Ayasofya’daki restorasyon çalışmaları sırasında 1500 yıllık tarihi mekâna ağır tonajlı iş makinelerinin girdiği görüntüler tepkilere yol açtı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ayasofya’daki restorasyon çalışmaları sırasında cami içine sokulan araçların, özel bir zemin üzerinde durduğunu açıkladı.
Ayasofya’nın deprem güvenliğinin sağlanması amacıyla başlatılan çalışmaların Vakıflar Genel Müdürlüğü yönetiminde sürdüğü belirtilen açıklamada, caminin ana kubbesindeki kurşun kaplamaların yenilendiği aktarıldı.
Çalışmayla birlikte, yapının mevsimsel koşullardan etkilenmemesi ve iç yüzeydeki mozaiklerin zarar görmemesi için kubbe yüzeyinin geçici çelik konstrüksiyon ile kapatıldığı belirtildi.
Çalışmalar sırasında bu makinelerin hareket edebilmesi için çelikten yüzer zemin inşa edildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, konuyla ilgili yaptığı açıklamada çalışmaların bilimsel raporlar ve Koruma Kurulu kararları doğrultusunda yürütüldüğünü belirtti.
Bakanlığın açıklamasında restorasyon sürecinin özel platformlar ve çok katmanlı koruma sistemleri ile ilerlediği, tarihi yapıya herhangi bir zarar verilmeden uygulamaların sürdürüldüğü ifade edildi.
Ayrıca kullanılan teknolojinin, 15 asırlık yapının korunması için uluslararası standartlara uygun olduğu vurgulandı.
Yetkililer, çalışmaların tarihi mirası gelecek nesillere sağlam biçimde aktarma hedefiyle planlandığını belirtti. Tadilata ilişkin güncel fotoğraflar ve detaylı teknik bilgilere, paylaşılan dosyalardaki bültenden erişilebileceği aktarıldı.
Uzmanlardan uyarı
Ancak orijinal zeminin hiltiyle delinerek üzerine yükseltilmiş döşeme uygulaması yapıldığı bunun da zemine geri döndürülemez zararlar verebileceği iddia edildi.
Altında pek çok sarnıç bulunan tarihi yapının, ağırlığı 20-30 tonu bulan araçlar nedeniyle zarar görebileceği belirtildi.
Uzmanlar da, Ayasofya’nın 1985 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer aldığını hatırlatarak tüm müdahalelerin uluslararası koruma ilkeleri doğrultusunda yürütülmesi gerektiği konusunda uyarıda bulundu.
Tarihsel Çevre ve Yapı Korumacıları Derneği, Ayasofya’daki restorasyon çalışmaları sırasında iç mekâna 20–30 tonluk vinç kamyonlarının alındığı görüntülerin ortaya çıkması üzerine yaptığı açıklamada ağır tonajlı araçların yapıya verebileceği zararlara dikkat çekti.
Dernek yetkilileri, bu büyüklükte bir aracın yaratacağı kütlesel yük ve titreşimlerin, Ayasofya’nın zemin yapısı ve alt katmanları açısından ciddi risk oluşturduğunu belirterek, UNESCO ve ICOMOS ilkelerinin ağır makinelerin anıtsal yapıların içine alınmasını açıkça sakıncalı gördüğünü hatırlattı.
