Hamas ile İsrail arasındaki dolaylı Gazze müzakereleri Mısır’da üçüncü gününde devam ediyor.
ABD Başkanı Trump’ın 20 maddelik planı kapsamında Şarm el Şeyh kentindeki görüşmeler, Katarlı ve Mısırlı temsilcilerin arabuluculuğunda yürütülüyor.
Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın’ın da bugün katılacağı görüşmelere Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman es-Sani ve ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff ile danışmanı Jared Kushner da dahil olacak.
Üst düzey Hamas yetkilisi Tahir el Nunu, bugün yaptığı açıklamada, Mısır’da devam eden Gazze ateşkes görüşmeleri sırasında bir anlaşmaya varılması halinde serbest bırakılacak mahkum ve rehinelerin listelerinin değiş tokuş edildiğini belirtti.
El Nunu, Hamas’ın bir anlaşmaya varma konusunda iyimser olduğunu belirtti ve gerekli pozitifliğin gösterildiğini ifade etti.
Mısır Cumhurbaşkanı’ndan açıklama
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi de “Gazze müzakerelerinden çok cesaret verici haberler alıyorum” açıklamasını yaptı.
Hamas’ın talebi: Yahya Sinvar’ın cenazesi istendi
Amerikan Wall Street Journal gazetesi, Arap arabulucuları kaynak göstererek, Hamas’ın, Gazze barış planının uygulanması kapsamında, İsrail’den eskiHamas lideri Yahya Sinvar ile kardeşi Muhammed Sinvar’ın cesetlerinin iade edilmesini talep ettiğini bildirdi.
Gazete, İsrail’in bu talebi daha önce reddettiğini belirtti.
Yahya Sinvar, geçen yıl Ekim ayında Rafah’ın Tel Sultan bölgesinde İsrail ordusu tarafından öldürülmüştü. Daha sonra Hamas’ın askeri kanadının başına getirilen Muhammed Sinvar da bu yıl mayıs ayında İsrail’in hava saldırısında öldürüldü
İsrailli Haaretz gazetesinin bildirdiğine göre gazeteciler Trump’a, rehinelerin serbest bırakılmasının ardından İsrail’in saldırıları duruduracağına ilişkin Arap ortaklarına ne gibi garantiler verildiği sordu. Trump, “Anlaşma gerçekleştiğinde mümkün olan her şeyi yapacağız. Herkesin anlaşmaya uymasını sağlamak için çok fazla gücümüz var” yanıtını verdi.
Görüşmelerin ilk iki günü
Dolaylı müzakerelerin ilk gününde Mısır ve Katar, esir ve tutuklu değişimine yönelik bir mekanizma oluşturmak için her iki tarafla da görüşmeler yaptı. İkinci gündeyse İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nden çekilmesi ve Hamas’ın silahları bırakması gibi tartışmalı konular masadaydı.
Sky News Arabia’nın haberine göre Hamas, bölgenin uluslararası bir geçiş komitesine devredilmesini kesin bir dille reddediyor. Ancak, Mısır ve Ürdün’de eğitilmiş Filistin güvenlik güçlerinin bölgeye girişine izin vermeyi kabul ettiği de belirtiliyor.
Görüşmeler sürerken Hamas, “Trump’ın planına dayalı bir ateşkes anlaşmasına ulaşma konusunda ciddiyiz” açıklamasını yaptı. Hamas, Mısır’daki heyetin Filistinlilerin beklentilerini karşılayan bir anlaşmaya ulaşmak için tüm engelleri aşmayı amaçladığını da bildirdi.
Hamas heyetinin başkanlığını yapan Siyasi Büro Üyesi Halil el-Hayye, Tel Aviv’in daha önceki taahhütlerini yerine getirmediğine işaret ederek uluslararası toplumdan, ABD Başkanı Donald Trump’tan ve müzakerelere destek veren ülkelerden “gerçek teminatlar” talep etti.
Arabulucu Katar’dan ise temkinli açıklamalar geldi. Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, plan üzerinde çalışılması gereken çok sayıda ayrıntı olduğunu ifade etti, “Amacımız geçici değil, uzun vadeli bir ateşkese ulaşmak” dedi.
Gazze Planı
ABD Başkanı Donald Trump, 29 Eylül’de, ilk aşamada İsrailli esirlerin serbest bırakılması ve Gazze’de ateşkesi öngören 20 maddelik planını açıklamıştı.
Trump’ın planı, sadece ateşkes ya da rehine takası öngörmüyor. Gazze’de savaşın tamamen sona ermesini ve İsrail ordusunun bölgeden çekilmesini de içeriyor.
İsrail planı benimsediğini açıklamış, Hamas da 3 Ekim’de Trump’ın Gazze planındaki esir takasını kabul ettiğini ancak diğer bazı maddeleri müzakere etmek istediklerini duyurmuştu.
Trump’ın planında, anlaşmanın imzalanmasından sonraki 72 saat içinde tüm rehinelerin serbest bırakılması öngörülüyor. Gazze’de 48 İsrailli rehinenin kaldığı ve bunlardan 20’sinin hayatta olduğu düşünülüyor.
