1 Aralık Dünya AIDS Günü’nde, HIV ve AIDS konusunda farkındalık oluşturmak ve eşitlik temelli çözümler üretmek amacıyla Ankara’daki LGBTİ+ örgütleri ortak açıklama yaptı.
İmzacı kurumlar arasında, Kaos GL Derneği, Pembe Hayat LGBTİ+ Dayanışma Derneği, Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği, 17 Mayıs Derneği, Sağlıkta Genç Yaklaşımlar Derneği, KuirAnka (Ankara Üniversitesi Kuir Araştırmaları Topluluğu), Queer Deer (Hacettepe Üniversitesi Kuir Araştırmaları Topluluğu), Bilkent Renkli Düşün Kulübü (BiRD), Pozitif Alan ve Pozitif Dayanışma yer aldı.
Açıklamada, Dünya Sağlık Örgütü’nün 1994 yılında ilan ettiği bu önemli günün, HIV ve AIDS konusunda farkındalık yaratma, HIV ile yaşayan kişilere destek sağlama ve eşitlik temelli çözümler geliştirme adına kritik bir rol oynadığı ifade edildi. Ancak, açıklamada vurgulanan bir diğer nokta ise, HIV ve AIDS’in hâlâ Türkiye ve çevresinde artmaya devam etmesi ve bu durumun yeni eşitsizlikler yaratmasıydı. HIV’e karşı önleme ve tedavi araçlarına, özellikle teste, tedaviye, Temas Öncesi Profilaksi’ye (TÖP/PrEP) ve prezervatif gibi basit koruyucu ürünlere erişimde yaşanan sorunların, HIV’in artışını hızlandırdığı belirtildi.
Öte yandan kadınlar, translar, lubunyalar, seks işçileri ve mahkumlar gibi kilit grupların, yalnızca HIV’e karşı değil, aynı zamanda damgalama ve ayrımcılık nedeniyle çifte bir mücadele vermek zorunda bırakıldığı vurgulandı.
HIV ile ilgili güncel gelişmeler
HIV ile mücadelede önemli mesafelerin kat edildiğinin belirtildiği açıklamada güncel duruma ilişkin şunlar kaydedildi:
“Günde tek tablete kadar düşen etkili tedavi (ART), HIV aktarımını önleyen TÖP/PrEP ve “Belirlenemeyen eşittir Bulaşmayan” (B=B) ilkesi, HIV ile yaşayanların yaşam kalitesini artırırken toplumda ayrımcılığın sona ermesi gerektiğine işaret ediyor. Ayrıca, uzun süreli enjeksiyonlar gibi yenilikçi tedaviler ve kesin tedaviye yönelik çalışmalar da HIV’in gelecekte tamamen kontrol altına alınabileceğini gösteriyor.
Ne var ki, bu gelişmelerden herkesin eşit şekilde yararlanabilmesi için küresel düzeyde eşitsizliklerin giderilmesi şarttır. İnsanların HIV hakkında korkmadan, utanma veya dışlanma yaşamadan konuşabileceği bir dünya inşa etmek, hepimizin ortak sorumluluğudur. Bu nedenle HIV’i önlemede, tanıda ve tedavide Türkiye’de tüm devlet ve kamu birimleri üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmelidir.”
‘HIV statüsü ifşa edildiği için sınır dışı edilen ve öldürülen mülteci’
HIV statüsünün ifşası gibi hak ihlallerinin, yalnızca bireyleri değil, tüm toplumun adalet duygusunu zedelediğinin altı çizilirken ifşalarının ölümcül sonuçlar doğurduğu vurgulanarak şunlar eklendi:
“Bu yıl mahremiyet hakkı ihlal ihlal edilerek HIV statüsü ifşa edilen ve ardından sınır dışı edilip öldürülen mülteci trans arkadaşımızın yaşadıkları, bu ihlallerin ne kadar ölümcül olabileceğini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Yanlış bilgiler ve önyargılar, sadece HIVfobiyi değil, aynı zamanda LGBTİ+lara yönelik nefreti de körüklemektedir. Bu nedenle, toplum olarak HIV ile yaşayan kişileri desteklemek, damgalamayı ortadan kaldırmak ve herkes için eşit hakları savunmak bizim sorumluluğumuzdur.”
(Çizim: Semih Özkarakaş)
‘Anonim ve ücretsiz test ve tedavi imkanı sağlanmalı’
Açıklamayı yapan ortak kurumlar son olarak şunları söyledi:
“HIV’in aktarım yolları, önleme yöntemleri ve tedavi seçenekleri hakkında kapsamlı bilinçlendirme uygulamaları geliştirilmeli ve verilmelidir. HIV ile yaşayanlar için maruz bırakıldıkları ayrımcılara karşı hukuki korumanın genişletilmesi güçlendirilmelidir. Ayrıca HIV ile yaşayan kişilere özel, anonim ve ücretsiz test ve tedavi imkanı kullanımı sağlanmalıdır.
Bizler, eşitliği önceleyen hak temelli yaklaşımlarla toplumun tüm paydaşlarını ortak bir mücadele iradesinde buluşturmaya olan azmimizi tüm kararlılığımızla sürdürüyoruz. Bu irade ile hem HIVfobiyi hem de ayrımcılığı sona erdirmek için mücadele etmeye devam ediyoruz. Herkes için eşitlik sağlanmadan sıfır yeni aktarım hedefine ulaşmak mümkün değildir. Unutmayalım ki, damgalamaya, ayrımcılığa, HIVfobiye, cinsiyet eşitsizliklerine karşı hep birlikte güçlüyüz!”
