Gizli İstihbarat Servisi’ne 1999 yılında katılan Blaise Metreweli, teşkilatın 18. başkanı olacak ve bu yılın sonunda, eski Türkiye Büyükelçisi Sir Richard Moore’dan görevi devralacak. Şu anda teknoloji ve inovasyondan sorumlu olan Metreweli, yeni görevinden “gurur ve onur” duyduğunu söyledi.
BBC Türkçe’nin haberine göre İngiltere Başbakan Sir Keir Starmer, “istihbarat servislerinin çalışmalarının en hayati olduğu dönemde” yapılan bu atamayı “tarihi” olarak nitelendirdi.
MI6’nın görevi
İngiltere’nin dış istihbarat birimi MI6, Birleşik Krallık’ın güvenliğini artırmak için denizaşırı ülkelerde istihbarat toplamakla görevli. Temel amaçlarıysa “terörizmi durdurmak, düşman devletlerin faaliyetlerini engellemek ve siber güvenliği güçlendirmek.”
Blaise Metreweli’nin görevi
47 yaşındaki Metreweli şu anda, ajanların kimliklerini gizli tutmayı ve Çin’in biyometrik gözetimi gibi tehditlerden kaçmak için yeni yollar bulmayı amaçlayan önemli teknoloji ve bölümünün başkanı. Bu görevde olanlara da “Q” adı veriliyor.
MI6: James Bond’un yardımcısı ‘Q’ gerçek hayatta bir kadın
Yeni göreve hakkında konuşan Metreweli, “MI6, MI5 ve GCHQ ile birlikte İngiliz halkının güvenliğini sağlamakta ve Birleşik Krallık’ın denizaşırı ülkelerdeki çıkarlarını korumakta hayati bir rol oynamakta” dedi ve ekledi:
“MI6’nın cesur görevlileri ve ajanları ve çok sayıdaki uluslararası ortağımızla birlikte bu çalışmaları sürdürmeyi sabırsızlıkla bekliyorum.”
Orta Doğu’da da çalıştı
Cambridge Üniversitesi’nde antropoloji eğitimi alan Metreweli, daha önce MI5’da – MI6’in kardeş iç güvenlik teşkilatı – direktör düzeyinde görevlerde bulunmuştu. Kariyerinin büyük bölümünü Orta Doğu ve Avrupa’da çalışarak geçirmişti.
2024’te İngiliz dış politikasına yaptığı hizmetlerden dolayı St Michael ve St George Nişanı aldı.
MI5’te görev yaptığı Aralık 2021’de Telegraph’a “Direktör K” takma adıyla konuşan Bayan Metreweli, Birleşik Krallık ulusal güvenliğine yönelik tehditlerin “gerçekten çok çeşitli” olduğunu söylemişti. “Rusya’nın kendisinin değil, Rus devlet faaliyetlerinin bir tehdit olmaya devam ettiğini” ve Çin’in “dünyanın şeklini değiştirdiğini ve bunun Birleşik Krallık için inanılmaz fırsatlar ve tehditler sunduğunu” belirtmişti.
‘C’ ne yapar?
C, resmen Gizli İstihbarat Servisi olarak bilinen MI6’in başkanı ve dışişleri bakanına karşı sorumlu.
C ayrıca diğer departmanların başkanları ve üst düzey hükümet yetkilileriyle birlikte Ortak İstihbarat Komitesi’nin bir parçası. İstihbarat raporları alır, devam eden sorunları analiz eder ve başbakana tavsiyelerde bulunur.
“İngiltere’nin ilk casusluk teşkilatı, 1900’lerde kurulan Gizli Servis Bürosu olarak adlandırılmıştı ve Kraliyet Donanması subayı Yüzbaşı Mansfield Cumming tarafından yönetiliyordu. Mektuplarını her zaman “C” olarak imzalardı ve kendisinden sonra da bu kod kaldı.
Yüzbaşı Cumming yeşil mürekkeple yazardı. MI6’nın başkanı o dönemden beri İngiliz hükümetinde yeşil mürekkeple yazan tek kişi olmaya devam ediyor. 1994 tarihli İstihbarat Hizmetleri Yasası’nın 7. Bölümü uyarınca, bir MI6 ajanı, aksi takdirde yasadışı olacak belirli eylemleri gerçekleştirmeye yetkilendirilebilir – ölümcül güç kullanımı da dahil. Ancak bu uzun ve karmaşık bir yasal süreçtir.
Metreweli’nin başına geçeceği kurum eşi benzeri görülmemiş ve çok sayıda zorlukla karşı karşıya olduğu belirtiliyor.
Beş yıllık görevinin ardından sonbaharda görevinden ayrılacak olan Sir Richard 15 Haziran’daki açıklamasında, meslektaşının “tarihi atamasından” “kesinlikle memnun olduğunu” söyledi:
“Blaise son derece başarılı bir istihbarat subayı ve lider ve teknoloji konusunda en önde gelen düşünürlerimizden biri.”
“Kendisini MI6’in ilk kadın başkanı olarak ağırlamaktan heyecan duyuyorum.”
MI6’in yeni şefi olarak Metreweli’nin sorumlu olacağı Dışişleri Bakanı David Lammy, kendisinin “ideal” aday olduğunu ve Birleşik Krallık’ın “küresel istikrarsızlık ve ortaya çıkan güvenlik tehditleri” ile mücadele edebilmesini sağlayacağını söyledi:
“Sir Richard Moore’a da hizmetleri ve liderliği için saygılarımı sunmak istiyorum.”
“Geçtiğimiz yıl boyunca kendisiyle yakın bir şekilde çalıştım ve ulusal güvenliğimizin arttırılması ve İngiliz halkının korunmasına yönelik değerli katkılarından dolayı kendisine teşekkür ediyorum.”
İngiltere Başbakanı Keir Starmer da Richard Moore’a “adanmış hizmeti” için teşekkür etti ve “Blaise’in ilçemizi savunmak ve halkımızı güvende tutmak için gereken mükemmel liderliği sağlamaya devam edeceğini biliyorum” dedi.
