Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in ev sahipliğinde düzenlenen Şaghay İşbirliği Örgütü Zirvesi bugün başlıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de dahil liderler, 2 gün sürecek olan zirve için Tianjin kentine ulaştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in daveti üzerine, zirveye şeref konuğu olarak katılacak.
Erdoğan’ın temasları
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bir araya geldi.
Görüşmede Gazze’deki son durum, Rusya-Ukrayna Savaşı ve Suriye’nin kalkındırılmasına yönelik ortak adımlar ele alındı.
Çin devlet medyasının aktardığına göre Şi de Erdoğan’la görüşmeye ilişkin yaptığı açıklamada, terörle mücadelede güvenlik iş birliğini geliştirmeleri gerektiğini söyledi. Çin lideri ayrıca iki tarafın yeni enerji, 5G, biyomedikal gibi alanlarda yeni iş birlikleri oluşturması gerektiğini dile getirdi.
Erdoğan daha sonra Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif’le görüştü. Türkiye’nin, Pakistan ile Kuzey Kıbrıs arasında ilişkilerin geliştirilmesinden memnuniyet duyduğunu dile getiren Erdoğan ayrıca İsrail ordusunun Gazze’deki soykırım politikasını genişletmek istediğini, Türkiye’nin bu soykırıma karşı Pakistan ile aynı çizgide durduğunu kaydetti.
Diğer yandan Suriye’nin birliği ile toprak bütünlüğünün Türkiye için vazgeçilemez olduğunu vurgulayan Erdoğan, Suriye’yi karıştırmaya yönelik her türlü tutum ve eylemin karşısında konumlandıklarını bildirdi.
Putin’le de görüşmesi bekleniyor
Erdoğan’ın ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le de görüşmesi bekleniyor.
Rus devlet haber ajansı TASS’ın bildirdiğine göre Putin de Rusya’nın komşusu ve en büyük ticaret ortağı Çin’e 4 günlük ziyaret yapacak.
Rusya-Çin ilişkileri
Çin devlet televizyonu CCTV, Çin ve Rusya arasındaki ilişkilerin “tarihin en iyi döneminde” olduğunu ve “büyük ülkeler arasında en istikrarlı, olgun ve stratejik açıdan en önemli” hale geldiğini belirtti.
Hindistan Başbakanı 7 yıl sonra Çin’de
Hindistan Başbakanı Narendra Modi de yedi yıldan bu yana ilk kez Çin’e gitti. Modi, Şi ile yaptığı görüşmede olumlu mesajlar verdi, iki ülkenin ilişkilerinin güven ve saygıya dayalı olduğunu belirtti.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Şi, görüşmede, iki ülkenin birbirini rakip değil işbirliği ortağı, tehdit değil kalkınma fırsatı olarak görmesi gerektiği mesajını verdi.
Şi, kadim uygarlıkların temsilcisi olan Çin ve Hindistan’ın dünyanın en kalabalık iki ülkesi ve “Küresel Güney”in kilit bir parçası olduğunu belirterek, “Ejderha ve filin bir araya gelmesi, dost ve iyi komşu olması hayati önem taşıyor.” dedi.
Hindistan Başbakanı Modi de, iki ülkenin sınırdaki ihtilaflı bölgelerden geri çekilmesinin ardından bir barış ve istikrar atmosferinin hakim olduğunu, karşılıklı güven, saygı ve hassasiyet temelinde ilişkileri ilerletmeyi istediklerini vurguladı.
Modi’nin zirveye katılması, iki ülke arasında Himalayalar’daki ihtilaflı sınır hattındaki gerilimlerin çözümüne yönelik adımlarla başlayan yumuşama sürecinin belirginleştiren bir gelişme oldu. Hint lider, 7 yıl aradan sonra Çin’i ziyaret etti.
Çin ve Ermenistan
Şi, bugün zirve öncesinde Azerbaycan, Ermenistan ve Maldivler liderleriyle de ikili görüşmeler gerçekleştirdi.
CCTV’nin bildirdiğine göre Çin lideri Şi, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’la yaptığı görüşmede iki ülkenin stratejik ortaklık kurduğunu duyurdu.
Çin lideri, Paşinyan’a tüm alanlarda iş birliğini derinleştirerek birbirlerini kararlılıkla desteklemeleri gerektiğini söyledi.
En büyük toplantı olacak
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, iki günlük zirve boyunca 20 dünya liderine ev sahipliği yapacak.
Bu zirve, 2001 yılında altı Avrasya devleti arasında kurulan Şanghay İşbirliği Örgütü’nün en büyük toplantısı olacak.
Çin’in, küresel meselelerde Batı’nın etkisine karşı koymayı hedeflediği güvenlik odaklı blok, son yıllarda 10 daimi üye ile 16 diyalog ve gözlemci ülkeye genişledi. Örgütün sorumluluk alanı da güvenlik ve terörle mücadeleden, ekonomik ve askeri iş birliğine ulaştı.
Şanghay İşbirliği Örgütü nedir?
Şanghay İşbirliği Örgütü, NATO gibi Batılı ittifakların etkisini sınırlamak amacıyla Çin, Rusya ve dört Orta Asya ülkesi tarafından kuruldu.
Daha sonra Hindistan, Pakistan, İran ve Belarus’un da katılımıyla üye sayısı 10’a yükseldi.
Moğolistan ve Afganistan ŞİÖ’de gözlemci ülke statüsünde yer alıyor.
14 ülke de ŞİÖ toplantılarına diyalog ortağı sıfatıyla katılıyor:
Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Mısır, Katar, Bahreyn, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Nepal, Sri Lanka, Kamboçya, Maynmar ve Maldivler.
