Kuzey Yarımküre’de bugün kış gündönümü yaşanıyor. 21 Aralık, yılın en kısa günü ve en uzun gecesi olarak kayıtlara geçerken, bu tarihle birlikte kış mevsimi de resmen başlıyor.
Kış gündönümünde Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne dik açıyla düşüyor. Bu nedenle Kuzey Yarımküre’de Güneş, gökyüzünde yıl boyunca en alçak konumunda izleniyor. Bugün geceler en uzun süresine ulaşırken, gündüzler ise en kısa hâlini alıyor.
Türkiye’de gece süresi, bölgelere göre değişmekle birlikte yaklaşık 14 ile 15 saat arasına kadar uzanıyor.
21 Aralık’tan sonra ise döngü tersine dönüyor. Geceler yavaş yavaş kısalmaya, gündüzler ise her geçen gün biraz daha uzamaya başlıyor. Buna karşın hava sıcaklıklarının düşüşü bir süre daha devam ediyor.
Kış gündönümü yalnızca astronomik bir olay olarak değil, tarih boyunca pek çok kültürde yeniden doğuşun, döngünün tamamlanmasının ve ışığın geri dönüşünün simgesi olarak da kabul edildi.
İran’da Şeb-i Yelda hazırlıkları
İran’da kış mevsiminin başlangıcı olarak kabul edilen ve yılın en uzun gecesi olan 21 Aralık, “Şeb-i Yelda” (Yelda Gecesi) kutlamalarıyla karşılanmaya hazırlanılıyor. Ülkenin en eski geleneklerinden biri olan Şeb-i Yelda dolayısıyla başkent Tahran’ın birçok bölgesinde özel pazarlar kuruldu.
Vatandaşlar kutlamalar öncesinde bu alanlara giderek alışveriş yaparken, süslemeler ve ışıklandırmalarla donatılan festival alanlarında nar, karpuz ve kabak maskotları müzik eşliğinde ziyaretçileri karşılıyor. İranlılar, Şeb-i Yelda’nın mutluluk ve bereket getirdiğine inanıyor.
