Dünyanın en büyük ekonomilerinin liderleri, Afrika’da ilk kez düzenlenen G20 zirvesi için 22-23 Kasım’da Johannesburg’da bir araya geliyor.
Pretoria ve Washington arasındaki küresel istikrarsızlık ve gerginliğin arttığı bir dönemde gerçekleşen yıllık toplantı hakkında bilmeniz gereken 5 şey şöyle:
Afrika’da ilk
1999 yılında kurulan G20’nin lider ekonomileri, 19 ülke ve iki bölgesel kuruluştan oluşuyor: Avrupa Birliği ve Afrika Birliği (AU).
Bu yıl dönem başkanlığını Güney Afrika’nın üstlendiği zirve, ilk kez Afrika’da gerçekleştirilecek.
G20 üyeleri dünya GSYİH’sinin yüzde 85’ini ve dünya nüfusunun yaklaşık üçte ikisini temsil ediyor.
Afrika kıtasından tek üye ülke Güney Afrika olmasına rağmen, Afrika Birliği 2023 yılında bir grup olarak üyeliğe kabul edildi.
‘Dayanışma, eşitlik, sürdürülebilirlik’
Pretoria, G20 başkanlığı için önceliklerini afet dayanıklılığını güçlendirmek, düşük gelirli ülkeler için borç sürdürülebilirliğini sağlamak, “adil bir enerji geçişi”nin finansmanını sağlamak ve “kapsayıcı büyüme ve sürdürülebilir kalkınma için kritik minerallerden yararlanmak” olarak sıralıyor.
Teması: Dayanışma, eşitlik, sürdürülebilirlik
Teması ise “Dayanışma, eşitlik ve sürdürülebilirlik”. Dünya Bankası tarafından dünyanın en eşitsiz ülkesi olarak sıralanan Güney Afrika, küresel servet eşitsizliğini analiz edip zirveye çözümler sunması için uzman bir ekip görevlendirdi.
Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz liderliğindeki ekip, dünya çapında 2,3 milyar insanı aç bırakan “eşitsizlik acil durumu”nu ele almak için hükümetler arası bir panel kurulması çağrısında bulundu.
ABD boykotu
ABD Başkanı Donald Trump, bu ay zirveye hiçbir ABD’li yetkilinin katılmayacağını açıklamış ve Güney Afrika’nın başkanlığını “tam bir rezalet” olarak nitelemişti.
Trump, Ocak ayında Beyaz Saray’a döndüğünden bu yana birçok konuda Güney Afrika’ya sert muamelede bulundu; özellikle “beyaz soykırımı” iddiasında bulundu ve Sahra Altı Afrika’daki en yüksek oran olan yüzde 30 oranında gümrük vergisi uyguladı.
ABD’nin boykotu Güney Afrika’nın gündemini baltalayabilir; ancak Pretorya, hâlâ “başarılı” bir zirve beklediğini söyledi.
Johannesburg ilgi odağı altında
G20 liderler toplantısı, Güney Afrika’nın en büyük özel konferans mekanı olan Nasrec Expo Center’da gerçekleştirilecek.
Apartheid sonrası “mekansal bütünleşme”nin sembolü olarak seçilen ve simgesel Soweto kasabasının kenarında yer alan mekan, iktidardaki Afrika Ulusal Kongresi’nin yıllık kongresi gibi büyük ölçekli etkinliklere ev sahipliği yapıyor.
Etkinlik, 1880’lerin sonlarında yaşanan altın hücumu sırasında oluşan ve resmi temmuz tahminlerine göre şu anda yaklaşık altı milyon nüfusa sahip olan şehrin içinde bulunduğu kötü duruma dikkat çekti.
Afrika’nın en zengin mil karesine ev sahipliği yapan Johannesburg, aynı zamanda çöken altyapı, hizmet eksikliği ve kronik kötü yönetim sorunlarıyla da boğuşuyor.
Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, Mart ayında bakımsızlıktan yakınarak iyileştirmeler talep etti. Afrika Kalkınma Bankası, Temmuz ayında iyileştirmeler için 139 milyon dolarlık bir krediyi onayladı.
‘Küresel Güney’ serisinin sonu
Güney Afrika, Brezilya, Hindistan ve Endonezya’nın ardından gelen “Küresel Güney” başkanlık döneminin sonunu getirerek G20’yi ABD’ye devredecek.
Trump, yıllar içinde orijinal mali kapsamının ötesinde çok sayıda çalışma grubu ve sosyal konuyu da kapsayacak şekilde genişleyen platformu kökten küçültmeyi planladığını söyledi.
ABD Başkanı ayrıca Güney Afrika’nın “G’lerde olup olmaması gerektiğini” sorgulayarak G20’nin geleceği hakkında soru işaretleri yarattı. (AFP)
