1 Mayıs, dünyanın dört bir yanında çalışanların haklarını ve taleplerini dile getirdiği kolektif bir mücadele günü olarak kutlanmaya devam ediyor. 2025 yılı 1 Mayıs’ında, emekçiler ve sendikalar Avrupa’dan Amerika’ya, Asya’dan Afrika’ya kadar sokaklarda buluştu. Gösterilerin ortak teması, iş güvenliği, ücret adaleti ve demokratik haklar oldu.
İtalya’da 1 Mayıs’ta istihdam polemiği: Meloni’den ‘bir milyon iş’, muhalefetten sert yanıt
İtalya’da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, hükümet ile muhalefet arasında istihdam üzerinden sert bir tartışmaya sahne oldu. Başbakan Giorgia Meloni, “İki buçuk yılda bir milyondan fazla istihdam yaratıldı. İşsizlik 18 yılın en düşük seviyesinde” açıklamasıyla hükümetin başarılarını savundu.
Roma’daki CGIL yürüyüşüne katılan Demokratik Parti (PD) lideri Elly Schlein ise Meloni’ye sert tepki gösterdi: “Bir hayal ülkesi anlatıyor. İstatistikler ortada, maaşlar %8 geride. Asgari ücret hâlâ reddediliyor, 5 milyon kişi sözleşme yenilemeyi bekliyor.”
5 Yıldız Hareketi lideri Giuseppe Conte, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Bu hükümet işçileri dinlemiyor, onların güvenliği için ayrılan fonları bile kesmek istiyor” dedi. Hükümetin 1 Mayıs için “göstermelik düzenlemelerle” günü geçiştirdiğini söyledi.
Yeşil Sol İttifakı’ndan Angelo Bonelli, “İtalya’da maaşlar artıyor demek, bugünün en büyük yalanı. Meloni yine gerçek dışı bir tablo çiziyor” ifadelerini kullandı.
Öte yandan, eski Başbakan Matteo Renzi ise istihdam artışını Jobs Act reformuna bağlayarak, “Bugünkü iş artışı bu reform sayesindedir. Meloni ve Salvini o dönemde buna karşıydı” dedi.
Muhalefet, 8-9 Haziran referandumunda Jobs Act’ın bazı maddelerinin iptalini hedefliyor. Conte, “Bu referandum, kaybedilen işçi haklarını geri almak için ilk adım” dedi.
1 Mayıs, İtalya’da yalnızca emek bayramı değil; aynı zamanda emek politikaları üzerine hararetli tartışmaların da sahnesi oldu.
Almanya’da 1 Mayıs
Başkent Berlin’de Alman Sendikalar Birliği (DGB) öncülüğünde düzenlenen gösteriye 15 binden fazla kişi katılırken, Hamburg, Münih, Köln ve Stuttgart’ın tanı sıra başka kentlerde düzenlenen gösterilere de katılım yoğun oldu.
Berlin’in Friedrichshain kesiminde “Daha fazla ücret, daha fazla serbest zaman ve daha fazla güvenlik” sloganıyla düzenlenen gösteriye katılanlar ‘Kızıl Belediye’ olarak bilinen ve Berlin Eyalet Başbakanlığı olarak kullanılan binanın bulunduğu alana kadar yürüdüler.
‘Kızıl Belediye’ binası önünde yapılan konuşmalarda iktidara gelmeye hazırlanan CDU/CSU ve SPD’den oluşacak koalisyon hükümetine çalışan kesimin haklarına ve emeklerine saygı gösterilmesi çağrısında bulunuldu. Gösterinin ardından sürdürülen şenliklere yaklaşık 15 bin kişinin katıldığı açıklandı.
Fransa’da 1 Mayıs: ‘Mélenchon Paris’te, Le Pen Narbonne’da’
Fransa’da 1 Mayıs 2025, ülke genelinde 250 yürüyüşle kutlanıyor. Paris, Lyon, Marsilya ve Bordeaux gibi büyük kentlerin yanı sıra taşra şehirlerinde de kitlesel gösteriler düzenleniyor. Polis kaynaklarına göre 100.000 ila 150.000 kişinin sokaklara çıkması bekleniyor.
Paris’teki yürüyüş saat 14.00’te Place d’Italie’den başlayarak Place de la Nation’a kadar sürecek.
Gösterilere dair güvenlik önlemleri artırıldı. İçişleri Bakanı Bruno Retailleau, “En ufak bir şiddet veya tahrip olayında müdahale edilecek” diyerek uyarıda bulundu. Aşırı sol ve üniversiteli gruplardan gelen yoğun katılım beklentisi nedeniyle polis kuvvetleri alarma geçti. Retailleau ayrıca, Urgence Palestine, La Jeune Garde ve Lyon Populaire gibi bazı aşırı görüşlü kolektiflerin feshedildiğini açıkladı.
Siyasi figürler de gösterilerde yer aldı. Boyun Eğmeyen Fransa’nın (LFI) lideri Jean-Luc Mélenchon, Paris’teki gösterilerde konuşma yapması bekleniyor. Komünist Parti lideri Fabien Roussel, kuzeydeki Valenciennes kentinde Outinord işçilerine destek verdi.
Narbonne’da ise aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) partisinin liderleri Marine Le Pen ve Jordan Bardella büyük bir miting düzenledi.
ABD: Los Angeles’ta rekor katılım bekleniyor
ABD genelinde 1 Mayıs 2025’te 1.000’i aşkın gösteri düzenlenmesi bekleniyor. Protestolar, “çalışanlara karşı milyarder savaşı” olarak nitelendirilen düzene karşı kitlesel bir yanıt niteliğinde olacak. Organizatörler, bu yılki gösterilerin merkezine eski Başkan Donald Trump, Elon Musk ve destekçilerinin emek karşıtı politikalarını yerleştireceğini açıkladı.
Gösteriler 50 eyalette ve yurtdışında eş zamanlı olarak yapılacak. 50501 hareketi, öğrenci grupları, sendikalar ve bağımsız topluluklar tarafından organize edilen eylemler, işçilerin hakları, sendikal özgürlük ve ekonomik eşitsizliğe karşı tepkileri dile getirecek.
Başkent Washington DC’deki Ulusal Park’ta sabah saatlerinde başlayan “May Day Movement USA” mitingine binlerce kişinin katılması bekleniyor. Philadelphia’da ise AFL-CIO sendika konfederasyonunun düzenleyeceği “Milyarderler yerine işçiler” mitingine Senatör Bernie Sanders’ın da katılarak bir konuşma yapacağı öğrenildi.
Los Angeles’ın bu yıl dünyanın en büyük 1 Mayıs etkinliklerinden birine ev sahipliği yapması bekleniyor. Orada günün temasını özetleyen bir pankartta şöyle yazıyor: “Tek Mücadele, Tek Kavga – İşçiler Birleşin!”
Japonya, Filipinler, Güney Kore…
Tokyo, Taipei, Manila ve Seul’de düzenlenen yürüyüşlerde, Trump’ın yeniden gündeme getirdiği gümrük tarifeleri ve “küresel ekonomik istikrarsızlık” korkusu protestoların merkezine oturdu. Güney Kore’de Kore Sendikalar Konfederasyonu, “Temel işçi haklarını kazanalım” sloganıyla binlerce kişinin katıldığı bir miting gerçekleştirdi.
Japonya’da Tokyo’daki yürüyüşte bir kamyon üzerine yerleştirilen Trump maketi dikkat çekti. Talepler arasında cinsiyet eşitliği, daha yüksek maaşlar, sağlık hizmetlerine erişim, afet yardımı, Gazze’de ateşkes çağrısı ve Ukrayna’daki savaşın sona erdirilmesi de yer aldı.
Filipinler’de eylemci Mong Palatino, “Trump’ın tarifeleri ve politikaları yerel sanayilerimizi tehdit ediyor” açıklamasında bulundu. Tayvan’da ise Devlet Başkanı William Lai Ching-te, Trump’ın ticaret politikalarına karşı iç istihdamı korumayı amaçlayan bir ekonomik destek paketini savundu.
Bir Japon işçi olan Tadashi Ito, “herkes iş için yarışıyor, en ucuz işgücü neredeyse kontratlar oraya gidiyor” diyerek iş güvencesizliğine dikkat çekti. Bir başka katılımcı, anne grubu üyesi Junko Kuramochi, “Çocuklarımızın umutla yaşayabilmesi için işçilerin hakları tanınmalı” dedi.
