PKK’nin 12. kongre bildirisinde Lozan Antlaşması’na yaptığı atıf, kamuoyunda yeni bir tartışma başlattı. Hukukçu Figen Çalıkuşu, bu tür tartışmaların süreci zehirleyebileceğini belirterek, toplumsal rızanın önemine dikkat çekti.
‘Lozan tartışmaları süreci zehirlememeli’
Çalıkuşu, PKK’nin Lozan’a dair söylemlerinin yeni olmadığını belirterek, “PKK bugün ilk kez söylemiş değil. PKK’nın bunu değişik zamanlarda, yıldönümlerinde, Lozan’la dair konuşmalarını, tartışmalarını duyduk. Zaman zaman Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da Lozan’ın tartışması gerektiğine dair beyanları oldu” dedi. Lozan’ın Türkiye Cumhuriyeti’nin tapusu olduğunu vurgulayan Çalıkuşu, “Lozan’ın artısı ile eksisi ile konuşulması, konuşanlara tahammülsüzlük yapılması gibi durumları aşmış olmamız lazım” ifadelerini kullandı.
‘Süreci kalıcı kılmak için toplumsal rıza sağlanmalı’
PKK’nin bildirisinin kendi örgütsel meşruiyetine yönelik bir açıklama olduğunu belirten Çalıkuşu, “Geçmişte konuştuklarını bugün inkar etmesinin beklenmemesi lazım. Ama sonuçta yok olduğunu beyan eden bir örgütten bahsediyoruz. Bu bir tehdit olarak görülmemeli” dedi. Çalıkuşu, süreci kalıcı kılmak için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı: “Bu sürecin eksikleri neredeydi? Toplumsal rızaya ne kadar ihtiyaç var? Bu neden göz ardı edildi? Bundan sonra bu sağlanmalı. Toplum olarak bu süreci nasıl içselleştiririz? Bunları konuşmamız gerekiyor.”
‘Güneydoğu’nun geri kalmışlığını görmek ve çözmek zorundayız’
Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin birçok göstergede en geri sırada yer aldığını hatırlatan Çalıkuşu, bunun nedenlerini görmezden gelmenin artık mümkün olmadığını söyledi.
Meclis’te Kürtçe hâlâ ‘bilinmeyen dil’ sayılıyor
TBMM’de Kürtçe ifadelere ‘bilinmeyen dil’ notu düşülmesini eleştiren Çalıkuşu, bunun demokrasi ve eşit yurttaşlık ilkeleriyle bağdaşmadığını belirtti.
‘Süreç sona ermişse, tehdit algısı niye sürsün?’
Figen Çalıkuşu, PKK’nın silah bırakma ve fesih açıklamasına rağmen bu gelişmenin bir tehdit olarak sunulmasını eleştirdi. “Devlet hareket etmeyecek denmesine rağmen örgüt bu açıklamayı yaptı” dedi.
‘Lozan tapudur ama tabu değildir’
Lozan’a dair yorumların yeni olmadığını vurgulayan Çalıkuşu, “Lozan Türkiye’nin tapusudur ama tartışılamaz bir tabu da değildir. Tarihsel belgelerle, akıl ve hukuk içinde konuşulabilir” ifadelerini kullandı.
‘Demokratik bilinç olmadan çözüm olmaz’
Çalıkuşu, Türkiye’nin sorunlarının temelinde demokratik bilinç eksikliğinin yattığını savundu. “Hukuk devleti olduğumuzu söylemek kolay ama bunu içselleştirmek başka bir şey. Açıkça konuşmamız gerekiyor” dedi.