LGBTİ+ aktivisti ve Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi gençlik delegesi Enes Hocaoğulları, Ankara Esenboğa Havalimanı’nda gözaltına alındıktan sonra tutuklandı.
Şubat ayında Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi gençlik delegesi olarak seçilen Hocaoğulları, Mart ayında Avrupa Konseyi’nde yaptığı konuşmada Türkiye’de gençlerin protestolar esnasında karşılaştığı şiddet ile muhalif belediye başkanlarının tutuklanmasını dile getirmişti. Konuşması kamuoyunda geniş yankı uyandırırken, ardından iktidara yakın medya ve sosyal medya hesapları tarafından hedef gösterilmişti.
ÜniKuir’in aktardığına göre, Hocaoğulları hakkında Avrupa Konseyi’nde yaptığı konuşma gerekçesiyle “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” ile “yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlamalarıyla İstanbul ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından ayrı ayrı soruşturmalar yürütülüyordu. Bu iki dosya daha sonra Ankara’da birleştirildi.
5 Ağustos 2025’te Ankara Esenboğa Havalimanı’nda gözaltına alınan Enes Hocaoğulları, “kamuoyunu yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” iddiasıyla tutuklandı.
Enes’in tutuklanmasının ardından bugün (6 Ağustos) 17 Mayıs Derneği, Gençlik Örgütleri Forumu (GoFor), Kaos GL Derneği ve ÜniKuir Derneği İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi’nde ortak bir basın açıklaması düzenledi.
Ortak açıklamada, Enes’in Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi’nin 48. oturumunda yaptığı konuşma nedeniyle tutuklanmasının hukuki değil, siyasi bir karar olduğu vurgulandı. Açıklamada, konuşmanın gerçeklere dayalı ve barışçıl olduğu, ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirildiği belirtildi.
Ayrıca açıklamada, Enes’in tutuklanmasının yalnızca Türkiye’deki insan hakları savunucularına yönelik sistematik baskının bir parçası olmadığı; aynı zamanda uluslararası insan hakları mekanizmalarını da hedef aldığını dile getirildi: “Ülkenin itibarını zedeleyen, ifade özgürlüğü ve hak savunuculuğu kapsamındaki faaliyetler değil; bu faaliyetlerin suç haline getirilmesidir. Enes Hocaoğulları’nın derhal serbest bırakılmasını talep ediyoruz.”
Talepler sıralandı:
- Enes Hocaoğulları’nın derhal serbest bırakılması,
- Avrupa Konseyi başta olmak üzere tüm uluslararası kurumların tutuklamaya karşı açık tavır alması,
- İfade özgürlüğünü tehdit eden TCK 217/A maddesinin yürürlükten kaldırılması,
- LGBTİ+’lara yönelik nefret kampanyalarının ve baskıcı “aile yılı” politikalarının sona erdirilmesi istendi.
İnsan hakları örgütleri, uluslararası mekanizmaları acil müdahaleye, kamuoyunu ise Enes için dayanışmaya çağırdı.
Meral Danış Beştaş: İfade özgürlüğü suç değildir
Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Eş Sözcüsü ve Hakların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş da konuya ilişkin açıklama yaparak şunları söyledi:
“LGBTİ+ hakları savunucusu ve Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi gençlik delegesi Enes Hocaoğulları, Avrupa Konseyi’nde yaptığı konuşma gerekçe gösterilerek tutuklandı. ‘Halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ ve ‘yanıltıcı bilgi yaymak’ gibi soyut suçlamalarla genç bir hak savunucusunun susturulmaya çalışılması, ifade özgürlüğüne ve demokratik değerlere açık bir saldırıdır.
İfade özgürlüğü suç değildir. Enes Hocaoğulları derhal serbest bırakılmalıdır.”
Avrupa Konseyi’nden açıklama: Skandal niteliğindedir ve asla kabul edilemez
Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Başkanı Marc Cools açıklama yaptı.
Cools, “Kongre’nin genel kurul oturumunda konuşulan sözler nedeniyle bir gençlik delegesinin tutuklanması ve hakkında dava açılması, ifade özgürlüğü gibi temel bir hakkı hiçe saymaktır. Bu hak Avrupa demokrasisinin temel taşlarından biridir ve Türkiye’nin Avrupa Konseyi üyesi olarak uymayı taahhüt ettiği Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi tarafından korunmaktadır. Bu durum aynı zamanda, Avrupa Konseyi çalışmalarına meşru şekilde katılan bir kişiye yönelik doğrudan ve kabul edilemez bir misillemedir” dedi
Cools, Enes Hocaoğulları’nın serbest bırakılması çağrısı yaparak şu ifadeleri kullandı:
“Kongre daha önce de Türkiye’deki demokrasi durumuna dair derin endişelerini dile getirmiş ve muhalefet partilerinden seçilmiş temsilcilerin yargılanmasına ve tutuklanmasına son verilmesi çağrısında bulunmuştu. Şimdi de bir gençlik delegesinin, çoğulcu bir kamu tartışmasında görüşlerini meşru şekilde ifade etmesi nedeniyle hedef alınması, skandal niteliğindedir ve asla kabul edilemez. Türk makamlarını Enes Hocaoğulları’na yönelik tüm suçlamaları düşürmeye ve kendisini derhal serbest bırakmaya çağırıyorum.”