İsviçre’nin Valais kantonundaki Blatten köyü, Alp Dağları’ndan kopan buzul parçasının yol açtığı heyelanda kısmen yok oldu.
Birch buzulunun parçalanması endişesiyle köy birkaç gün önce boşaltılmış olsa da bir kişinin kayıp olduğu bildirilirken, birçok evin tamamen yerle bir olduğu belirtildi.
Blatten Belediye Başkanı Matthias Bellwald, “hayal edilemez olan gerçekleşti” dedi ancak köyün hala bir geleceği olduğuna söz verdi.
Yerel yetkililer, İsviçre ordusunun afet yardım biriminden destek talep ederken, İsviçre hükümet yetkilileri de olay yerine doğru yola çıktı.
19 Mayıs’ta tahliye edilmişti
Köyün 300 sakini, bölgeyi izleyen jeologların buzulun dengesiz göründüğü konusunda uyarması üzerine 19 Mayıs’ta evlerini terk etmek zorunda kaldı. Şimdi birçoğu bir daha asla geri dönemeyebilir.
Gözyaşlarını tutmaya çalışan Bellwald, “Köyümüzü kaybettik ama kalbimizi kaybetmedik. Birbirimize destek olacağız ve birbirimizi teselli edeceğiz. Uzun bir gecenin ardından, yine sabah olacak.” dedi.
İsviçre hükümeti, sakinlerin köyde olmasa bile en azından mahallede kalabilmelerini sağlamak için fon sağlama sözü verdi.
Ancak Doğal Afetler Bölge Ofisi Başkanı Raphaël Mayoraz, Blatten’e yakın bölgelerde daha fazla tahliye yapılması gerekebileceği konusunda uyardı.
Diğer yerleşim alanları risk altında
İklim değişikliği, buzulların (donmuş buz nehirleri) giderek daha hızlı erimesine neden oluyor ve genellikle yüksek dağları bir arada tutan tutkal olarak tanımlanan permafrost da çözülüyor.
İHA görüntüleri, Çarşamba günü saat 15:30 (14:30 BST) civarında Birch buzulunun büyük bir bölümünün çöktüğünü gösterdi. Buz erimesini izleyen buzul bilimciler, yıllardır bazı dağ kasaba ve köylerinin risk altında olabileceği konusunda uyarıda bulunuyordu ve Blatten tahliye edilen ilk yer bile değil.
İsviçre’nin doğusundaki Brienz köyü sakinleri, üstlerindeki dağ yamacının çökmesi nedeniyle iki yıl önce tahliye edilmişti.
O tarihten bu yana sadece kısa süreliğine geri dönmelerine izin verildi.
2017 yılında Bondo köyü yakınlarında meydana gelen ve bir asırdan uzun süredir yaşanan en büyük heyelan sonucu sekiz yürüyüşçü hayatını kaybetmiş, çok sayıda ev yıkılmıştı.
İsviçre’deki buzulların durumuyla ilgili en son raporda, küresel sıcaklık artışının sanayi öncesi seviyelere göre 1,5 santigrat derecenin altında tutulamaması durumunda, buzulların bir yüzyıl içinde tamamen yok olabileceği belirtiliyor. Bu, 10 yıl önce yaklaşık 200 ülkenin Paris İklim Anlaşması kapsamında kabul ettiği bir karardı.
Birçok iklim bilimci, hedefin çoktan kaçırıldığını, bunun da buzulların erimesinin hızlanmaya devam edeceğini, sel ve heyelan riskini artıracağını ve Blatten gibi daha fazla topluluğu tehdit edeceğini öne sürüyor. (BBC)
