Gazze’de İsrail ile Hamas arasındaki anlaşmanın 72 saatlik ilk aşaması Pazartesi günü dolacak. Hamas’ın Pazartesi yerel saatle 12:00’ye kadar, yaşayan 20 rehineyi serbest bırakması gerekiyor.
Cuma günü konuşan ABD Başkanı Donald Trump, Gazze planının sonraki aşamalarıyla ilgili “konsensüs sağlandığını” söyledi.
Hamas’ın “zorlu bölgelerde bulunan rehineleri toplamakta olduğunu” kaydeden Trump, anlaşmanın bazı detaylarıyla ilgili görüşmelerin ise sürdüğünü dile getirdi.
Üzerinde müzakerelerin sürdüğü noktalar arasında, Hamas’ın silahsızlandırılması ve Gazze’nin nasıl yönetileceği de bulunuyor.
Hamas’ın talepleri
Hamas ise, İsrail’le varılan ateşkes anlaşması kapsamında serbest bırakılacak Filistinli tutuklular arasında, uzun zamandır İsrail hapishanelerinde bulunan siyasi liderlerin de bulunmasında ısrar ediyor.
İsrail Adalet Bakanlığı, anlaşma kapsamında bırakılacak 250 tutuklunun isimlerini yayımladı, ancak Mervan Barguti ve Ahmet Saadet’in de dahil olduğu yedi “yüksek profilli” isme listede yer vermedi.
İsrail’de bazı ölümlü saldırılardan da sorumlu tutulan bu isimler, Filistinliler için sembol olarak görülüyor.
Filistinli tutuklular, Hamas’ın serbest bırakması beklenen 20 İsrailli rehineye karşılık olarak serbest kalacak. İsrailli rehinelerin Pazartesi günü yerel saatle 12:00’ye kadar serbest bırakılması gerekiyor.
İç Güvenlik Güçleri Gazze’de
Anlaşma gereği Gazze’nin bazı bölgelerinden İsrail askerleri çekildi. Hamas, İsrail ordusunun çekildiği bölgelerde kontrolü yeniden sağlamak üzere güvenlik güçlerinin 7 bin üyesini göreve çağırdı.
Yerel gazetecilerin bildirdiğine göre Hamas üyelerinden bazıları sivil kıyafetlerle ya da Gazze polisine ait mavi üniformalarla bazı bölgelere sevk edildi.
Telefonla ya da kısa mesajla iletilen yönergede, “Gazze’yi haydutlardan ve İsrail işbirlikçilerinden temizlemek için ulusal ve dini görevimizin parçası olarak genel seferberlik ilan ediyoruz” ifadeleri yer aldı.
Mısır’daki zirve önümüzdeki hafta
ABD Başkanı Trump Gazze’de ateşkes sonrası Ortadoğu’ya yapacağı gezide “birçok liderle” buluşacağını da doğruladı. Ancak zirvenin katılımcıları netleşmedi.
Öncesinde Trump’ın İsrail’e gitmesi ve parlamentoda konuşma yapması ve rehine aileleriyle buluşması bekleniyor.
Trump’ın Ortadoğu gezisinde Türkiye’nin de aralarında olduğu ülke liderleriyle bir zirve hazırlığında olduğu daha önce paylaşılmıştı.
Axios haber sitesinin dört kaynağa dayandırdığı habere göre zirve önümüzdeki hafta Mısır’da yapılacak.
Axios’a konuşan kaynaklar, zirvenin Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’nin girişimi ile planlandığını söyledi.
Sözkonusu zirveye, ABD’nin yanı sıra Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Türkiye, Suudi Arabistan, Pakistan ve Endonezya’nın katılmasının beklendiği de bildirildi.
Axios bu zirveye İsrail’in katılmayacağını da bildirdi.
200 ABD askeri gözlem için İsrail’e konuşlanacak
ABD’li yetkililer, Ortadoğu’da bulunan 200 ABD askerinin, Gazze’deki ateşkesi izlemek üzere İsrail’e konuşlanacağını açıkladı.
ABD güçlerinin çok uluslu bir görev gücü oluşturacağı ve bu güçte Türkiye, Mısır, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden de birliklerin görev yapmasının muhtemel olduğu da duyuruldu.
Kıdemli bir Amerikalı yetkili hiçbir ABD askerinin Gazze’ye girmeyeceğini, Amerikan askerlerinin yalnızca birleşik görev gücünün yaratılmasında rol alacağını dile getirdi.
Refah kapısı Salı günü açılabilir
İtalya Savunma Bakanlığı bir açıklama yaparak, Gazze’ye yardım kamyonlarının giriş noktası olan Refah Sınır Kapısı’nın Salı günü açılmasının beklendiğini duyurdu.
İtalya, AB Sınır Yardım Misyonu’yla (EUBAM) birlikte Refah’taki geçişleri desteklemek üzere rol alıyor. Ancak misyonun faaliyetleri çatışmalardan dolayı birçok kez durduruldu.
İtalyan yetkililer, sınır kapısının Mısır ve Gazze arasında çift yönlü açılacağını dile getirdi ve İsraillilerin sınır kapısının lojistik altyapısını yeniden oluşturmak üzere çalıştıklarını kaydetti.
Buna göre Gazze’ye buradan günde 600 yardım kamyonunun girmesi hedefleniyor.
Hamas’ın elindeki rehineler
Hamas’ın 72 saatlik sürede, elindeki yaşayan 20 rehineyi serbest bırakması gerekiyor.
İsrail hükümeti, rehinelerin halka açık seremonilerle serbest bırakılmasının, anlaşmanın ihlali olacağı uyarısını yapıyor.
Sayıları 28 olduğu sanılan rehine cesetleri de İsrail’e teslim edilecek.
Ancak savaştaki yıkım nedeniyle iki tarafın da bunun daha uzun sürebileceği konusunda mutabık olduğu ifade ediliyor.
Hala hayatta olduğu düşünülen 20 rehine arasında 28 yaşındaki Ariel Cunio da var. 7 Ekim’de rehin alındıktan sonra Gazze’ye getirilen Ariel’in partneri Arbel Yehud, Ocak ayında Hamas’la varılan anlaşma sonucu serbest bırakılmıştı.
35 yaşındaki David Cunio da Ariel’in kardeşi ve hala Gazze’de rehin tutuluyor.
28 yaşındaki ikiz kardeşler Gali ve Ziv Berman da 7 Ekim’de sınır bölgesindeki yerleşimlerde rehin alındı. Ziv de Ocak ayında serbest bırakıldı ancak Gali rehin tutuluyor.
22 yaşındaki Matan Angrest, İsrail ordusuna mensup bir asker. 7 Ekim’de bir tankın içerisindeyken Hamas tarafından rehin alındı.
25 yaşındaki Matan Zangauker de Hamas’ın elinde bulunan ve serbest bırakılması beklenen rehinelerden.