4 milyondan fazla kamu emekçisi bugün ülke genelinde iş bırakıyor. “Kapı kulu değil, emekçiyiz” sloganıyla yola çıkan kamu çalışanları, 81 ilde alanlarda olacak. Ankara’da Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı önünde eylemler düzenlenecek.
Grev kararı, 2026-2027 yıllarına ilişkin zam oranlarının belirleneceği 8. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinde hükümetin sunduğu tekliflere tepki olarak alındı. Kamu emekçileri, insan onuruna yaraşır bir yaşam talebiyle ses yükseltiyor.
‘Yaşamı var eden biziz’
Kamu emekçileri, “Yaşamı biz var ediyoruz. Açlığa ve sefalete mahkûm olmayacağız” diyerek meydanlara çıkarken, TMMOB üyesi mühendis, mimar ve şehir plancıları da iş bırakma eylemine destek veriyor.
Masada kimler var?
Toplu sözleşme masasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı işveren tarafında yer alırken, çalışanları temsilen Memur-Sen ve Türkiye Kamu-Sen bulunuyor. 11 hizmet kolundan 10’u Memur-Sen tarafından temsil ediliyor. Masaya, hizmet kollarındaki en fazla üyeye sahip sendika temsilcileri ile üç büyük konfederasyonun temsilcileri de dâhil ediliyor.
‘Utanç teklifleri’ masada
Hükümetin 28 Temmuz ve 15 Ağustos’ta sunduğu tekliflerde 2026 için ilk altı ayda %10, ikinci altı ayda %6 zam, 2027 için ise her iki dönemde %4’er zam öngörülüyor. İkinci teklifte ayrıca 2026 için taban aylığa bin lira ek artış öneriliyor.
Hangi konfederasyonlar iş bırakıyor?
Bugünkü iş bırakma eylemine katılan konfederasyonlar ve sendikaların üye sayıları şöyle:
-
KESK: 166.266
-
Memur-Sen: 1.078.831
-
Türkiye Kamu-Sen: 560.060
-
Birleşik Kamu-İş: 189.332
-
DMK: 106.508
-
ÇALIŞAN-SEN: 6.139
-
BASK: 4.524
-
HAK-SEN: 2.005
-
YURT-SEN: 1.589
-
ASİM-SEN: 512
KESK öncülüğünde 7 konfederasyon ortak eylemde birleşti. Memur-Sen ve Türkiye Kamu-Sen ise ayrı yürüyüş ve mitingler düzenliyor.
Eylem programı belli
KESK Ankara Şubeler Platformu saat 10.30’da Milli Kütüphane önünden yürüyüşe başlayacak, 11.00’de Çalışma Bakanlığı önünde buluşulacak. Memur-Sen saat 14.00’te genel merkezinden yürüyüşe başlayacak, 14.30’da Anadolu Meydanı’nda miting düzenleyecek ve ardından Hazine Bakanlığı önüne yürünecek. Türkiye Kamu-Sen ise 81 ilde sahada olacak.
İZBAN bugün çalışmayacak
İzmir Banliyö Sistemi (İZBAN), kamu çalışanlarının ülke genelinde gerçekleştirdiği bir günlük iş bırakma eylemi nedeniyle tüm tren seferlerinin iptal edildiğini açıkladı. Yapılan yazılı açıklamada, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) bünyesinde görev yapan personelin de eyleme katıldığı belirtildi. Tren trafiğinin güvenli şekilde yürütülmesini sağlayan dispeçerlerin işbaşı yapmaması nedeniyle seferlerin tamamının durdurulduğu ifade edildi.
Yetkililer, yolcuların mağduriyet yaşamamaları için seyahat planlarını bu doğrultuda yapmaları gerektiğini vurguladı.
Memur-Sen’in talepleri
Memur-Sen’in 2026 ve 2027 yıllarına dair talepleri şu şekilde:
-
2026: taban aylığa 10 bin TL ek zam, %25 + %20 zam → toplam %88 artış
-
2027: taban aylığa 7.500 TL ek zam, %20 + %15 zam → toplam %46 artış
KESK’in temel talepleri:
-
Grevli ve toplu sözleşmeli sendikal hak
-
Güvenceli iş, güvenli gelecek
-
Emekli olunabilir ücret
-
Mülakatın kaldırılması
-
Vergide adalet
-
4688 sayılı yasanın yeniden düzenlenmesi
-
-
dereceye gelmiş kamu emekçilerine 3600 ek gösterge
-
-
En az 85 bin TL yoksulluk sınırının üzerinde ücret
Süreç nasıl başladı?
Toplu sözleşme süreci yasalara aykırı biçimde 28 Temmuz’da başlatıldı. 4688 sayılı Kanun’a göre ağustosun ilk günü yapılması gereken toplantı, Bakan Işıkhan’ın yurtdışı gezisi gerekçe gösterilerek öne alındı. Üstelik konfederasyonlara önceden bilgi verilmedi. Bakanlık bu toplantıya “Hazırlık Toplantısı” adını vererek yasalara uygunmuş gibi göstermeye çalıştı.
İstihdam artarken pay azaldı
2015-2025 döneminde memur sayısı %30 artarak 4 milyonun üzerine çıktı. Ancak bütçeden memurlara ayrılan pay %24,7’den %21,4’e düştü. Bu, 1 milyona yakın yeni memurun istihdam edilmesine rağmen kamu çalışanlarına ayrılan bütçenin daraldığını gösteriyor.
Grev hakkı
4688 sayılı yasanın 18. maddesi kamu emekçilerinin grev hakkını fiilen engelliyor. Danıştay 12. Dairesi 2005’te bu uygulamayı uluslararası sözleşmelere aykırı bulsa da madde halen yürürlükte. Konfederasyonların en acil talebi, grev hakkının güvence altına alınması.
