ABD’nin Gazze için hazırladığı ve Reuters tarafından görülen plana göre, ilk aşamada 60 günlük bir ateşkes ilan edilecek. Bu sürede Hamas’ın elindeki hayatta olan ve olmayan 28 İsrailli rehine teslim edilecek. Buna karşılık İsrail, 1.236 Filistinli tutukluyu ve 180 Filistinli’nin cenazesini teslim edecek.
Plana göre insani yardımlar, Hamas’ın ateşkesi onaylamasının ardından Birleşmiş Milletler, Kızılay ve diğer uzlaşı sağlanmış kanallar üzerinden Gazze’ye gönderilecek.
Beyaz Saray, İsrail’in bu öneriyi kabul ettiğini açıkladı. İsrail medyasına göre Başbakan Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Trump’ın Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff’un sunduğu teklifi rehinelerin ailelerine kabul ettiklerini iletti. Başbakanlık ise resmi bir açıklama yapmadı.
Hamas: ‘Adil taleplerimiz karşılanmadı’
Hamas yetkilileri, İsrail’in sunduğu cevabın “meşru ve adil taleplerimizi karşılamadığını” belirtti. Bu talepler arasında saldırıların derhal durdurulması ve Gazze’deki insani krize son verilmesi yer alıyor. Hamas yetkilisi Basem Naim, teklifin “işgali derinleştirmeyi ve öldürme ile açlık politikalarını sürdürmeyi amaçladığını” söyledi. Buna rağmen, Hamas’ın teklifi “sorumlu bir şekilde değerlendirdiği” belirtildi.
Kalıcı ateşkes için son 30 rehine
ABD planına göre, kalıcı ateşkesin sağlanması halinde Hamas, elinde tuttuğu son 30 rehineyi de serbest bırakacak. İsrail ise bu noktada askeri operasyonları tamamen durduracak ve ordusunu kademeli olarak Gazze’den çekecek.
Ancak taraflar arasındaki büyük görüş ayrılıkları, mart ayında çöken önceki ateşkes girişimlerinin de temelini oluşturmuştu. İsrail, Hamas’ın tamamen silahsızlandırılmasını ve askeri gücünün sona ermesini isterken; Hamas, İsrail’in geri çekilmesini ve savaşa son vermesini talep ediyor.
Savaşın bilançosu ağır
7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’in güneyine düzenlediği saldırıda 1.200 kişi hayatını kaybetmiş, 251 İsrailli rehine alınmıştı. İsrail’in karşılık olarak başlattığı askeri harekât, Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre bugüne kadar 54 binden fazla Filistinlinin ölümüne yol açtı.
İnsani yardım baskısı artıyor
İsrail’e yönelik uluslararası baskılar artarken, birçok Avrupa ülkesi Gazze’de ateşkes ve büyük çaplı yardım girişine destek veriyor. Birleşmiş Milletler, Gazze’ye neredeyse hiçbir hazır gıdanın giremediğini, bölgeyi “dünyanın en aç yeri” olarak tanımladı.
ABD temsilcisi Witkoff, taraflar arasında uzun vadeli barışa yönelik umutlu olduklarını ve yeni bir şartname yayımlamaya hazırlandıklarını açıkladı. Plana göre, 60 günlük geçici ateşkes süresi, kalıcı ateşkes görüşmeleri tamamlanmazsa uzatılabilecek.
Gazze’de yardım dağıtımı kaotik başladı
ABD destekli özel bir kuruluş olan Gazze İnsani Vakfı (GHF), bu hafta 1.8 milyon öğün yemek dağıttığını açıkladı. Yardım üç ayrı noktada dağıtılmaya başlandı. Ancak BM ve yardım kuruluşları, GHF’yi yetersiz ve sistemsiz olmakla eleştiriyor.
Salı günü yardım dağıtımı sırasında yaşanan izdihamda özel güvenlik güçleri geri çekilmek zorunda kaldı. Bu sahneler, İsrail üzerindeki uluslararası baskıyı daha da artırdı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, İsrail’in yardımları engellemeye devam etmesi halinde ülkesinin tutumunu sertleştireceğini söyledi.
