İskoçya’nın kuzeyinde olduğu söylenen Yantar adlı geminin, faaliyetlerini izleyen Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) pilotlarını engellemek için ilk kez lazer kullandığı da kaydedildi.
İngiltere Savunma Bakanı Healey gazetecilere yaptığı açıklamada Yantar’ın “son derece tehlikeli” hamlesinin hükümet tarafından “son derece ciddiye” alındığını söyledi.
Healey, İngiltere’nin gemiyi izlemeye devam edeceğini ve “Yantar’ın rotasını değiştirmesi halinde askeri seçeneklerinin hazır olduğunu” sözlerine ekledi.
Healey, “Rusya’ya ve Putin’e mesajım şudur: Sizi görüyoruz. Ne yaptığınızı biliyoruz. Ve eğer Yantar bu hafta güneye giderse, biz hazırız” dedi.
Healey, lazer olayının Yantar’ın bir Kraliyet Donanması fırkateyni ve “geminin her hareketini izlemek” üzere konuşlandırılmış RAF Poseidon P-8 uçakları tarafından takip edildiği sırada meydana geldiğini söyledi. Olayın son iki hafta içinde yaşandığı anlaşılıyor.
İngiltere Başbakanlık ofisinde düzenlenen bir basın toplantısında konuşan Savunma Bakanı, Kraliyet Donanması’nın angajman kurallarını değiştirdiğini ve böylece Yantar’ı “İngiltere’nin daha geniş sularındayken” daha yakından takip edebileceklerini kaydetti.
Healey, 2015 yılında hizmete giren geminin Rusya’nın Derin Deniz Araştırmaları Ana Müdürlüğü’nün (GUGI) bir parçası olduğunu ve “barış zamanında gözetleme ve çatışma zamanında sabotaj” yapmak üzere tasarlandığını söyledi.
“Yantar’ın rotasını değiştirmesi halinde askeri seçeneklerimiz hazır. Bunları açıklamayacağım çünkü bu sadece Putin’e bilgi vermek olur.”
Lazerlerin yarattığı riskler sorulduğunda Healey şu yanıtı verdi: “İngiliz askeri uçaklarının başındaki pilotları engelleyen, sekteye uğratan ya da riske atan her şey son derece tehlikelidir.”
Rus Büyükelçiliği’nden açıklama
Rus Büyükelçiliği bir açıklama yaparak “İngiliz sualtı haberleşmeleriyle ilgilenmediklerini” söyledi.
Açıklamada, “Ülkemizin eylemleri İngiltere’nin çıkarlarına dokunmamakta ve güvenliğini zayıflatmayı amaçlamamaktadır” denildi.
Rusya’nın açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“Ancak Londra, Rusofobik tutumu ve artan militarist histerisiyle Avrupa güvenliğinin daha da bozulmasına yol açmakta ve yeni tehlikeli durumlara zemin hazırlamaktadır. İngiliz tarafını, Avrupa kıtasındaki kriz durumunu daha da kötüleştirebilecek yıkıcı adımlar atmaktan kaçınmaya çağırıyoruz.”
Ulusal Güvenlik Stratejisi Ortak Komitesi’nin başkanlığını yürüten İşçi Partisi Milletvekili Matt Western ise şunları söyledi: “Bugünkü haberler Rusya’nın Birleşik Krallık’ın güvenliğine yönelik gerçek ve acil bir tehdit oluşturduğunu bir kez daha ortaya koymaktadır.”
Western, “Savunma Bakanı’nın bu konuyu ciddiyetle ele almasını memnuniyetle karşılıyorum ancak yapabileceğimiz daha çok şey var. Daha iddialı bir misilleme gerekebilir” diye konuştu.
Savunma Bakanı daha önce de Ocak ayında Birleşik Krallık sularında görülmesinin ardından Yantar hakkında bir uyarıda bulunmuş ve bu gemiyi “artan Rus saldırganlığının bir başka örneği” olarak nitelendirmişti.
Gemi takip sitesi Marine Traffic’e göre, gemi 2 Kasım’dan bu yana konumunu yayınlamadı ve en son Letonya Sahili’nin kuzeyinde Baltık Denizi’nde izlendi.
6 Kasım’da Hollanda Donanması, iki gemisinin Yantar’a Hollanda karasuları yakınında faaliyet gösterdiği Kuzey Denizi’nden çıkarken eşlik ettiğini açıkladı.
Yantar’ın şu anki konumu net olmamakla birlikte, uçuş takip sitesi FlightRadar24, bir RAF Poseidon P-8 gözetleme uçağının İskoçya kıyılarında daireler çizdiğini gösteriyor, ancak bunun Yantar’ı takip ettiği kesin değil.
Rusya, ülkenin Savunma Bakanlığı tarafından işletilen Yantar’ı bir okyanus araştırma gemisi olarak tanımlıyor. Batılı ülkeler gemiyi sık sık Avrupa sularında izliyor ve görevinin bir kısmının denizaltı kablolarının haritasını çıkarmak olduğundan şüpheleniyorlar.
İngiltere ve NATO müttefikleri, Rusya’nın açık deniz kabloları, boru hatları ve internet bağlantısı için kritik öneme sahip diğer altyapılara yönelik oluşturduğu riskten endişe duyuyor.
Savunma Bakanı konuşmasında Rusya’nın NATO hava sahasına yönelik saldırılarının yanı sıra Çin’in yarattığı tehditler ve dünyanın dört bir yanındaki silahlı çatışmalar konusunda uyarıda bulunarak şunları söyledi: “Dünyamız değişiyor ve artık daha az öngörülebilir ve daha tehlikeli.”
Bu arada Savunma Bakanlığı, ABD savunma kaynaklarına aşırı bağımlı olduğu ve Birleşik Krallık ile denizaşırı topraklarını askeri saldırılara karşı savunmaya hazır olmadığı gerekçesiyle milletvekillerinden oluşan bir komite tarafından eleştirildi.
Komite, İngiltere ve Avrupalı müttefiklerinin ABD’nin olası bir geri çekilmesine hazırlanmak için kabiliyetlerini geliştirmeleri gerektiğini söyledi. (BBC Türkçe)
