Gürcistan’da hükümetin Avrupa Birliği (AB) üyelik müzakerelerini dört yıl süreyle askıya alma kararına karşı ülke genelinde düzenlenen protestolar art arda dördüncü gecesini geride bıraktı. Protestolar bugün de devam etti.
Gösterilerde en az 44 kişi hastaneye kaldırıldı. İçişleri Bakanlığı 27 protestocu, 16 polis memuru ve bir medya çalışanının hastaneye kaldırıldığını bildirdi.
Çoğunluğu başkent Tiflis’teki parlamentonun dışında toplanan on binlerce protestocu, polis ekiplerine taş ve havai fişek fırlattı.
Karadeniz kıyısındaki Poti şehrinde, ana ticaret limanına giden yol kapatıldı. Ayrıca, Khashuri kasabasında da yerel hükümet ofisine yönelik protesto gösterileri düzenlendi.
Polis memurları kalabalığı dağıtmak için tazyikli su, göz yaşartıcı gaz ve biber gazı kullandı.
Başbakan Kobakhidze’den tehdit
Başbakan Irakli Kobakhidze, “yasaların herhangi bir şekilde ihlal edilmesine yasaların tüm sertliğiyle karşılık verileceği” uyarısında bulundu. Pazar günü düzenlenen bir toplantıda konuşan Kobakhidze, “Ofislerinde saklanan ve şiddet yanlısı gruplarının üyelerini ağır cezalara kurban eden siyasetçiler de sorumluluktan kaçamayacaklar” dedi.
Gürcistan’da protestolar 5. gününde: En az 44 yaralıhttps://t.co/VnXpqjVyO0 pic.twitter.com/DKLbcXHsTF
— İlke TV (@ilketvcomtr) December 2, 2024
Tartışmalı parlamento seçimleri
Ülke genelindeki protestolar, dört gün önce Gürcü Rüyası partisi liderliğindeki hükümetin AB üyelik müzakerelerini en az 2028 yılına kadar askıya aldığını açıklamasıyla başladı.
Bu, Gürcü Rüyası’nın yeniden seçildiği 26 Ekim parlamento seçimlerinin ne özgür ne de adil olduğunu savunan bir Avrupa Parlamentosu (AP) kararına yanıt niteliğindeydi.
Kararda, seçimlerin Gürcistan’ın “iktidardaki Gürcü Rüyası partisinin tamamen sorumlu olduğu” demokratik gerilemesinin bir başka tezahürü olduğu belirtildi.
Uluslararası gözlemciler seçimlerde şiddet, rüşvet ve mükerrer oy kullanıldığını gördüklerini söyleyerek bazı AP milletvekillerinin seçimin tekrarlanmasını talep etmelerine yol açtı.
Pazar günü AB Dış Politika Şefi Kaja Kallas ve Genişlemeden Sorumlu Komisyon Üyesi Marta Kos üyelik müzakerelerinin askıya alınması kararıyla ilgili ortak bir açıklama yaptı.
Açıklamada, “Bu duyurunun, önceki tüm Gürcü hükümetlerinin politikalarından ve Gürcistan Anayasası’nda da yer aldığı üzere Gürcü halkının büyük çoğunluğunun Avrupa özlemlerinden bir sapmaya işaret ettiğini not ediyoruz” denildi.
Gürcistan Cumhurbaşkanı
AB, Gürcistan’a Aralık 2023’te bloğun tavsiyelerini yerine getirmesi koşuluyla adaylık statüsü vermiş ancak Brüksel bu yılın başlarında demokratik özgürlüklere darbe olarak görülen tartışmalı bir ‘yabancı etki’ yasasının kabul edilmesinin ardından bu süreci askıya almıştı.
Eleştirmenler ayrıca, Gürcü Rüyası’nı giderek otoriterleşmek ve Moskova’ya meyletmekle suçluyor. Parti yakın zamanda Kremlin’in ifade özgürlüğü ve LGBTQ+ haklarını kısıtlamak için kullandıklarına benzer yasalar çıkardı.
Kobakhidze, Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili’nin bu ay sonunda görev süresi dolduğunda görevini bırakması gerektiğini söyledi.
AB yanlısı Cumhurbaşkanı ise protestocuları desteklemek için görevde kalmaya söz verdi ve “gayrimeşru” hükümetin halefini seçme yetkisi olmadığını belirtti.
Batı’dan endişe Rusya’dan uyarı
Avrupa Birliği ve ABD, Gürcistan’ın Batı yanlısı politikalarından uzaklaşıp Rusya’ya yakınlaşma riski taşımasından endişe duyuyor.
Rusya, gelişmeleri dikkatle izliyor. Rusya eski Devlet Başkanı Dmitry Medvedev, Gürcistan’da bir “devrim girişimi” olduğunu belirterek, bu tür hareketlerin kötü sonuçlar doğurabileceğini ifade etti. Kremlin, Batı’nın eski Sovyet ülkelerinde devrimleri kışkırtmakla suçluyor.
Dış müdahale iddiası
Gürcistan hükümeti, protestoların arkasında yabancı “eğitmenlerin” olduğunu öne sürerek, dış müdahaleye karşı ülkenin egemenliğini savunduklarını iddia etti. Dışişleri Bakanlığı, yabancı devletlerin ülkenin iç işlerine müdahale etmeye çalıştığını belirtti ve bunun kabul edilemez olduğunu ifade etti.
Gürcistan, Sovyetler Birliği’nin 1991’deki çöküşünden sonra Batı ile yakın ilişkiler kurmuş, 2008’de Rusya ile kısa bir savaş yaşamış ve NATO üyeliği için resmi olarak başvurmuştu.
Ancak son dönemde hükümetin Batı ile ilişkilerini sorgulayan iç muhalefet ve dış güçler, Gürcü Rüyası’nın bu çizgiden sapacağı konusunda endişeli. Hükümet ise, ülkenin egemenliğini savunarak Rusya ile yeni bir çatışmaya sürüklenmekten kaçınmaya çalıştığını savunuyor. (Reuters/AA/Euronews)
