• Ana Sayfa
  • Gündem
  • Geniş tanımlı işsizlik pandemi dönemini aştı, zirveye ulaştı

Geniş tanımlı işsizlik pandemi dönemini aştı, zirveye ulaştı

DİSK-AR’ın yayımladığı rapora göre geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 32,9’a yükselerek pandemi döneminin dahi üzerine çıktı. Kadınlarda ise bu oran yüzde 41,2’ye ulaştı.

Geniş tanımlı işsizlik pandemi dönemini aştı, zirveye ulaştı
Geniş tanımlı işsizlik pandemi dönemini aştı, zirveye ulaştı
Haber Merkezi
  • Yayınlanma: 30 Temmuz 2025 17:24

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), TÜİK verilerinden yararlanarak hazırladığı Temmuz 2025 tarihli “İşsizliğin Görünümü” raporunu yayımladı. Raporda özellikle geniş tanımlı işsizlikte yaşanan artış dikkat çekti.

TÜİK’in 30 Temmuz 2025’te açıkladığı Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) verileri temel alınarak hazırlanan çalışmaya göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 32,9’a yükseldi. Bu oran, pandemi dönemindeki rekor seviyelerin bile üzerine çıkmış durumda. Geniş tanımlı işsiz sayısı ise 13 milyon 383 bin olarak hesaplandı.

Geniş tanımlı işsizlikte bir yılda 1,6 milyon artış

Dar tanımlı işsizlik oranı TÜİK verilerine göre yüzde 8,6 olarak açıklansa da, DİSK-AR geniş tanımlı işsizlik ile dar tanımlı işsizlik arasındaki makasın giderek açıldığını vurguladı.

Haziran 2023’te 9 milyon 151 bin olan geniş tanımlı işsiz sayısı, Haziran 2024’te 11 milyon 740 bine ve Haziran 2025’te 13 milyon 383 bine çıktı. Böylece sadece son bir yılda geniş tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 643 bin kişi arttı.

Kadın işsizliği yüzde 41,2’ye dayandı

Raporda özellikle kadın işsizliğine dair veriler dikkat çekti. Geniş tanımlı işsizliğin kadınlar arasında yüzde 41,2 gibi yüksek bir orana ulaştığı belirtildi. Bu durum, kadınların işgücü piyasasındaki yapısal eşitsizliklerle daha sert yüzleştiğini gösteriyor.

İşsizlerin yüzde 85’i işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor

DİSK-AR, ayrıca işsizlik ödeneğine erişim konusundaki sorunlara da değindi. Rapora göre, işsizlerin yüzde 85’i işsizlik sigortasından yararlanamıyor. Bu durum, sosyal koruma mekanizmalarının işlevsiz kaldığını ve işsizlerin büyük bölümünün herhangi bir gelir güvencesinden mahrum olduğunu ortaya koyuyor.

Dar tanımlı işsizlik sabit, geniş tanımlı tırmanıyor

Haziran 2023’te 3 milyon 228 bin olan dar tanımlı işsiz sayısı, Haziran 2025’te 3 milyon 47 bine gerileyerek görece sabit kaldı. Ancak aynı dönemde geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 29,2’den yüzde 32,9’a çıkarak, 3,7 puanlık ciddi bir artış gösterdi.

Bilgi Notu | Dar ve geniş tanımlı işsizlik nedir?

Dar tanımlı işsizlik, TÜİK tarafından açıklanan resmi işsizlik oranıdır. Bu tanıma göre işsiz sayılmak için kişinin son 4 hafta içinde aktif olarak iş aramış ve çalışmaya hazır olması gerekir. Ancak bu tanım, iş aramaktan vazgeçen veya çeşitli nedenlerle iş gücüne katılamayan kişileri kapsamaz.

Geniş tanımlı işsizlik ise dar tanımın dışında kalan ama gerçekte işsiz sayılması gereken grupları da içerir. Bunlar arasında:

  • İş bulma umudunu kaybedenler,

  • Mevsimlik çalışanlar,

  • Eksik istihdamda olanlar (yarı zamanlı çalışıp daha fazla çalışmak isteyenler),

  • İş aramayan ama çalışmaya hazır olanlar bulunur.

Bu nedenle geniş tanımlı işsizlik, işgücü piyasasındaki gerçek tabloyu daha doğru yansıtır.

Raporun tamamına erişmek için.

TÜİK’in Haziran 2025 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçları 30 Temmuz 2025’te yayımlandı. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 8,6 mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 32,9’a yükseldi. TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde dar tanımlı işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2025 Haziran ayında 3 milyon 47 bin oldu. DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş tanımlı işsiz sayısı ise 13 milyon 383 bin oldu. Geniş tanımlı işsizlik ile dar tanımlı işsizlik arasında uçurum artıyor.

DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Haziran 2025’te 13 milyon 383 bin kişi olarak gerçekleşti. Haziran 2023’te 3 milyon 228 bin olan dar tanımlı işsiz sayısı Haziran 2024’te 3 milyon 253 bin, Haziran 2025’te ise 3 milyon 47 bin oldu. Dar tanımlı (standart) işsizlik her ne kadar benzer seyirde izlemiş olsa da geniş tanımlı işsizlik bu dönemde tırmandı. Haziran 2023’te 9 milyon 151 bin olan geniş tanımlı işsiz sayısı Haziran 2024’te 11 milyon 740 bine ve Haziran 2025’te 13 milyon 383 bine yükseldi. Böylece dar tanımlı ve geniş tanımlı işsizlik arasındaki makas hızla açıldı.

Haziran 2024 ve Haziran 2025 arasında dar tanımlı işsizlik yüzde 9,1’den yüzde 8,6’ya düşmüşse de geniş tanımlı işsizlikte artış hızlanıyor. Haziran 2024’te yüzde 29,2 olan geniş tanımlı işsizlik oranı Haziran 2025’te yüzde 32,9’a yükseldi ve son 1 yılda 3,7 puan arttı. Haziran 2024’te 11,7 milyon olan geniş tanımlı işsiz sayısı Haziran 2025’te 13,8 milyona yükseldi (Grafik 1). Böylece geniş tanımlı işsiz sayısında bir yıllık artış 1 milyon 643 bin oldu.