ABD Başkanı Donald Trump’ın tüm çelik ve alüminyum ithalatına getirdiği yüzde 25’lik tarife artışı, önceki muafiyetler, gümrüksüz kotalar ve ürün istisnalarının süresinin dolmasıyla birlikte Çarşamba günü yürürlüğe girdi.
Dünyadaki ticaret savaşını büyütmesi beklenen adım, ülkeye giren tüm çelik ve alüminyum ürünleri için ve her ülkeye istisnasız olarak uygulanacak.
Bu karar, ABD ekonomisinde durgunluğa yol açabileceği konusunda çeşitli endişeler doğurduğu bir dönemde alındı.
En çok etkilenecek ülkeler
Tarifelerden en çok etkilenecek ülkeler arasında ABD’nin en büyük çelik ve alüminyum tedarikçisi Kanada’nın yanı sıra Brezilya, Meksika ve Güney Kore de yer alıyor. ABD’nin yakın müttefikleri Kanada, İngiltere ve Avustralya geniş kapsamlı tarifeleri eleştirirken, Kanada misilleme önlemlerini değerlendirdiğini açıkladı. İngiltere Ticaret Bakanı Jonathan Reynolds ise “tüm seçeneklerin masada” olduğunu söyledi.
Trump’ın ikinci kez başkanlık koltuğuna oturduğundan bu yana tarifelere yoğun şekilde odaklanması, yatırımcıları, tüketicileri ve iş dünyasını tedirgin ederken, ekonomistler bu politikanın ABD’yi resesyona sürükleyebileceğinden ve küresel ekonomi üzerinde ek yük oluşturabileceğinden endişe ediyor.
Fakat ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, “Bu politikalar resesyona yol açsa bile buna değer. Bunlar ABD’nin bugüne kadar yaptığı en önemli şey” dedi.
AISI karardan memnun
Sektörü temsil eden Amerikan Demir ve Çelik Enstitüsü (AISI) gümrük vergilerini memnuniyetle karşıladıklarını ve bu adımın yerli çelik imalatını geliştireceğini söyledi. Grubun başkanı Kevin Dempsey, yabancı üreticilerin vergiden kurtulmasını sağlayan imtiyazların ve kotaların artık geçersiz olduğunu dile getirdi.
Üretici için maliyetin yükselmesi anlamına geliyor
ABD en büyük alüminyum ve çelik ithalatçılarından birisi. Kanada, Meksika ve Brezilya, bu kalemlerde ABD’ye ihracat yapan en büyük ülkeler. Yeni gümrük tarifeleri, ülkeye bu metalleri getirmek isteyen ABD’li şirketleri yüzde 25 oranında vergi ödemekle yükümlü tutuyor. Bu da birçok ABD’li üretici için maliyetlerin yükselmesi anlamına gelebilir. Uzay endüstrisi, otomobil ve inşaat bu sektörler arasında.
Maliyetlerin artması da ürün fiyatlarındaki artışın tüketiciye yansıması anlamına gelecek. Amerikan otomotiv üreticilerini temsil eden AAPC de benzer bir kaygıyı dile getiriyor. Örgütün başkanı Matt Blunt, “Tarifelerle ilgili detayları hala inceliyoruz ve bekliyoruz, ancak özellikle Kanada ve Meksika’ya yönelik muafiyetlerin kaldırılması, tedarikçilerimizin masraflarını ciddi çekilde artıracak” dedi. Bazı ekonomistler vergilerin çelik ve alüminyum sektörlerine destek olmakla birlikte geniş anlamda ekonomiyi zora sokacağı görüşünde. 2018’deki ilk başkanlık döneminde Trump çeliğe yüzde 25 alüminyuma ise yüzde 10 gümrük vergisi getirmişti ancak birçok ülke için muafiyetler yaratılmıştı. Bu sefer Trump benzer muafiyetlerin verilmeyeceğini ve vergilerin istisnasız uygulanacağını açıkladı.
Misilleme açıklamaları
Birleşik Krallık Ticaret Bakanı Jonathan Reynolds, ABD’nin kararının hayal kırıklığı yarattığını söylerken hükümetin tüm seçenekleri masada tuttuğunu söyledi. Reynolds ABD ile gümrüklerin kaldırılacağı bir ticaret anlaşması üzerinde çalıştıklarını da ekledi. Ülkedeki çelik sektörü örgütü UK Steel’ın başkanı Gareth Stace, “Trump onun düşmanı değil dostu olduğumuzu anlamalı” dedi.
AB’den açıklama
Avrupa Birliği (AB), ABD’nin çelik ve alüminyuma gümrük vergisi hamlesine benzer bir adımla karşılık vermeye hazırlanıyor. Avrupa Komisyonu’ndan yapılan açıklamada önümüzdeki aydan itibaren 26 milyar euro değerindeki Amerikan ürününe yeni tarifeler uygulanacağı belirtildi. Karara göre, Amerikan ürünleri için halihazırda askıda olan vergi düzenlemesi 1 Nisan’da sona erecek ve yeni tarifeler 13 Nisan itibarıyla tam olarak yürürlüğe girecek.
Askıya alınan tarifeler, teknelerden burbon viskiye ve motosikletlere kadar birçok ürünü kapsıyor. AB, düzenleme kapsamına girecek diğer ürün kategorilerini belirlemek için de iki haftalık bir istişare süreci başlatacağını duyurdu.
Von der Leyen: Ortak çıkarımıza uygun değil
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, misilleme önlemlerinin “güçlü ancak ölçülü” olduğunu söyledi. Von der Leyen, “ABD 28 milyar dolarlık tarifeler uyguladığından biz de 26 milyar euroluk (28 milyar dolar) bir misilleme önlemiyle karşılık veriyoruz” dedi.
Diğer yandan “her zaman müzakerelere açık olacaklarını” vurgulayan Komisyon Başkanı, “Jeoekonomik ve siyasi belirsizliklerle dolu bir dünyada, ekonomilerimizi bu tür tarifelerle yük altına sokmanın ortak çıkarımıza uygun olmadığına inanıyoruz. Anlamlı bir diyaloğa girmeye hazırız” ifadelerini kullandı.
Kanada Enerji Bakanı Jonathan Wilkinson, CNN’e yaptığı açıklamada, ülkesinin buna yanıt vereceğini ancak gerilimi yükseltmeyi amaçlamadıklarını söyledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning “gerekli tüm adımları atacağız” diye konuştu. Ning, ABD’nin Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ihlal ettiğini de ekledi.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese basın toplantısında Trump yönetiminin kararının “bütünüyle haksız” olduğunu savundu.
ABD, iki komşusuna ek tarifeler uygulamıştı
ABD’nin Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere yönelik yüzde 25 ek gümrük vergisi 4 Mart’ta başlamıştı.
Trump, daha sonra söz konusu ülkelere “ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA)” kapsamına giren ürünler için 2 Nisan’a kadar gümrük tarifesi uygulamayacaklarını açıklamıştı.
ABD Başkanı Donald Trump, ülkenin çelik ve alüminyum ithalatına yönelik ek tarifelerin de 12 Mart’ta yürürlüğe gireceğini bildirmişti.
(Kaynak: BBC Türkçe/DW Türkçe/AA)
