Türkiye’de on aydır devam eden yeni çözüm süreci kapsamında önemli bir aşama olarak kurulan TBMM Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun çalışmaları, toplumsal meşruiyeti ve barış beklentisini güçlendirmişti. 20 Ağustos 2025 tarihli oturumda Barış Annesi Nezahat Teke’nin Komisyon oturumunda Kürtçe konuşma talebinin reddedilmesi tartışmalara neden oldu.
Barış Vakfı, konuyla ilgili bir açıklama yayımlayarak duruma tepki gösterdi.
‘Ana dil temel bir insan hakkıdır’
Barış Vakfı tarafından yapılan açıklamada, Nezahat Teke’nin konuşma hakkının engellenmesinin sürecin ruhuna aykırı olduğu belirtildi. Açıklamada, “Ana dil yalnızca temel bir insan hakkı değil, aynı zamanda Kürt sorununun çözümünde merkezi bir unsurdur” ifadelerine yer verildi.
Kürtçenin, 2013 yılından itibaren mahkemelerde kullanılabilen bir hak haline geldiği hatırlatılan açıklamada, bu hakkın Meclis Komisyonu’nda engellenmiş olmasının barış sürecine duyulan güveni zedeleyebileceği uyarısı yapıldı.
Açıklamanın tamamı
“Türkiye, on aydır yürütülen yeni çözüm sürecinde önemli bazı kritik aşamaları geride bırakmayı başarmıştır. Bu gelişmelerden biri de TBMM bünyesinde Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun kurulması olmuştur.
Komisyonun çalışmalarına başlaması sürecin toplumsal meşruiyetini güçlendirirken farklı toplumsal kesimlerde umut ve beklentiler de yaratmıştır. Komisyon toplantıları barış talebini dillendiren geniş bir kesimin sürece olan güvenini artırmıştır.
Ancak, Komisyonun 21 Ağustos 2025 tarihli oturumunda Barış Annesi Nezahat Teke’nin Kürtçe konuşma yapma talebinin kabul edilmemesi sürecin ruhuna uygun bir tutum değildir.
Unutmayalım ki ana dil yalnızca temel bir insan hakkı değil, aynı zamanda Kürt sorununun çözümünde merkezi bir unsurdur. Bu hakkın tam da barış görüşmelerinin yapıldığı bir oturumda engellenmesi, barış sürecine duyulan güveni zedeleyebilecek niteliktedir. 2013 yılından itibaren mahkemelerde kullanılan temel bir insan hakkı, Meclis komisyonunda engellenmiş oldu.
Bu nedenle Meclis Başkanı Sayın Numan Kurtulmuş’a çağrımız, müzakere ve diyalog süreçlerini riske edecek bu tutumdan vazgeçilerek, bir daha barışa gidecek yolda örnek bir girişimde bulunulmasıdır. Zira barış sürecinin ilerlemesi ancak her bireyin kendisini özgürce ifade edebildiği bir zeminde mümkün olacaktır.
Unutmayalım ki; insan, ana diliyle insandır.
Barış Vakfı Yönetim Kurulu
22.08.2025″
