21 Ekim’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Astana’da Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile yapılan görüşmede, Azerbaycan’ın Ermenistan’a yapılan tüm yük geçişi kısıtlamalarını kaldırdığını açıklamıştı. Yasaklar, Sovyetler Birliği’nin dağıldığı 1991’den beri uygulanıyordu.
Gürcistan’da bugün düzenlenen “İpek Yolu 5. Konferansı”na katılan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan’ın 34 yıl sonra Ermenistan’a yapılan tüm yük geçişi kısıtlamalarını kaldırmasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Paşinyan “hem siyasi açıdan hem de teknik olarak hazırız” dedi. Başbakan Paşinyan bu yolun Margara–Yeghvard–Sisian–Goris rotasını izleyeceğini söyledi.
1993’ten beri kapalı
Yolun hazır olduğu açıklansa da Türkiye’nin Ermenistan’la sınır kapıları 1993’ten beri kapalı.
Paşinyan, Türkiye ile yürütülen olumlu diyalog sayesinde önümüzdeki dönemde Ermenistan-Türkiye sınırının açılabileceğine dair umut verici bir ortam oluştuğunu da belirtti.
Başbakan, “Biz sadece siyasi değil, teknik açıdan da bugünden itibaren Türkiye’den Azerbaycan’a ve Azerbaycan’dan Türkiye’ye geçen yük taşımacılığını Ermenistan toprakları üzerinden sağlamak için hazırız. Ermenistan’daki yollar ve sınır altyapıları bu amaçla Margara–Yeğeknar–Sisian–Goris güzergahında kullanıma hazırdır” dedi.
Zengezur Koridoru
Azerbaycan’ın Ermenistan’dan en büyük transit talebi ise Nahçıvan ile kara bağlantısını sağlayacak Zengezur Koridoru’nun açılması.
Paşinyan Nahçıvan-Azerbaycan arasında transit bir yol açılması için siyasi açıdan hazır olduklarını ancak teknik eksiklikler olduğunu söyledi:
“Siyasi açıdan, Türkiye ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve Türkiye ile Azerbaycan’ın ana toprakları arasında demiryolu geçişini de sağlamak için hazırız. Ancak bu bölgelerde demiryolları yenilenmeye veya yeniden inşa edilmeye ihtiyaç duymaktadır. Eminim ki bu teknik sorunlar da önümüzdeki iki-üç yıl içinde çözülecektir.”
Ermenistan Başbakanı, önümüzdeki dönemde Azerbaycan’dan Nahçıvan’a, ayrıca Azerbaycan-Ermenistan-Türkiye güzergahına boru hatları, elektrik iletim hatları inşa edileceğini, demiryolu ve karayolu bağlantılarının da sağlanacağını duyurdu.
Paşinyan, “Tüm bunlar ‘Trump Yolu’ programı çerçevesinde görüşülüyor ve bu konuda Türkiye ve Azerbaycan ile de ilgili görüşmeler yürütülüyor” dedi.
Aynı zamanda, Paşinyan bu sürecin hayata geçirilmesinin en önemli koşulunun barış olduğunu vurguladı. Başbakan Paşinyan, “Şimdi Azerbaycan ile sağlanan barışı daha kurumsal hale getirmek için çalışıyoruz. Washington’da ön imzalanan, Ermenistan ve Azerbaycan arasında barış ve devletlerarası ilişkilerin tesis edilmesine dair anlaşmanın imzalanması ve onaylanması yönünde ilerliyoruz” diyerek sözlerine devam etti.
Transit kargo taşımacılığı
Paşinyan’ın açıkladığı bir diğer önemli gelişme ise Azerbaycan’ın Ermenistan’a transit kargo taşımacılığına izin vermesiydi.
Paşinyan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Ermenistan’a yapılan yük geçişine ilişkin kısıtlamaların kaldırılması yönündeki açıklamasını son derece önemli buldu.
Ermenistan Başbakanı, “Bu açıklama çok önemli ve ben bu adım vesilesiyle Azerbaycan Cumhurbaşkanı’na teşekkürlerimi sunuyorum ve açıklamayı memnuniyetle karşılıyorum. Aylar önce imkânsız görünen bir gelişme gerçekleşiyor: Kazakistan’dan Azerbaycan ve Gürcistan üzerinden Ermenistan’a hububat ithal edilecek” ifadelerini kullandı.
21 Ekim’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Astana’da Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile yapılan görüşmede, Azerbaycan’ın Ermenistan’a yapılan tüm yük geçişi kısıtlamalarını kaldırdığını açıklamıştı. Böylece Sovyetler Birliği’nin dağıldığı 1991’den beri uygulanan kısıtlamalar da kaldırılmış oldu.
Türkiye, Ermenistan’la sınır kapılarını açmak için Erivan’ın Bakü’yle bir barış anlaşması imzalamasını şart koşuyor.
İki ülkenin lideri Ağustos ayında ABD Başkanı Donald Trump’ın huzurunda bir barış deklarasyonu imzalandı.
Deklarasyonda Zengezur Koridoru’na “Uluslararası Barış ve Refah İçin Trump Yolu” (TRIPP) adı verildi.
Ermenistan’da önümüzdeki yıl bir genel seçim de gerçekleşecek.
Paşinyan 27 Eylül’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, bu seçimi kazanmaları halinde yeni bir anayasa için referandum yapacaklarını açıkladı. (BBC Türkçe/Agos)
