Fizikçiler evrenin bir simülasyon olmadığını kanıtladı

Kanada’nın British Columbia Üniversitesi’nden Mir Faizal liderliğindeki fizikçiler, evrenin algoritmik bir sistemle açıklanamayacağını göstererek “evren bir simülasyon olamaz” sonucuna vardı.

Fizikçiler evrenin bir simülasyon olmadığını kanıtladı
Fizikçiler evrenin bir simülasyon olmadığını kanıtladı
Haber Merkezi
  • Yayınlanma: 31 Ekim 2025 17:54

Evrenin bir bilgisayar simülasyonu olup olmadığı sorusu, bilim dünyasında onlarca yıldır tartışılan en çarpıcı konulardan biriydi. Ancak British Columbia Üniversitesi’nden Mir Faizal ve ekibinin yürüttüğü yeni çalışma, bu tartışmaya son noktayı koymuş olabilir.

Faizal ve ekibi, genel görelilik ile kuantum mekaniği arasındaki çelişkiyi uzlaştıracak bir “her şeyin teorisi”nin (Theory of Everything) algoritmik olarak kurulamayacağını matematiksel olarak ortaya koydu. Bu durum, doğrudan olarak evrenin bir simülasyon olamayacağı anlamına geliyor.

Faizal, “Fiziksel gerçekliğin tüm yönlerini hesaplamalı bir kuantum kütleçekimi teorisiyle tanımlamak imkânsız. Bu nedenle evreni bütünüyle açıklayan tutarlı bir teori, yalnızca algoritmalardan türetilemez” dedi.

‘Evrenin özü algoritmik değil’

Araştırmada, Kurt Gödel, Alfred Tarski ve Gregory Chaitin gibi matematikçilerin eksiklik (incompleteness) teoremleri temel alındı. Bu teoremler, herhangi bir matematiksel sistemin kendi içinde tanımlayamayacağı veya kanıtlayamayacağı gerçek ifadeler barındırdığını gösteriyor.

Faizal ve ekibine göre fizik de bu sınırlamalara tabidir. Dolayısıyla doğanın temel yasaları algoritmik bir sistemle tamamen modellenemez.

“Gerçeklik, algoritmik yasaların ötesinde yer alan bir anlayış gerektiriyor. Bu nedenle evren, tanımı gereği simülasyon olamaz,” diyor Faizal.

‘Meta Her Şeyin Teorisi’ önerisi

Ekip, bu bulguların “Meta Her Şeyin Teorisi” (Meta Theory of Everything – MToE) adını verdikleri yeni bir yaklaşımı gerektirdiğini savunuyor. Bu teori, matematiksel sistemin dışından “neyin doğru olduğunu” belirleyebilecek, algoritmaların ötesinde bir kavramsal katmanı tanımlamayı amaçlıyor.

Bu meta-katmanın, kara delik bilgi paradoksu gibi fiziksel gizemlerin çözümünde yeni bir yol açabileceği belirtiliyor.

Faizal, “Her simülasyon algoritmik kurallara dayanır. Ancak evrenin en temel düzeyi algoritmik değilse, evrenin kendisi bir simülasyon olamaz,” ifadelerini kullandı.

Araştırma, Journal of Holography Applications in Physics dergisinde yayımlandı. (ScienceAlert)