Nature’da yayımlanan yeni bir araştırma, insanlar ile en sevilen köpek ırklarından biri olan golden retrieverlar arasında dikkat çekici genetik benzerlikler bulunduğunu ortaya koydu. Cambridge Üniversitesi’nden araştırmacılar ile Lincoln Üniversitesi’nden veteriner davranış uzmanı Prof. Daniel Mills’in yürüttüğü çalışma, türler arası ortak davranış mekanizmalarına ışık tuttu.
Araştırma ekibi, 1.300 golden retrieverın genetik kodu ile davranış özelliklerini analiz ederek bu özelliklerle bağlantılı genleri belirledi. Daha sonra aynı genlerin insanlardaki “eşdeğer” karşılıkları belirlendi ve bu genlerin insanlarda zeka, ruh sağlığı ve duygusal süreçlerle ilişkisi incelendi.
Çalışma sonucunda insanların ve golden retrieverların en az 12 psikolojik ve davranışsal özelliğe etki eden ortak genetik yapılara sahip olduğu görüldü.
Prof. Mills, araştırmanın bulgularını şöyle değerlendirdi:
“Bu sonuçlar oldukça çarpıcı. İnsanlarla golden retrieverların davranışlarının genetik köklerinin ortak olduğunu güçlü biçimde gösteriyor. Bu genler iki türde de duygusal durumları ve davranışları etkiliyor.”
Depresyon geni köpeklerde ‘yabancı korkusu’na dönüşüyor
Araştırmada bazı genlerin iki türde benzer duygusal tepkiler oluşturduğu, bazılarının ise farklı biçimlerde ortaya çıktığı tespit edildi.
Örneğin, insanlarda depresyonla ilişkilendirilen ADD2 geni, köpeklerde yabancı korkusu ile bağlantılı çıktı. Uzmanlara göre bu durum, depresyondaki insanların sosyal çekilme eğilimi ile köpeklerin yabancılara yönelik temkinli davranışları arasında ortak bir genetik köken olabileceğini gösteriyor.
Ayrıca köpeklerde “eğitilebilirlik” ile ilişkilendirilen bazı genlerin, insanlarda hem zekâ hem de “yanlış yapma kaygısı” gibi duygusal hassasiyetlerle bağlantılı olduğu bulundu.
Köpekler ruh sağlığı araştırmalarında model olabilir
Araştırmacılar, bulguların karşılaştırmalı psikiyatri alanında yeni çalışmalar için önemli bir zemin oluşturduğunu belirtiyor.
Çalışmanın ilk yazarı, Cambridge Üniversitesi doktora öğrencisi Enoch Alex, şu ifadeleri kullandı:
“Bu sonuçlar, genetiğin davranışı yönlendirdiğini ve bazı köpeklerin doğuştan dünyayı daha stresli bulabileceğini gösteriyor. Hayat deneyimleri de buna eklenince, çoğu zaman ‘kötü davranış’ olarak yorumlanan tepkiler aslında kaygı kaynaklı olabilir.”
Araştırma, akademik açıdan “köpek davranışı” çalışmalarının yalnızca eğlenceli bir başlık olmadığına, insanların ruh sağlığını anlamada köpeklerin doğal bir model sunabileceğine işaret ediyor.
