Almanya’nın Hamburg kentindeki bir mahkeme, Karl Marx okuma grubu ile ilgili bir kararın ayrıntılarında, Marx’ın öğretilerinin “özgür demokratik temel düzene” aykırı olabileceğini savundu.
8 Nisan’da, “Marksist Siyaset ve Kültür Okulu Forumu” (Masch), Hamburg İdare Mahkemesi’nde Anayasa Koruma Devlet Dairesi (LfV) aleyhine açtığı davayı kazandı. Mahkeme, yetkililerin Hamburg merkezli derneği artık “aşırı solcu” olarak sınıflandıramayacağına hükmetti.
Almanya’da yayımlanan taz’ın haberine göre; bu hukukî zafer, “bir bumerang gibi geri tepip” Almanya’daki tüm Marx okuma çevreleri için tehlike oluşturabilir. Bunun nedeni, Hamburg mahkemesinin 10 Temmuz’da yazılı kararında savunduğu hususlar olarak görülüyor.
Mahkeme, Masch lehine verdiği kararı onadı ve derneğin anayasal koruma raporuna dahil edilmesinin hukuka aykırı olduğunu açıkladı. Ancak bu kararı, dernek üyelerinin anayasaya fiilen zarar verecek aktif militan tutumdan yoksun oldukları gerekçesiyle verdi.
Mahkeme: Marx ‘özgür demokratik temel düzen’ ile bağdaşmıyor
1981’den bu yana faaliyet gösteren Masch, Hamburg’da Marx’ın Kapital adlı eserinin ilk cildini ele alan yıllık okuma gruplarıyla tanınıyor.
Mahkeme, kararında, Marksist teoriyle ilgilenmenin Federal Almanya Cumhuriyeti anayasasıyla temelde uyumlu olup olmadığı konusunu tartıştı ve “Karl Marx’ın teorilerine odaklanan davacının faaliyetlerinin, özgür demokratik temel düzenle temelde uyumsuz olduğu” sonucuna vardı.
Sorun ‘proletarya diktatörlüğü’
Mahkeme, Marx söz konusu olduğunda sorunun ‘proletarya diktatörlüğü’ kavramında yattığına inandığını bildirdi.
Bu kavramın anlamının “diğer nüfus gruplarını siyasi karar alma sürecinden ve devlet iktidarının dolaylı olarak kullanılmasından kaçınılmaz olarak dışladığını” savunan mahkeme, proletarya diktatörlüğünün “demokratik olmadığını” aktardı.
Tüm Marx okuma grupları için tehlike
Masch’ı mahkemede temsil eden avukat Rıdvan Ciftçi, mahkemenin açıklamalarını “sorumsuzca” buluyor.
Ona göre bu karar, bir grubun ağırlıklı olarak Marx okumasının temelde anayasaya aykırı olduğunu söylüyor. Masch’ın durumunda, grup yalnızca “yeterince önemsiz” olduğu ve “aktif militan” olmadığı için sorun teşkil etmiyor.
Çiftçi’nin değerlendirmesine göre, bu durum Almanya’daki tüm Marx okuma çevreleri için bir tehdit oluşturuyor. Avukat, “Marx’a esas olarak atıfta bulunan herhangi bir dernek bu nedenle gözetim konusu olabilir,” diyor.
Bu bakımdan, Masch’ın anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle sınıflandırılmaya karşı başarıyla savunulduğu karar, potansiyel olarak bir bumerang ve en azından hukuki bir geri adım gibi görünüyor.
Hamburg mahkemesi ise olaya farklı bir açıdan bakıyor. Mahkeme, Masch’ın benimsediği Marksist teorinin sadece reformları değil, şiddet yoluyla devrimi hedeflediğine inanıyor.
Mahkeme, Masch’ın tartışmalarının sadece kapitalizm eleştirisiyle sınırlı olduğu yönündeki itirazını kabul etmiyor. Mahkeme, derneğin internet sitesinden alıntı yaparak, derneğin amacının “iktisadi sistemi, devleti ve toplumu tamamen dönüştürmek” olduğunu belirtiyor.
