TÜİK 2024 yılı enflasyon oranını % 44,38 olarak açıkladı. Milyonların bu açıklamaya inanmadığı, siparişe göre açıklama olduğu düşüncesinin yaygın olduğunu düşüncesindeyim.
TÜİK’den 1 saat önce açıklama yapan ENAG 2024 yılı enflasyon oranını %83,40 olarak açıkladı. 2 gün önce İstanbul Ticaret Odası (İTO) enflasyon oranını %55,27 olarak açıklanmıştı.
TÜİK çeşitli konularda anketler düzenliyor. Kurumun inandırıcılığı konusunda anket düzenlese ne çıkar diye sorsam ülkemiz halkının ve okuyucuların çoğunluğu inandırıcı bulmadıklarını söyleyecektir sanırım.
TÜİK 2022 yılı mayıs ayına kadar aylık enflasyon oranlarını açıklarken “Tüketicici fiyat endeksi (2003=100) madde sepeti ve ortalama fiyatlar (Türkiye)” başlığı altında sepette yer alan her madde için ülke düzeyindeki ortalama fiyatı da açıklardı. Örneğin; 2022 yılı nisan ayında 1 kg pirinç 16,5981, makarna 11,5907, dana eti 111,5343, kuzu eti 120,4315, tavuk eti 41,5212, balık 76,6115, yoğurt 13,2382, beyaz peynir 50,1603, kaşar peyniri 78,7126, zeytinyağı 64,2109, portakal 8,0245, salatalık 13,4418, zeytin 41,1615, toz şeker 12,5464 TL, yumurtanın tanesi 1,6178, kadın elbisesi 201,1097, çocuk elbisesi 109,6908, erkek ayakkabısı 241,8583, ev kirası 1408,7336, elektrik ücreti 1,3372, uzman doktor muayene ücreti 28,2204, ekmek arası döner 20,4197, pideler 26,1681, kreş ve gündüz bakım evi 1850,9568 TL imiş. 2022 yılı fiyatları esas alınsa bile TÜİK ‘in 2022, 2023, 2024 yılı için açıkladığı enflasyon oranlarına göre ürünlerin enflasyon oranına göre ulaşılan fiyatı ile gerçekteki fiyat arasında çok fark olduğu görülecektir.
Evet o günlerde de, TÜİK’in madde sepetinde yer verdiği ürünler, açıkladığı fiyatlara ilişkin tartışmalar yapılırdı. Tartışmalar yapılırken değerlendirilecek somut/açık veriler dayanak yapılırdı. 2022 yılından bu yana TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranında hangi ürünlerin fiyatlarının yer aldığı ve fiyatının ne olduğu bilinmemektedir.
Açıklık ve vatandaşın bilme hakkı, demokrasinin gereklerinden birisidir. DİSK madde sepetinde yer alan ürünlerin neler olduğunun açıklanması için Ankara 6. İdare Mahkemesine açtığı davada mahkeme sepetin açıklanmasına karar verdi, kararın temyiz edilmesi üzerine İstinaf Mahkemesi de sepetteki ürünlerin ve fiyatların açıklanmasına karar verdi. Ancak TÜİK sepetteki maddeleri ve fiyatlarını açıklamıyor.
Kamu çalışanları ve emeklileri adına imzalanan toplu iş sözleşmelerinde 6 aylık maaş artışları TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranları baz alınmaktadır. Emekli Hakim Önder TEKİN tarafından enflasyon oranlarının gerçeği yansıtmadığına ilişkin açtığı 2 dava idare mahkemesi ve istinaf tarafından “artışların oranlarının belirlenmesinde TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranının etkisi yoktur” gerekçesi ile reddedildi. Kararı veren hakimlerin maaş artışları da açıklanan enflasyon oranlarına bağlı olarak belirlenmektedir. Oysa şu an tüm basın yayın organlarında, açıklanan enflasyon oranına bağlı olarak “memur ve memur emeklilerinin” maaşlarının %11,54 oranında artacağı konuşulmaktadır. Çalışanların, emeklilerin açlığı sürecektir. TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranlarının sadece kamu çalışanlarının, emeklilerin maaş artışlarında değil, zorunlu olmasa da tüm ücret artışlarında esas alındığı bilinen bir gerçekliktir.
Önder TEKİN, her 2 idari yargı kararından sonra Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yaptı. Başvurular hakkında olumlu karar verilmesi halinde milyonların maaş artışlarında daha gerçekçi rakamlar tartışılabilecektir. Anayasa Mahkemesi bu başvuruları öncelikli olarak görüşmeli ve sonuçlandırmalıdır. Milyonların insanca yaşamı örgütlenerek, mücadele ederek sağlayabilecektir. Bunun yanında milyonların gözü, kulağı Anayasa Mahkemesindedir.
