İsrail ve Lübnan, Naqoura’da düzenlenen ateşkes görüşmelerinde ilk kez sivil/diplomatik temsilcilerini görevlendiriyor. Çarşamba günü yapılacak toplantıda, İsrail adına Ulusal Güvenlik Konseyi’nden Uri Resnick delegasyona başkanlık edecek. Lübnan ise heyetinin başına, eski Washington Büyükelçisi ve avukat Simon Karam’ı getirdi.
Görüşmelere diplomatik temsilcilerin dahil edilmesi, ABD’nin yoğun baskısının ardından karara bağlandı. ABD’nin Lübnan Özel Temsilcisi Morgan Ortagus ile Beyrut Büyükelçisi Michel Issa, iki hükümete askerî temsilcilerin yanında mutlaka sivil/diplomatik bir isim bulundurmaları yönünde çağrı yaptı. Ortagus ve Issa’nın, “Bu sizin stratejik çıkarınıza” diyerek tarafları ikna ettiği bildirildi.
Adımın amacı, ateşkes görüşmelerinin ilerlemesini sağlamak ve en azından normalleşmeye doğru sembolik bir hareket yaratmak olarak değerlendiriliyor.
JerusalemPost’ta yer alan habere göre İsrail Başbakanlığı da kararı doğrulayarak, Benjamin Netanyahu’nun Ulusal Güvenlik Konseyi başkan yardımcısına Naqoura’daki toplantıya bir temsilci gönderilmesi talimatını verdiğini açıkladı. Açıklamada, “Bu, İsrail ile Lübnan arasında ekonomik ilişkiler ve işbirliği için bir temel oluşturma yönünde ilk girişimdir” ifadeleri yer aldı.
Naqoura’daki ateşkes mekanizması, iki ülkenin doğrudan diplomatik ilişkisinin olmaması nedeniyle büyük ölçüde askerî temsilciler üzerinden yürütülüyordu. Bu toplantıda sivil temsilcilerin masaya oturması, sürecin doğası gereği küçük fakat kayda değer bir değişim olarak görülüyor.
Naqoura görüşmeleri nedir?
İsrail ve Lübnan’ın diplomatik ilişkisi olmadığı için iki ülke arasındaki tek düzenli temas mekanizması olan Naqoura görüşmeleri, Güney Lübnan’daki BM Barış Gücü (UNIFIL) karargâhında yürütülen ateşkes denetim toplantılarıdır.
1978 tarihli 425 sayılı ve 2006 tarihli 1701 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararlarına dayanan bu mekanizma, sınır hattındaki (Mavi Hat) ihlallerin değerlendirilmesini, askerî gerilimlerin düşürülmesini, teknik problemlerin çözülmesini ve taraflar arasında kriz yönetimini amaçlar.
Görüşmelerde:
- İsrail ordusu ve Lübnan ordusu temsilcileri,
- UNIFIL komutanlığı,
- zaman zaman ABD gözlemcileri yer alır.
İlk kez iki tarafın delegasyonlarına sivil diplomatların da dahil edilecek olması, sürecin askerî odaktan diplomatik zemine genişletilmesi yönünde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
