Anayasa Mahkemesi (AYM), İstanbul 9’uncu İdare Mahkemesi’nin başvurusu üzerine bugün toplanarak, Belediye Kanunu’nun kayyım atamasına olanak sağlayan maddesinin iptalini değerlendirmeye alacak. Başvuru, Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in tutuklanmasının ardından yapıldı. Mahkeme, yargılanmakta ya da tutuklu olmakla birlikte hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı olmayan kişilerin yerine vali ya da İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmasının Anayasa’ya aykırı olduğunu ileri sürdü.
İlk inceleme usul yönünden
AYM’nin bugün gerçekleştireceği toplantıda başvuruda usuli eksiklik olup olmadığına bakılacak. Eksiklik bulunmazsa başvuru esastan görüşülecek. Ancak AYM’nin bugünkü toplantıda sadece usul yönünden karar alıp esas görüşmeyi ileri bir tarihe erteleme olasılığı da bulunuyor.
Türkdoğan: Yetkisiz işlem söz konusu
Pek çok belediyelerine kayyım atanan Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu Eşsözcüsü Öztürk Türkdoğan, mahkemenin başvurusuna, söz konusu düzenlemeye ve AYM’nin vermesi gereken karara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Kayyım uygulamalarının Anayasa’ya aykırı olduğunu belirten Türkdoğan, “Anayasa’nın 128’inci maddesi yürütme organına böyle bir yetki vermemektedir. Seçilmiş bir belediye başkanının yerine kamu görevlisi atanamaz. Anayasa sadece belediye meclisinin başkanvekili seçmesini mümkün kılıyor. Bu düzenleme yetkisiz işlem anlamına geliyor” dedi.
‘Kaynağını Anayasa’dan almayan hiçbir işlem geçerli değil’
Türkdoğan, AYM’nin 1989’da benzer bir düzenlemeyi iptal ettiğini hatırlatarak, “Geçmişte benzer uygulamalar vardı. Aynı AYM bu uygulamaları iptal etti. Biz de Anayasa’ya aykırı olan bu kayyım düzenlemesinin önünü açan uygulamanın iptal edilmesini istiyoruz. Çünkü Anayasa’nın 128’inci maddesinde, yürütme organına böyle bir yetki verilmemiştir. Yetkisiz işlem. Siz seçilmiş bir belediye başkanının yerine, kayyım atayamazsınız. Sadece ve sadece görevi nedeniyle bir suç istinadı yöneltilen belediye başkanını geçici olarak açığa alıp onun yerine belediye meclisinden yeni bir başkanvekili seçmek için anayasa dayanağı var. Başka dayanak yok. İçişleri Bakanlığı, mevcut başkanı görevden alıp onun yerine kamu yetkilisini atama yetkisi anayasada tanınmamıştır” ifadelerini kullandı.
Anayasa’nın 7’nci maddesini hatırlatan Türkdoğan, “Kaynağını anayasadan almayan hiçbir uygulama geçerli değildir. Kanunlar anayasaya uygun olmalıdır. Bu kadar basit aslında. Uzun uzun anlatmaya da gerek yok. Bunun anayasal dayanağı yok” diye konuştu.
‘Tutuklu olmayan belediye başkanları görevlerine döner’
Anayasa Mahkemesi’nin düzenlemeyi iptal etmesi halinde ne olacağına dair de açıklamalarda bulunan Türkdoğan, “AYM böylesi bir iptal kararı verirse, bu iptal kararının gerekçesini yazıp bunu yayınlamak durumunda. İtirazda bulunan mahkemeye de göndermeli. O zaman mevcut kayyım uygulamalarının tamamı boşa düşer. Tutuklu olan belediye başkanlarının yerine belediye meclisi kendi içinde bir başkanvekili seçer. Tutuklu olmayan belediye başkanları da görevlerine geri dönerler. Ancak tutuklu olanlar dönemiyor. Çünkü kamu görevlisi iseniz görevden alınırsanız açığa alınıyorsunuz. Sizin yerinize bir başkası yürütmek durumda. Belediye başkanı iseniz sizin yerinize o görevi belediye meclisi kendisi başkanvekili seçiyor. Siz tahliye olana kadar. Böyle bir işleyiş var” dedi.
‘Tamamen siyasi ve keyfidir’