Katoliklerin ruhani lideri Papa 14. Leo, ilk yurtdışı ziyaretini Türkiye’ye yapacak. Göreve gelişinin altıncı ayında gerçekleşecek ziyaret Lübnan’ı da kapsıyor.
Yarın Ankara’ya gelecek 14. Leo’nun ilk durağı Anıtkabir olacak.
Daha sonra Beştepe’de resmi karşılama töreni yapılacak ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşecek.
İstanbul’a da geçecek
Papa 14. Leo, Ankara’daki temaslarının ardından aynı gün İstanbul’a geçecek.
Leo, cuma sabahı, Harbiye’deki Saint Esprit Katedrali’nde Hıristiyan din insanlarıyla bir araya gelecek.
Feriköy’de yoksullara huzurevi hizmeti veren Fransız Fakirhanesi’ni ziyaretinin ardından Papa 14. Leo, helikopterle İznik’e geçecek.
Güvenlik önlemleri artırıldı
Papa’nın İznik’i ziyareti öncesi ilçede hazırlıklar tamamlandı. Emniyet güçleri, ilçe genelinde uygulamalarını sıklaştırdı.
İznik’te düzenlenecek ayine katılacak
Bu yıl, Hıristiyanlıkta büyük önem taşıyan Birinci İznik Konsili’nin 1700’üncü yılı.
Papa, İznik Gölü kıyısında yıllarca sular altında gizli kalan Aziz Neofitos Bazilikası’nın kalıntılarını ziyaret edecek.
Arkeolojik alanda ayin düzenleyecek.
Sultanahmet Camisi’ni ziyaret edecek
İstanbul’a dönüşünde ise piskoposlarla özel bir görüşme gerçekleştirecek.
Papa Leo, cumartesi sabahı, önceki papalar gibi Sultanahmet Camisi’ni ziyaret edecek.
Ardından Yeşilköy’deki Mor Efrem Süryani Kadim Ortodoks Kilisesi’ne gidecek.
Kilisenin ve Hıristiyan cemaatlerin temsilcileriyle bir araya gelecek.
Bartholomeos ile görüşme
Papa sonraki durağı ise Fener Rum Patrikhanesi. Leo, Fener Rum Patriği Bartholomeos ile görüşecek.
İki din adamı ortak bildiriye imza atacak.
Papa Leo aynı gün binlerce kişinin katılacağı Volkswagen Arena’daki ayini yönetecek.
Papa Leo, ziyaretinin son gününde Ermeni Apostolik Katedrali’ndeki ayine katılacak.
Leo, Fener Rum Patrikhanesi’nin kuruluş tarihi nedeniyle bir kez daha Patrikhanesi’ye gidecek ve Patrik Bartholomeos ile öğle yemeği yiyecek.
Öğleden sonra ise Lübnan’ın başkenti Beyrut’a gidecek.
14. Leo Türkiye’yi ziyaret eden beşinci papa olacak.
Türkiye’de kaç Hıristiyan yaşadığına dair farklı veriler mevcut. Bu sayı çoğunluğu farklı Ortodoks kiliselerine mensup olmak üzere 100 bin ila 200 bin kişi arasında değişiyor.
Ziyaret hangi açılardan önemli?
Gerçek adı Robert Francis Prevost olan Papa 14. Leo, Papa seçilen ilk Amerikalı pontif. 8 Mayıs 2025’te seçilmesinin ardından Vatikan’da reform odaklı bir yaklaşım içinde olacağına dair işaretler veren Papa, ilk dış ziyaretini neden Türkiye’ye yaptığını “Hristiyanlığın temel taşlarından biri olan İznik Konsili, birliğin simgesi. Bu topraklarda barış mesajı vermek istiyoruz” sözleriyle açıklamıştı.
Pek çok farklı kaynağa göre Papa Leo, Türkiye’ye gelmeyi kabul ederek hem Katolik Kilisesi’nin “ekümenik diyalog” vizyonunu sürdürdüğünü hem de Hristiyan birliğine verdiği önemi vurgulamış olacak.
Özellikle Birinci İznik Konsili’nin 1700’üncü yıl dönümünde gerçekleşecek anma törenlerine katılım, Katolik ve Ortodoks kiliseleri arasındaki ekümenik diyaloğun sembolik bir zirvesi olarak nitelendiriliyor.
Ekümenik diyalog, Hristiyan dünyasındaki farklı mezheplerin, özellikle de Katolik, Ortodoks ve Protestan kiliselerinin birbirleriyle karşılıklı anlayışı artırmak, ortak noktaları bulmak ve birlik arayışını güçlendirmek için yürüttükleri resmî görüşme ve iş birliği süreci olarak biliniyor.
Doğu ve Batı kiliselerinin 1054 yılında bölünmesiyle mezhepler arasındaki yaklaşık bin yıllık ayrılığın ardından 1960’lı yıllarda diyalog başlamıştı. 1962–1965 arasında ekümenik ilişkilerde yumuşama ve dinler arası diyalog başlamış ve 1964’te Papa 6. Paul ile Patrik Athenagoras Kudüs’te buluşmuştu. Roma ile İstanbul arasındaki karşılıklı aforoz 900 yılın ardından 1964’te kaldırılmıştı.
Bu nedenle yeni Papa’nın ziyareti bu diyaloğun sürdürülmesi ve ileriye taşınması açısından önemli görülüyor.
İznik Konsili’nin önemi nereden geliyor?
Papa 14. Leo’nun İznik’te yapacağı duaya Türk basınında çıkan bazı haberlere göre 15 bin Hıristiyan katılacak. Ziyaret öncesi İznik’teki güvenlik önlemleri yüksek düzeye çıkarılmış durumda.
İlk Konsil toplantısının İznik gölü kıyısında ve daha sonra sular altında kalan bir bazilikada yapıldığı düşünülüyor. Bazilikanın kalıntıları 2014 yılında gölün zemininde bulunmuştu.
İznik Konsili, Hristiyanlık tarihindeki ilk ekümenik yani evrensel din adamları kurulu olup, MS 325 yılında Roma İmparatoru I. Konstantin’in çağrısıyla günümüzdeki İznik’te toplandı. Konsilin temel amacı, Hristiyanlığın içerisindeki bazı önemli teolojik tartışmaları, özellikle de İsa Mesih’in tabiatı ve Baba Tanrı ile ilişkisi hakkındaki fikir ayrılıklarını gidermek ve kilisenin birliğini sağlamaktı.
Konsilin en önemli sonucu ise Hristiyan inancının temelini oluşturan İznik İnanç Bildirgesi’nin ilk bölümünün kabul edilmesi oldu.
Bu nedenle İznik Konsili, Hristiyan inancının temel doktrinlerini resmi olarak tanımlayan, kilisede birliği sağlamaya çalışan ve Hristiyanlık ile imparatorluk ilişkilerini şekillendiren dönüm noktası niteliğinde bir olay olarak biliniyor.
Mezhepler arası yakınlaşmada yeni adım gelir mi?
Pek çok yorumcuya ve uzmana göre Papa’nın ziyaretinin hedeflerinden biri farklı Hıristiyan mezhepler arasındaki diyaloğu güçlendirme çabası taşıyor.
Papa 14. Leo, geçen haziranda Vatikan’da yaptığı bir konuşmada İznik’in önemi ile ilgili “İznik Konsili yalnızca geçmişte kalmış bir olay değil, aynı zamanda bizi Hristiyanların tam ve görünür birliğine doğru yönlendirmeye devam etmesi gereken bir pusuladır” demişti.
Patrik Bartholomeos da geçen ağustosta Vatikan’ın haber sitesi Vatican News’e yaptığı açıklamada “(Papa’nın) ilk yurt dışı seyahatinin bize ve İznik’e olmasından memnuniyet duyuyoruz. Burada, ekümenik diyaloğu sürdürme konusundaki güçlü inancımızı ve kiliselerimizin küresel zorluklara olan bağlılığını birlikte göstereceğiz” ifadelerini kullanmıştı.
Papa’nın ziyareti sırasında ortak bir Paskalya tarihi belirlenmesi de gündemde. Papa yaptığı son bir açıklamada ortak Paskalya tarihi belirlenmesi hususunda Katolik Kilisesi’nin istekli olduğunu söylemiş, Bartholomeos da Papa gibi, ortak bir Paskalya tarihi üzerinde birleşme arzusunu dile getirmişti.
Heybeliada Ruhban Okulu gündeme gelir mi?
Bu arada ABD basınına göre Papa’nın ziyareti sırasında Türk resmi yetkilileri ile yapılacak görüşmelerde gündeme gelecek konular arasında Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılması da olabilir.
AP haber ajansına konuşan Amerikan Ortodoksları’nın lideri Başpiskopos Elpidophoros, “Türkiye’nin bu adımı atmaya hazır olduğunu” ifade etti.
Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump’ın Eylül ayındaki Beyaz Saray buluşması sonrası, 54 yıldır kapalı olan Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılması yeniden gündeme gelmişti.
Erdoğan, bu görüşme öncesi yaptığı açıklama sırasında “Heybeliada Okulu açılacak mı?” sorusuna “Heybeliada Okulu ile ilgili üzerimize ne düşerse biz onu zaten yapmaya hazırız” yanıtını vermişti. Erdoğan Türkiye’ye dönünce Patrik Bartholomeos ile bu konuyu görüşme fırsatı bulacağını da kaydetmişti.
Ortodoks ve Protestan kiliselerinin birbirleriyle karşılıklı anlayışı artırmak, ortak noktaları bulmak ve birlik arayışını güçlendirmek için yürüttükleri resmî görüşme ve iş birliği süreci olarak biliniyor.
Doğu ve Batı kiliselerinin 1054 yılında bölünmesiyle mezhepler arasındaki yaklaşık bin yıllık ayrılığın ardından 1960’lı yıllarda diyalog başlamıştı. 1962–1965 arasında ekümenik ilişkilerde yumuşama ve dinler arası diyalog başlamış ve 1964’te Papa 6. Paul ile Patrik Athenagoras Kudüs’te buluşmuştu. Roma ile İstanbul arasındaki karşılıklı aforoz 900 yılın ardından 1964’te kaldırılmıştı.(DW Türkçe)
