Panama’dan Brezilya’ya kadar uzanan bölgelerde yaşayan ve etobur bir tür olan püsküllü dudaklı yarasalar (Trachops cirrhosus), avlarını tespit etmek için sesleri kullanan dikkat çekici canlılardan biri. Yeni bir araştırma, bu yarasaların kurbağa ve kara kurbağalarının çiftleşme çağrılarını dinleyerek avlandığını ve zamanla zehirli olanları seslerinden ayırt etmeyi öğrendiklerini gösterdi. Bulgular, Proceedings of the Royal Society B dergisinde yayımlandı.
Yarasalar, sadece gözlerine güvenmek yerine, potansiyel olarak ölümcül olabilecek avlarını seslerine göre ayırıyor. Araştırmanın başyazarlarından Smithsonian Tropikal Araştırma Enstitüsü’nden (STRI) Logan James, “Bu yarasaların avlarını tamamen başka bir hayvan grubunun çağrılarına göre bulmaları zaten olağanüstü. Fakat bunu nasıl öğrendikleri daha da ilginç,” diyor.
Av seslerini tanıma süreci çocukluktan başlıyor
Araştırma ekibi, Panama’da yakalanan yetişkin ve yavru yarasaların 15 farklı yerel kurbağa ve kara kurbağası türüne ait çiftleşme çağrılarına verdikleri tepkileri test etti. Bu türlerin bazıları zehirli, bazıları ise fazla büyük olduğu için avlanabilir değildi.
Yetişkin yarasalar, zehirli türlerin çağrılarına karşı daha az tepki verirken, palatable (yenilebilir) türlere daha çok ilgi gösterdi. Ancak yavru yarasalar bu ayrımı yapamadı; zehirli ya da zehirsiz ayrımı olmaksızın tüm çağrılara benzer tepkiler verdi.
Bununla birlikte, genç yarasaların büyük kurbağaları tanımada daha başarılı olduğu görüldü. Bu da gelişim sürecinde önce avın büyüklüğünün öğrenildiğini, zamanla ise zehirli türlerin ayırt edilmeye başlandığını gösteriyor.
‘İlk deneyimler avlanma davranışını şekillendiriyor’
STRI’den Rachel Page, “Bu türü yıllardır çalışıyoruz, ama ilk kez yavru bireyleri test ettik. Onların da tıpkı insan çocukları gibi, zamanla ve deneyimle ayırt etme becerisi kazandığını görmek çok ilginçti,” dedi.
Araştırma, yalnızca yarasalar için değil, birçok yırtıcı hayvan için de geçerli olabilecek önemli bir davranış kalıbına işaret ediyor. Purdue Üniversitesi’nden ekolojist ve STRI araştırmacısı Ximena Bernal, “Bu çalışma, öğrenmenin ve gelişimin yırtıcıların çevresel ipuçlarına göre nasıl karar verdiğini etkileyebileceğini gösteriyor. Diğer bilim insanlarını da erken deneyimlerin avlanma kararlarını nasıl etkilediğini araştırmaya teşvik etmeyi umuyoruz,” dedi.
Yani püsküllü dudaklı yarasalar, ‘aramayı tanımayı’ öğreniyor — tıpkı bir numarayı ilk kez gördüğümüzde spam mi, dost mu olduğunu zamanla anlamamız gibi.
