Kuzey ve Doğu Suriye Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Eş Başkanı İlham Ahmed, The New York Times’ta yazdığı makalesinde Suriye’de geçici anayasanın azınlıkların haklarını güvence altına almadığını belirterek, özellikle Alevi ve Dürzilere yönelik son saldırıların yeni bir demokratik anayasal sürece duyulan ihtiyacı gösterdiğini kaydetti.
‘Geçici anayasa çeşitliliği yansıtmıyor’
Esad rejiminin düşüşünün Suriyeliler tarafından sevinçle karşılandığını ifade eden İlham Ahmed, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı (ABD) Donal Trump’ın da Suriye’ye yönelik ekonomik yaptırımlarını askıya almasını memnuniyetle karşıladığını belirtti.
Bu gelişmelere rağmen yeni dönemin Suriye halkları için riskli bir dönem olmaya devam ettiğinin altını çizen İlham Ahmed, “Suriye’nin yeni geçici anayasası bu çeşitliliği yansıtmıyor. Suriye’deki azınlıkların ve kadınların haklarını tam olarak korumuyor ve son derece merkezi bir devlette İslam hukukunun tüm ulusal hukukun kaynağı olduğunu ilan ediyor. Bu tehlikeli bir gelişmedir. Suriye’nin otokrasi, baskı ve bir etnik grup tarafından diğerlerini dışlayarak yönetilme tarihi bir başarısızlık tarihidir. Siyasi özgürlükleri koruyan, yönetimi adem-i merkezileştiren ve din, etnik köken ya da cinsiyet ayrımı gözetmeksizin tam demokratik katılıma imkan tanıyan bir belgenin hazırlanması için yeni bir anayasal sürece ihtiyacımız var” dedi.
Kuzey ve Doğu Suriye modeli
Kuzey ve Doğu Suriye’de kurulan sistemde dini ve etnik pek çok grubun olduğunu, bu çeşitliliğin yasal olarak korunduğunu ve kadınların eşbaşkanlık sistemiyle öncü rollerde yer aldığını vurgulayan İlham Ahmed, sistemlerinin sadece Suriye için değil, tüm Ortadoğu için bir model oluşturabileceğini belirtti.
İlham Ahmed, demokrasi ve kadın haklarına olan bağlılıklarının kendilerine IŞİD’e karşı savaşma gücü verdiğini belirterek, bu uğurda 14 bin kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.
‘Yeni Suriye herkesi kapsamalı’
Mart ayında Geçici Şam Yönetimi ile imzaladıkları anlaşmayı hatırlatan İlham Ahmed, anlaşmada yer alan temsil hakkı, yerinden edilenlerin geri dönme sözlerinin memnuniyet verici olduğunu anımsattı.
Ancak geçtiğimiz Mart ayında imzalanan geçici anayasanın anlaşmanın sözlerini boşa çıkaracak hükümlerinin olduğunu vurgulandığını kaydeden İlham Ahmed, “Bu politikalardan derin endişe duyuyoruz. Esad’ın düşüşünden bu yana ülkedeki fay hatları şimdiden kendini göstermeye başladı. Mart ayında Suriye sahillerinde yaşanan ve çoğu Alevi bin 600’den fazla sivilin ölümüne neden olan korkunç şiddet olayları ve Şam’ın güneyindeki Dürzi toplumuna yönelik son saldırılar yeni bir demokratik anayasal sürece duyulan ihtiyacın altını çizmektedir. Yeni Suriye en başından itibaren herkesi kapsamalıdır. ABD yönetimi ve Kongresi, bu kapsayıcı ve demokratik hükümetin inşasında tarihi bir rol oynayabilir. Bu sadece Suriyelilere yardımcı olmakla kalmayacak, aynı zamanda tüm Ortadoğu için de bir model oluşturacaktır” dedi.
