Irak’ta salı günü yapılan genel seçimlerde, Başbakan Muhammed Şia El Sudani’nin liderliğindeki koalisyon sandıktan birinci çıktı.
Irak Yüksek Seçim Komisyonu, Sudani’nin lideri olduğu İmar ve Kalkınma Koalisyonu’nun 1 milyon 317 bin oy aldığını açıkladı.
Eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi’nin Takaddüm Partisi ikinci ve eski Başbakanlardan Nuri el-Maliki’nin Kanun Devleti Koalisyonu ise üçüncü oldu,
Katılım yüzde 56
Katılım oranı %56 oldu. 2021’deki seçimde katılım oranı %41’de kalmıştı.
Seçimde parlamentonun 329 üyesi belirleniyor ve sandalyelerin dörtte biri kadınlara ayrıldı.
Sudani’nin koalisyonundan AFP’ye konuşan kaynaklar, mecliste yaklaşık 50 sandalyeyle en büyük grup olacaklarını söyledi.
7 bin 744 aday yarıştı
Seçimde, çoğu mezhep çizgisinde siyaset yapan partiler ve bloklara üye 7 bin 744 aday yarıştı.
329 sandalyeli Irak Parlamentosu’nda en fazla milletvekili çıkaran İmar ve Kalkınma İttifakı’nı, eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi’nin Takaddum Partisi ve eski Başbakan Nuri el-Maliki’nin liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu izledi.
Ammar el-Hakim liderliğindeki Devlet Güçleri İttifakı dördüncü, Kays el-Hazali’nin liderliğindeki Sadikun Listesi ise beşinci sırada yer aldı.
Rudaw’ın haberinde yer alan ilk resmi sonuçlara göre, Kürt partilerin mecliste 58 sandalye kazandığını yazdı.
Kürt partilerin durumu: KDP 27, YNK 18 sandalye kazandı
Kürt partileri, Irak Parlamentosu’ndaki ağırlıklarını büyük ölçüde korudu.
KDP toplamda 27 milletvekili, YNK ise 18 sandalye kazandı.
Seçim sonuçlarına göre Musul’da KDP birinci parti olurken, ikinci sırada Takaddum Partisi, üçüncü sırada ise İmar ve Kalkınma Koalisyonu yer aldı.
KDP, Erbil ve Duhok’ta birinci, YNK ise Süleymaniye’de birinci çıktı.
Ali Heme Salih’in liderliğindeki Helwest Hareketi, Irak Kürdistan Bölgesi genelinde 5 sandalye ile dikkat çekerken, Salahaddin Bahaddin’in liderliğindeki Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) da 4 sandalye kazandı.
Önceki seçimlerde 9 sandalye elde eden Şasuwar Abdulvahid’in liderliğindeki Yeni Nesil Hareketi, bu seçimde 3 milletvekili çıkarabildi.
Ali Bapir’in liderliğindeki Kürdistan Adalet Topluluğu (Komel) ise yalnızca 1 sandalye kazandı.
Bölgesel sonuçlar
Sudani’nin İmar ve Kalkınma İttifakı; Bağdat, Necef, Kerbela, Müsenna, Meysan, Zikar, Babil ve Kadisiye vilayetlerinde birinciliği elde etti.
Basra’da, kentin valisi Esad İdani’nin liderliğindeki Tasmim Koalisyonu en fazla oyu alırken, Enbar ve Salahaddin vilayetlerinde Sünni Takaddum Partisi birinci oldu.
Kerkük’te YNK birinci parti olurken, Takaddum Partisi ikinci, Birleşik Irak Türkmen Cephesi üçüncü, KDP ise dördüncü sırada yer aldı.
Diyala’da ise Hadi el-Amiri’nin Bedir Hareketi birinci, Halbusi’nin partisi ikinci oldu.
Reuters: Sudani’nin çoğunluğu ele geçirme ihtimali düşük
Reuters’ın seçim öncesi tahminlerine göre en fazla sandalyeyi kazansa bile Sudani’nin çoğunluğu ele geçirme ihtimali çok düşüktü. Bunun da seçim sonrası başbakan seçme pazarlıklarının uzun sürmesi anlamına geleceği yorumu yapılıyor.
Eski Başbakan Nuri el Maliki önderliğindeki Şii bloğu SCF 2021’de oluşturulmuş ve El Sudani 2022’de başbakanlığa getirilmişti.
Seçimlerdeki başlıca Sünni siyasi güç ise Parlamento Başkanı Muhammed El Halbusi’nin liderliğindeki İlerleme Partisi. Partiye genelde ülkenin kuzey ve batısındaki Sünni nüfus destek veriyor.
Güçlü Şii din adamı Mukteda El Sadr taraftarlarına seçimi boykot çağrısı yapmıştı.
Genel sandalye dağılımı
Seçimlerin genel sonuçlarına göre partiler ve ittifakların parlamentodaki sandalye dağılımı şöyle şekillendi:
İmar ve Kalkınma İttifakı (Muhammed Şiya es-Sudani): 45 sandalye
Kanun Devleti Koalisyonu (Nuri el-Maliki): 30 sandalye
Takaddum Partisi (Muhammed Halbusi): 27 sandalye
Sadikun / Asaib Ehlilhak (Kays el-Hazali): 26 sandalye
Bedir Örgütü (Hadi el-Amiri): 19 sandalye
Devlet Güçleri İttifakı (Ammar el-Hakim): 18 sandalye
Azim İttifakı (Müsenna es-Samerrai): 16 sandalye
Siyade / Egemenlik İttifakı (Hamis Hançer): 9 sandalye
İşrakat Kanun (Tişrin gösterileri temsilcileri): 8 sandalye
Esas Koalisyonu (Muhsin Mendelavi): 7 sandalye
Tasmim Koalisyonu (Esad İdani): 7 sandalye
Hukuk Koalisyonu (Hizbullah’a yakın): 6 sandalye
Hasm-i Vatani (Sabit Abbasi): 6 sandalye
Hizmetler İttifakı (Şibil ez-Zeydi): 5 sandalye
Abşir / Ebşir Ya Irak (Hüseyin Hammudi): 4 sandalye
Vasıt Ajmal / Güzel Vasıt (Muhammed Cemil el-Meyyahin): 4 sandalye
Kotalara ayrılan 9 sandalye
Hristiyan, Ezidi, Şebek ve diğer azınlık gruplara ayrılan kotalardan toplam 9 sandalye çıktı.
Ninova Halkı İçin: 3 sandalye
Cemahir (Halk Kitleleri): 3 sandalye
Anbar Kimliğimiz (Anbar Hewiyetuna): 3 sandalye
Tefawoq: 2 sandalye
Sumeriyyun: 2 sandalye
Türkmen Cephesi İttifakı: 2 sandalye
Küçük partiler de temsil hakkı kazandı
Bu seçimlerde Arap İttifakı, Qiyam, Diyala Evvelen, Sabitun, Idrak, Tecemmu (Birleşme), Şeraketuna (Ortaklığımız), Salahaddin Muvahhid, Arap Projesi, Hüviyet (Kimlik) ve Kaziyye (Dava) gibi küçük parti ve ittifaklar da birer sandalye kazanarak parlamentoda temsil hakkı elde etti.
Irak’ta seçim: Kürt partilerin parlamentoda kazandığı sandalye sayısı
