Suriye’de Aralık 2024’te Beşar Esad rejiminin devrilmesi ve ülkede yeni bir dönemin başlamasının ardından Washington yönetimi, Şam ile ilişkileri normalleştirme yolunda bir adım daha attı.
ABD Temsilciler Meclisi, Suriye’ye uygulanan ve “Sezar Yasası” olarak bilinen ağır yaptırımların kaldırılmasını öngören tasarıyı onayladı.
2026 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) çerçevesinde oylanan karar, Cumhuriyetçi ve Demokratların ortak desteğiyle, 112 “hayır” oyuna karşı 312 “evet” oyuyla kabul edildi.
Tasarı Senato’ya gönderilecek
Temsilciler Meclisi’nden geçen tasarı şimdi Senato’ya gönderilecek.
Senato’nun onayının ardından tasarı, yasalaşması için ABD Başkanı Donald Trump’ın imzasına sunulacak.
Joe Wilson: Başkan Trump’ın imzalamasını bekliyoruz
Tasarıya öncülük eden isimlerden ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Joe Wilson, kararın ardından yaptığı açıklamada memnuniyetini dile getirdi.
Sosyal medya hesabından açıklama yapan Wilson, “Senato’nun önümüzdeki günlerde bunu onaylamasını ve ardından Suriye’yi yeniden büyük yapmak için Başkan Trump’ın imzasına sunmasını sabırsızlıkla bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Wilson ayrıca, Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile süreci yakından takip ettiklerini belirtti.
Suriye Amerikan Konseyi Siyasi İşler Başkanı Mohammed Alaa Ghanem, SANA’ya yaptığı açıklamada, “ABD Temsilciler Meclisi, 312 kabul ve 112 ret oyu ile 2026 Savunma Bakanlığı bütçe tasarısını onayladı. Bu tasarı içinde, Sezar Yasası’nın koşulsuz olarak yürürlükten kaldırılmasını öngören madde de yer alıyor.” ifadelerini kullandı.
Suriye Amerikan Konseyi üyesi Abdulhafiz Şeref ise “Temsilciler Meclisi’nin onayının ardından tasarı, bütçe yasasına ilişkin Suriye ile ilgili olmayan bazı değişiklikler nedeniyle yeniden Senato’ya gidecek. Bu nedenle Senato’da bütçe yasasının tamamı için bir oylama daha yapılabilir; ancak bu oylama Suriye’ye özel olmayacaktır. Sezar Yasası’nın kaldırılması otomatik olarak geçecek ve nihai imza için ABD Başkanı’nın ofisine ulaşacaktır.” diye ekledi.
Yaptırımların kaldırılması şarta bağlandı
Suriye haber ajansı SANA kararı “koşulsuz bir iptal” olarak duyursa da, yasa metninde belirli denetim mekanizmaları yer alıyor.
Tasarıya göre, Suriye’deki durum 4 yıl boyunca her 180 günde bir gözden geçirilecek.
Kriterler
Suriye geçiş hükümetinin IŞİD ile mücadelesi, yabancı savaşçıların kamu görevlerinden uzaklaştırılması ve dini/etnik azınlıkların haklarının korunması gibi konularda atacağı adımlar izlenecek.
Eğer ABD yönetimi, Suriye hükümetinin bu hedeflerden saptığını tespit ederse, yaptırımlar ilgili yetkililere tekrar uygulanabilecek.
Yeni dönem ve diplomatik trafik
Aralık 2024’te Suriye’deki silahlı grupların Esad rejimini devirmesiyle başlayan süreçte, ABD-Suriye ilişkileri iyileşme eğilimine girdi.
Suriye geçiş hükümeti başkanı Ahmed Şara’nın geçen ay Washington’a yaptığı ziyaretin ardından ABD Ticaret ve Hazine Bakanlıkları, Sezar Yasası yaptırımlarını (Rusya ve İran ile belirli işlemler hariç) 180 günlüğüne askıya almıştı.
ABD Başkanı Trump da Mayıs ayında Körfez ziyareti sırasında Esad döneminden kalan yaptırımları kaldıracağının sinyalini vermişti.
Sezar Yasası nedir?
Sezar Yasası’nı ABD Başkanı Donald Trump 2019’da onaylamış, yaptırımlar bu yasa üzerinden 2020’de devreye girmişti.
BBC’nin haberine göre yasanın adı, Beşar Esad döneminde ‘Suriye hapishanelerinde işkence ve ölümü belgeleyen 52 bini aşkın fotoğrafı ülke dışına çıkardığı’ öne sürülen ‘Sezar’ kod adlı bir eski askeri fotoğrafçıdan geliyor.
Yasa, Suriye rejimiyle ilişkileri olan veya ilişki geliştirmek isteyen ülkeleri ve şirketleri hedef alıyordu.
Daha önceki yaptırımlar Suriye içindeki rejimle ilişkili kuruluşları, kamu şirketlerini ve Hamas ya da Hizbullah gibi Suriye dışındaki bazı silahlı grupları hedef alırken bu yasaysa Suriye rejiminin destekçilerini zayıflatmayı amaçlıyordu.
