İranlı yetkililer, kamu düzeni, sağlık ve güvenlik kaygılarını gerekçe göstererek köpek gezdirme yasağını birçok kente genişletti.
Başkent Tahran’da köpek gezdirmeyi yasaklayan 2019 tarihli polis emrini temel alan yasak, geçtiğimiz hafta en az 18 şehre daha genişletildi.
Köpeklerin araçlarda taşınması da yasaklandı.
İran’da 1979 İslam Devrimi’nden bu yana köpek beslemek hoş karşılanmıyor. Yetkililer köpekleri “pis” görüyor ve Batı’nın kültürel etkisinin yansıması olarak kabul ediyor.
Ancak tüm caydırma çabalarına rağmen, özellikle gençler arasında köpek sahipliği artıyor ve İran hükümetinin kısıtlayıcı uygulamalarına karşı bir isyan biçimi olarak görülüyor.
Haber ajansı AFP’ye göre, İsfahan ve Kerman gibi şehirler son günlerde yasak kapsamına alındı.
Yerel basına göre, 8 Haziran Pazar günü yasağın uygulandığı batıdaki İlam kentinden bir yetkili, yeni kuralları ihlal eden kişiler hakkında “yasal işlem” yapılacağını söyledi.
Ancak, geçmişte kısıtlamaların uygulanması düzensiz oldu; birçok köpek sahibi Tahran’da ve İran’ın diğer bölgelerinde köpeklerini halka açık yerlerde gezdirmeye devam ediyor.
Köpek sahiplenmeyi tamamen yasaklayan bir yasa yok, ancak savcılar genellikle polis tarafından uygulanan yerel kısıtlamalar getiriyor.
Batıdaki Hamedan kentinin savcısı Abbas Necefi, İran devlet gazetesine verdiği demeçte, “Köpek gezdirmek halk sağlığı, huzur ve rahatlık için bir tehdittir” dedi.
Köpek sahipleri bazen tutuklandı ve toplum içinde gezdirdikleri için köpeklerine el konuldu.
Birçok kişi polisin müdahalesiyle karşılaşmamak için köpeklerini geceleri tenha yerlerde gezdirmeyi ya da arabayla gezdirmeyi tercih ediyor.
Yetkililer evcil hayvan sahibi olmayı İslam dışı olarak görüyor. Birçok din alimi köpekleri sevmeyi ya da salyalarıyla temas etmeyi murdar olarak görüyor.
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney daha önce çobanlık, avcılık ve güvenlik amaçları dışında köpek sahiplenmeyi “kınanacak” bir durum olarak nitelendirmişti.
2021 yılında 75 milletvekili köpek sahiplenmeyi “İran ve İslami yaşam biçimini yavaş yavaş değiştirebilecek” “yıkıcı bir sosyal sorun” olarak kınadı.
İran Kültür ve İslami İrşat Bakanlığı 2010 yılında evcil hayvanların veya evcil hayvanlarla ilgili ürünlerin reklamlarını yasakladı. 2014 yılında parlamentoda köpek gezdirenlere para cezası verilmesi ve hatta kırbaçlanması için bir girişimde bulunuldu, ancak tasarı kabul edilmedi.
Uygulamayı eleştirenler, polisin köpek sahiplerini hedef almak ve kişisel özgürlükleri kısıtlamak yerine, şiddet içeren suçlarla ilgili endişelerin arttığı bir dönemde kamu güvenliğine odaklanması gerektiğini savunuyor.
Köpek sahibi olmak, zorunlu başörtüsü yasalarına karşı çıkmak, gizli partilere katılmak ve alkol almak uzun zamandır İran’ın teokratik rejimine karşı sessiz isyan biçimleri olarak görülüyor. (BBC Türkçe)
