirilen ve 17 Kasım’da başlayan foruma, SDG Genel Komutanı Mazlum Abdi, Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Eşbaşkanı İlham Ahmed, Federe Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, Başbakan Mesrur Barzani, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin yanı sıra Ortadoğu ve dünyanın çeşitli ülkelerinden yüzlerce lider, siyasetçi, diplomat ve akademisyen katıldı.
Altıncı MEPS Forumu’na katılmaktan duyduğu mutluluğu dile getirerek, Başbakan Mesrur Barzani ve Duhok’taki Kürdistan Amerikan Üniversitesine teşekkür eden Mazlum Abdi, oldukça sıcak bir şekilde karşılandığını kaydetti.
‘Esad, diyalogu reddetmesi ve merkezi sistemde ısrar etmesi nedeniyle devrildi’
Uzun yıllardır savaşta olduklarına dikkat çeken Mazlum Abdi, “Her savaşın sonunun diyalog olduğunu ve sorunların diyalogla çözüleceğini çok iyi biliyoruz. Savaşta kazansanız bile diyalog şart. Bunu Suriye’de çok aktif bir şekilde gördük. Beşar Esad rejiminin devrilmesinin temel nedeni diyalogu reddetmesi ve merkezi sistemde ısrar etmesiydi, bu nedenle ona karşı bir devrim başlatıldı ve yıkıldı.” ifadelerini kullandı.
Mazlum Abdi, “Esad rejimi çöktüğünden beri biz ve dostlarımız, Fransa olsun, ABD olsun görüşme sürecinin başlaması için Suriye’nin bütün sorunlarının çözümü için çok çaba sarf ettik ve başardık. Bugün ne kadar yavaş ilerlese de Suriye’de çözüm için adımlar atılıyor. Umuyoruz ki dostlarımızın da yardımıyla bu süreci başarıya ulaştıracağız.” diye konuştu.
“Suriye’deki olayların başından ve devrimin patlak verdiği günden bu yana savaşa karşıydık ve savaş bize dayatılmadıkça savaşmadık.” diyen Mazlum Abdi, “Artık diyalog yolunu seçtik ve artık savaşmamıza gerek yok. Bu bizim ve tüm Suriye halkının görüşüdür, çünkü sorunlar savaşla çözülemez.” değerlendirmesinde bulundu.
SDG Genel Komutanı, Suriye’nin Baas rejimi gibi merkezi bir devlete geri dönemeyeceğinin altını çizerek, “Suriye’de 15 yıl devam eden iç savaşın ardından, artık ademi merkeziyetçi bir Suriye olmalı ve her bölge kendi kendini yönetebilmelidir. Bir gerçek ortaya çıktı ve bunu inkar edemeyiz. Herkesin bu gerçeği kabul etmesi ve bu çerçevede hareket etmesi gerekiyor.” diye konuştu.
‘Yeni bir Suriye kuruluyor’
Mazlum Abdi konuşmasında Suriye’de Esad sonrası yeni bir döneme işaret ederek “Şimdi yeni bir Suriye kuruluyor. Başta uluslararası kamuoyu ve birçok devlet Suriye’ye yeni bir fırsat verdiği için yeni bir sayfa açılıyor. Birçok meseleyi geride bırakıp yeni bir şans verdiler. Aynı muameleyi kendi güçlerimiz için de istiyoruz. Kuzey ve Doğu Suriye için de istiyoruz. Uluslararası devletler Suriye’ye bir şans verdi ve yeni bir siyaset öne çıkıyor, bizim için de bu gerekli. Biz hiçbir zaman bize saldırmayan kimseye savaş açmadık.” dedi.
Suriye’de merkezi yönetim tartışmalarına da değinen Abdi “Suriye eski merkeziyetçi modeline geri dönmeyecek. Gelecek, ancak ademi merkeziyetçilik ve tüm bileşenlerin gerçek katılımı üzerine inşa edilebilir. Suriye’de merkezi yönetim mümkün değil” ifadelerini kullandı.
‘Yeni Suriye anayasasında Kürt hakları garanti altına alınacak’
Mazlum Abdi, 10 Mart’ta Suriye geçiş hükümeti başkanı Ahmed Şaraa ile imzalanan anlaşmanın birçok olumsuz durumun önüne geçtiğini ve o tarihlerde içerisinde bulundukları zorlu savaşı sona erdirdiğini vurguladı.
“10 Mart’ta Ahmed Şara ile imzaladığımız anlaşma bir çok şeyin önünü kesti, savaşın önünü kesti, Suriye’nin parçalanmasını önledi” diyen Mazlum Abdi, “Kürt sorunu bu yüzyıldır, Suriye devleti kurulduğundan beri inkar edildi. Ama bu anlaşmada ilk defa Kürtlerin hakların anayasal güvencesi garantilendi.” ifadelerini kullandı.
Mazlum Abdi 10 Mart Anlaşması’nın uygulanması için bölgesel anlamda “olumlu rol” talep ederek “Şimdi inkar etmiyoruz çok sorun var, birçok engel var, sürecin yavaş ilerlemesinin de bazı sebepleri var ve bunları sayabilirim. Öncelikle her iki tarafta karşılıklı güven sorunu var. Afrin, Serekaniye ve Gire Spi’de yerinden edilenler hala evine dönemedi. Halep’teki Kürt mahalleleri ablukaya alındı. Suriye’de birçok ilerleme oldu ama bizim bölgelerimizde olmadı. Ama biliyoruz ki güçlü bir siyasi irade olursa, 10 Mart anlaşması uygulanabilir. Bizim tarafımızda bölgedeki tüm Kürt güçleri adına söyleyebilirim ki biz siyasi iradeye sahibiz. Suriye hükümetinden ve komşu ülkelerden de aynı iradeyi göstererek olumlu rol oynamalarını bekliyoruz ki başaralım.” diye kaydetti.
‘Kuzey ve Doğu Suriye’yi tehlike olarak görmeyin’
Mazlum Abdi konuşmasında Ankara’ya da seslenerek “Sadece kendimizi savunduk. Hiçbir zaman kimseye tehlike oluşturmadık. Bu yüzden alakalı tüm kesimlere başta da komşuumuz Türkiye’ye sesleniyoruz. Bugün Kuzey ve Doğu Suriye’deki güvenlik kurumlarını kendilerine karşı tehlike olarak görmeyin. Bizim varlığımız, hem Suriye hem komşu ülkeler için huzurun güvencesidir.” ifadelerini kullandı.
‘Yıl sonuna kadar mesafe kat edilecek’
Mazlum Abdi Şam yönetimi ile müzakere sürecine dair “Yıl sonuna kadar diyalog treninin hedefine doğru hızla yol kat etmesini umuyoruz.” dedi. SDG Genel Komutanı, Şimdi herkes hangi aşamada olduğumuzu merak ediyor. Uzun bir zamandır anlaşma yapıldı, görüşmeler sürüyor, çok kez üst düzey görüşmeler yapıldı. Bu sürecin ağır da olsa devam ettiğini söyleyebilriz. Birçok zor konuyu aşıp anlaşmaya gidebildik. Şam’daki son görüşmelerimizde özellikle de askeri konularda nasıl entegre olabileceğimize dair ana hatlarıyla anlaşmalara varıldı. Detaylar görüşülüyor. Önümüzdeki süreçte bu konuda da ilerleme sağlanacak. Günün sonunda elbette ki anlaşmaların imzalanması ve belgelenmesi gerekecek. Bu açıdan ilerlemelerin olduğunu söyleyebiliriz. Bazı idari ve anayasal konularda henüz ortaklaşılmadı. Ama diyalog var. ” diye konuştu.
Mazlum Abdi Şam yönetiminin IŞİD Karşıtı Uluslararası Koalisyon’a katılmasından da memnuniyet duyduklarını belirtti. Abdi “Suriye hükümeti IŞİD’e Karşı Koalisyon’a dahil oldu, bundan sonra bu sürecin daha güçlü bir çözüme ulaşacağını düşünüyoruz.” dedi.
Süreç açıklaması
Mazlum Abdi, Türkiye’de süren Barış ve Demokratik Toplum Süreci’ne de değinerek “Türkiye’deki barış sürecini destekliyoruz” diye konuştu ve “Barışa diyalog yoluyla ulaşmak en iyisidir.” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’deki barış süreci sadece Türkiye’nin iç meselesi değildir.” diyen Mazlum Abdi, “Şimdi Türkiye’de Abduyllah Öcalan’ın başlattığı süreç de sadece Kürtler için değil tüm bölge için yeni bir fırsattır. Bu süreci destekliyoruz. Başarıya ulaşması için de elimizden geleni yapacağız.” vurgusunda bulundu.
‘Yeni Ortadoğu’da Kürt halkı öncü bir rol oynuyor’
Ortadoğu’da Kürtlerin rolüne değinen Mazlum Abdi, “Güney Kürdistan’dan Peşmergelerin de katılımıyla IŞİD’e karşı savaştık. Şimdi yeni süreçte de Yeni Ortadoğu’da Kürt halkı öncü bir rol oynuyor. Süleymaniye olsun Erbil olsun, hep bizimleydiler. Bugün bu sıcaklığı buradaki tüm siyasi güçler özellikle de Başkan Mesud Barzani’nin şahsında yeniden görüyoruz. Bu hem Türkiye’deki sürece verdiği destekte hem Kuzey ve Doğu Suriye’de görülüyor. Bu desteğin sürmesini umuyoruz.” diye kaydetti.
SDG Genel Komutanı konuşmasının sonunda “Suriye’de yeni bir süreç başlıyor. Suriye yeniden kuruluyor. Tüm Kürtlerden yeni Suriye’nin ekonomik gelişimi için rol oynayabilmelerini umuyoruz. Kürtler bu süreçte Ortadoğu’daki ekonomik kalkınmada önemli bir faktör olabilir.” diye belirtti.
