2009 yılında yapılan bir araştırmada, bir deniz şeytanı türü (manta vatozu) ikiye ayrılmış ve bu sırada üçüncü bir türün varlığı da öne sürülmüştü. Bilim insanları tarafından 15 yıldır şüphelenilen üçüncü tür artık resmî olarak doğrulandı.
Araştırmacılar, yeni keşfedilen bu deniz şeytanı türüne “Mobula yarae” adını verdi. Türün ismi, Brezilya yerli mitolojisinde su ruhu olarak bilinen Yara’dan esinlenerek belirlendi.
Mobula yarae, yalnızca Atlantik Okyanusu sularında yaşayan ve dünya üzerinde bilinen üçüncü manta vatozu türü olarak tanımlandı. Diğer iki tür ise dev okyanus mantası (Mobula birostris) ve resif mantası (Mobula alfredi).
Yeni türün keşfedilmesindeki en büyük katkı, Marine Megafauna Foundation’ın kurucularından Dr. Andrea Marshall’a ait. Marshall, 2009 yılında yayımladığı çalışmada, tek olduğu düşünülen manta türünü iki farklı türe ayırarak manta araştırmalarına önemli bir katkı sağlamıştı. Aynı çalışmasında Atlantik Okyanusu’nda üçüncü bir türün varlığını öngörmüştü.
Marshall, farklı türlerin fotoğraflarından yaptığı çizimler sayesinde türlerin morfolojik farklılıklarını tespit etti. Marshall yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“İlk iki türü birbirinden ayırmam altı yılımı aldı ve artık onları çok iyi tanıyordum. Yeni fotoğraflarla karşılaştırma yaptığımda bunun farklı bir manta olduğunu hemen anladım.”
2024 yılında, uluslararası meslektaşlarıyla yeni türün tanımlanmasına yönelik çalışmalar yürütürken ciddi bir beyin anevrizması geçiren Marshall, sağlık iznindeyken ekip genetik analizler ve morfolojik çalışmalarla türün varlığını kesin olarak doğruladı.
Yeni tür Mobula yarae, diğer türlerden farklı olarak omuzlarında “V” şeklinde beyaz lekeler taşıyor. Mobula birostris türünde bu lekeler “t” şeklinde görülüyor. Ayrıca yüz ve göz çevresi diğer türlere göre daha açık renkli olan Mobula yarae’nin alt kısmında solungaçların arasına kadar uzanan lekeler bulunmuyor.
Mobula yarae, boyut olarak 5-6 metreye kadar ulaşabiliyor. Bu ölçü, dev okyanus mantası ile benzerlik gösterirken genç bireylerin 3-4 metrelik resif mantası büyüklüğünde olduğu kaydedildi.
Diğer manta türlerine kıyasla Mobula yarae, kıyı bölgeleri ve haliçlerde daha sık görülüyor. Araştırmacılar, bu türün tanınmasının uluslararası ve yerel düzeyde yeni koruma stratejilerinin geliştirilmesine önayak olacağını umuyor.
Marine Megafauna Foundation’ın Florida Manta Projesi kurucusu ve çalışmanın ortak yazarlarından Jessica Pate, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şöyle konuştu:
“Mobula yarae’nin resmî olarak tanımlanması, manta türlerinin korunması için kritik bir öneme sahip. Tanımlanmayan bir türü korumak mümkün değil. Atlantik manta türünün farklı olduğunu kanıtladığımıza göre, araştırma ve koruma girişimlerimizi bu türü koruyacak şekilde düzenleyebiliriz.” (Kayıp Rıhtım)
